محمدرضا روستایی، عضو هیئت علمی سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان و پیشکسوت رسانه در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، پیرامون جهاد دانشگاهی و ویژگیهایی که این نهاد و نیروهای آن را از دیگر نهادها و سازمانها متمایز میکند، سخن گفت.
وی که در سالهای 65- 64 به عنوان نماینده دانشجویی جهاد دانشگاهی در شورای آموزشی دانشکده ادبیات فعالیت میکرد، کار خود را با معاونت فرهنگی در جهاد دانشگاهی آغاز و پس از آن به بخش طرح و تحقیقات که در حال حاضر به آن معاونت پژوهشی گفته میشود، پیوست. از سال 72 نیز به مدت 14 سال مسئولیت معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی استان را بر عهده داشت.
روستایی در مورد روزهای نخست کار در جهاددانشگاهی، گفت: در آن سالها وقایع سیاسی فراوان و تحولات زیادی در سطح دانشگاه رخ میداد. آن زمان دانشگاهها پرشورتر و فعالتر بودند که اکنون دانشگاهها در حوزه فعالیتهای فرهنگی و سیاسی راکد شدهاند. معاونت فرهنگی جهاد نیز دارای کانونهای متعددی بود منجمله کانون فیلم و موسیقی و شعر و ادب دانشجویی و هر یک در ساختمانی از دانشگاه فعالیتهای فرهنگی و هنری خود را دنبال میکردند.
این پیشکسوت رسانه بیان کرد: مهمترین تحولی که در آن دوران پیش آمد راهاندازی دو خبرگزاری ایسنا و ایکنا بود که فضای بسیار خوبی را ایجاد کرد و راهاندازی آنها کار سخت و شاقی بود؛ به گونهای که ما در آغاز از کار خبرگزاری واهمه داشتیم. در آغاز دستورالعملی برای کار خبرنگاران، دبیران و سردبیر، حوزه کار یا محدودیتها و روال مدیریت خبرگزاری در دست نبود. به خاطر دارم اولین دکمه ارسال اولین خبر را که َزدیم، با واهمه همراه بود. هر خبری که از استاندار، فرماندار و به ویژه سیاسی کار میشد، با وسواس ارسال میشد.
اعتماد مسئولان بزرگترین سرمایه در خبرگزاریهای جهاد دانشگاهی است
روستایی با یادآوری روزهای نخست کار در خبرگزاری ایسنا و دشواری جلب اعتماد مسئولان، گفت: با همت اعضای خبرگزاری و امانتداری آنها و تلاش شبانهروزی طی این سالها، پل ارتباطی اعتمادآمیزی ایجاد شد به گونهای که الان ثمره آن را میبینید و این اعتماد هنوز حفظ شده که بزرگترین سرمایه در ایسنا و ایکنا است.
عضو هیئت علمی سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان با بیان اینکه اولین منطقه خبری ایسنا و ایکنا در خوزستان راهاندازی شد، گفت: با وجود مشکلات زیادی که این امر به همراه داشت خبرگزاری ایسنای خوزستان طی یک سال به عنوان الگو کار کرد و پس از آن برآورد دفتر مرکزی ایسنا این بود که کار موفق است، در نتیجه در سایر مناطق دیگر خبرگزاری ایسنای کشور در خوزستان راهاندازی شد و این به جهت حسن عملی بود که در ایسنای خوزستان مشاهده شد؛ به این ترتیب سایر جهادهای دانشگاهی کشور صاحب مناطق مختلف خبری شدند. پس از آن ایکنا به عنوان اولین دفتر خبرگزاری قرآنی در خوزستان افتتاح شد و تاکنون هر دو خبرگزاری برای جهاد دانشگاهی استان برکات زیادی داشتهاند.
به گفته روستایی، جهاد دانشگاهی از یک هسته اصلی تشکیل شد و این هسته متشکل از بچههای انجمن اسلامی؛ معتقد به انقلاب و آرمانهای حضرت امام(ره) بود. جذب این هسته در جهاد دانشگاهی به دلیل تخصص و مدرک نبود، بلکه بیشتر به دلیل تعهد بود و کماکان این امر تا الان نیز ادامه یافته است.
ویژگی جهاد دانشگاهی، نیروهای باانگیزه و متعهد آن است
این پیشکسوت رسانه با بیان اینکه جهاددانشگاهی نیروهای زیادی را جذب خود کرده است، تصریح کرد: جهاددانشگاهی نه سرمایه مالی آن چنانی دارد و نه از نظر تأسیسات و تجهیزات و ابزارآلات در جایگاه برجستهای است، ویژگی بزرگی که جهاددانشگاهی دارد وجود نیروهای باانگیزه و متعهدی است که در آن کار میکنند. باید این عناوین و این خصیصهها را حفظ کنیم. اگر جهاددانشگاهی نتواند این خصیصهها را حفظ کند برای سالهای آینده دچار مشکل میشود.
روستایی با تأکید بر حضور نیروهای متعهد در جهاددانشگاهی گفت: اکنون تخصص نیز مطرح است ولی در مرحله اول باید بستر تعهد فردی برای جهاددانشگاهی قابل شناسایی و تأیید باشد. اگر فرد متعهد باشد در مرحله بعد میتوان به تخصص او توجه کرد.
جهاددانشگاهی نمیتواند در چارچوب اداری معمولی کار کند
عضو هیئت علمی سازمان جهاددانشگاهی خوزستان اظهار کرد: جهاد دانشگاهی نمیتواند در چارچوب اداری معمولی کار کند؛ اگر این گونه باشد مانند دیگر ادارات دولتی میشود با همان مسائلی که این ادارات به آن مبتلا هستند؛ سازمانهایی که تنها به دنبال اجرای بخشنامه و انجام دادن باری به هر جهت بعضی از وظایف کاری خود هستند. جهاددانشگاهی این گونه نبوده است و اعضای آن هرگز دنبال این مسائل نبودهاند. بنابراین یکی از خصلتهایی که جهاد باید حفظ کند، همین است. اگر این خصایص را حفظ کند میتواند به آینده خود امیدوار باشد؛ اما اگر این خصیصهها را به تدریج کنار بگذارد، دچار مشکل خواهد شد.
وی ادامه داد: یکی از برکات خبرگزاریهای ایسنا و ایکنا این بود که از طریق آنها نیروی انسانی بسیار متعهد و کارآمدی به تدریج شناسایی، جذب و به جهاد دانشگاهی ورود کردند. تا قبل از راهاندازی دو خبرگزاری، جهاد دارای بدنه دانشجویی خوبی بود ولی به مرور این بدنه ضعیف شد. یکی از راههای ورود نیروی انسانی به جهاد، همین خبرگزاریها بودند که هنوز هم منشأ ورود نیروهای بسیار خوبی هستند.
روستایی پیرامون جایگاه معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی گفت: خاصیتی که معاونت فرهنگی دارد این است که این معاونت چهره و نمود جهاددانشگاهی در دانشگاهها است؛ یعنی مسئولان دانشگاه، جهاددانشگاهی را بیشتر از طریق معاونت فرهنگی و فعالیتهای آن میشناسند. از این رو حضور معاونت فرهنگی و فعالیت آن است که نشاندهنده میزان فعالیتهای جهاد در دانشگاه حساب میشود.
آرمانگرایی؛ خصیصه متمایز نیروهای جهادی
عضو هیئت علمی سازمان جهاددانشگاهی خوزستان در ادامه با بیان اینکه جذب نیروهای جهاددانشگاهی در گذشته عموماً بر اساس تعهد و کارایی آنها بود نه بر اساس رشته و تخصص، گفت: یکی از خطرات موجود همین مدرکگراییها است. گرچه نیاز است که به تخصص پرداخته شود؛ ولی پیش از آن لازم است نیرو از نظر انگیزه و تواناییهای فکری و تعهدی نسبت به آرمانهای انقلاب سنجیده شود؛ چراکه جهاد اگر کار پزشکی، تکنولوژی تولید، آموزشی، فرهنگی و هر کاری انجام دهد، رفتار نیروهای آن است که تأثیر متقابل در افراد و سازمانهای دیگر میگذارد؛ یعنی آنچه نیروی جهادی را از نیروی سازمانهای دیگر جدا میکند همین خصیصههای آرمانگرایی آنها است.
روستایی گفت: راهی که جهاددانشگاهی در پیش گرفته؛ از پرداختن به تکنولوژی، فناوریهایی که موردنیاز جامعه ما در این شرایط بحرانی اقتصادی است، راه درستی است و برطرف کردن این نیاز خود به گونهای عبادت است و علاوه بر آنها، پرداختن به خدمات اجتماعی چه در امور پزشکی و مسائل دیگر مخصوصاً اموری مثل مرکز درمان ناباروری که کار نویی است و شاخههایی این چنین که جهاد خوزستان در آن سرمایهگذاری کرده، مسیر خوبی است.
وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه وظیفه جهاددانشگاهی آموزش و ایجاد دانشگاه نبود، تصریح کرد: ما درباره دانشگاه مادر مثل چمران یا علوم پزشکی کار فرهنگی انجام میدادیم، در حالی که اکنون کار آموزشی ما آن چنان بسط یافته که اداره آن در امور فرهنگی و آرمانی دشوار شده است.
نیاز جهاد دانشگاهی نیروهایی با فکر نو خلاق است
عضو هیئت علمی سازمان جهاددانشگاهی خوزستان با ابراز امیدواری نسبت به اینکه جهاد دانشگاهی همچنان روی پدیدهها و کارهای نو تأمل کند تا بتواند گرهگشای مشکلات و نیازهای فعلی جامعه ما باشد؛ اظهار کرد: ما در جهاددانشگاهی به افرادی نیاز داریم که فقط کلیشهای و اداری کار نکنند؛ بلکه فکر نو تولید کنند و خلاقیت از خود نشان دهند. اگر از این مرحله تفکر و خلاقیت دور شویم به تدریج مانند سیستمهای منجمد اداری میشویم و این برای جهاددانشگاهی پسندیده نیست.
این پیشکسوت رسانه در پایان تأکید کرد: جهاددانشگاهی باید به دنبال نیروهای مبتکر و خلاق باشد و به آنها اجازه کار، فکر کردن و عمل بدهد.