بهراد بهشتی، در گفتوگو با ایکنا از اصفهان اظهار کرد: فساد به معنای کجروی است؛ به این معنا که انسان یا نهاد و سیستمی از ایدهآلهایی که از نظر انسانی، اخلاقی، شرعی و قانونی تعیین و پذیرفته شده، خارج شود و بر ضد آن ایدهآلها فعالیت کند؛ این تعریف در ادبیات دینی، فساد معنا میشود.
وی افزود: فساد در تعریف دیگر به این معناست که یک فرد یا یک گروه با سوءاستفاده از قدرت، امکانات عمومی، جایگاه اداری، حکومتی و سیاسی که دارد، منافعی را صرفا برای خود یا بستگانش تامین کند.
انحصار در قدرت و اقتصاد، فساد ایجاد میکند
این محقق و پژوهشگر دینی با بیان اینکه فساد عوامل متعددی دارد، تصریح کرد: عموما فساد در جایگاهی رخ میدهد که انحصار قدرت یا انحصار در موارد اقتصادی وجود داشته باشد، به این معنا که انحصاری بودن قدرت و اقتصاد، زمینه مستعد و آمادهای را فراهم میکند که فساد بتواند رشد کند و مانع پیشرفت جامعه شود.
بهشتی بیان کرد: همچنین اگر قدرت بدون نظارت باشد، همین عدم نظارت بر قدرت و حکومت، باعث رشد و فراگیری فساد خواهد شد. در واقع در جایی که مطبوعات، رسانهها و خبرنگاران نتوانند بهصورت آزاد فعالیت کنند، زمینه بروز و ظهور فساد میشود. مطبوعات بهعنوان چشمان ناظر مردم میتوانند عمل کنند و در صورت وجود نداشتن و یا اینکه کارکرد مثبت خود را نداشته و یا با محدودیت مواجه باشند، فساد رشد خواهد کرد.
وی ادامه داد: در کنار این موارد، اگر قوه قضاییه وابسته باشد و استقلال نداشته و عزم و ارادهای برای برخورد با فساد نداشته باشد، فساد به شدت فراگیر خواهد شد. مهمترین راه جلوگیری از فساد، دموکراتیک بودن فرایندها و نظارت کردن بر حکومت و اجزای حکومت است. با پدید آمدن یک قوه قضاییه مستقل و با و عزم و اراده برای برخورد با فساد، از بروز فساد جلوگیری میشود.
وی ادامه داد: ما گاهی با فساد قانونی مواجهیم، به این معنا که قوانین به گونهای تنظیم و اجرا میشوند که این قوانین، فسادآفرین و فسادزا است. به شرطی میتوان از این مورد جلوگیری کرد که نمایندگان مجلس، قانون گذاران و نمایندگان قوه مقننه، نمایندگان واقعی مردم باشند و در یک سیستم کارآمد و بر اساس شایستگی، انتخاب شوند. در صورت تصویب شدن قوانین ضد فساد، ناظر بودن و آگاه بودن خبرنگاران، پدید آمدن دولت هوشمند و الکترونیک شفافیت در تصمیمها و بودجهها شاهد مبارزه با فساد خواهیم بود.
افزایش فساد سبب نارضایتی مردم میشود
بهشتی بیان کرد: ما حتی اگر قوانین خوبی برای مبارزه با فساد داشته باشیم، تا زمانی که عزم و اراده جدی برای اجرای این قوانین و برخورد با فساد و مفسدین نداشته باشیم، به نظر میآید این قوانین فقط بر روی کاغذ است و تاثیرمثبتی نمیتواند بگذارد. در کنار تدوین و تنظیم قوانین خوب و مناسب، نیازمند عزم و اراده جدی در ارکان حاکمیت برای مبارزه با فساد، ایجاد شفافیت، نظارت پذیر کردن ارکان حکومت هستیم تا شاهد کاهش فساد باشیم.
وی گفت: عوامل مهم نارضایتی مردم در هر حکومتی، افزایش فساد است. همواره اگر ما با بالا بودن نرخ فساد مواجه باشیم، وجود فساد با وجود نارضایتی و ناخرسندی مردم میشود. افزایش فساد، مساوی افزایش نارضایتی مردم و کاهش کارآمدی و بهرهوری خواهد بود و همین کاهش کارآمدی به نارضایتیها دامن خواهد زد. اگر مردم احساس کنند چشمان بیداری برای مبارزه با فساد و عزم و اراده جدی برای مبارزه با فساد وجود دارد، خود مردم نیز همکاری خواهند کرد و سطح فساد در ارکان حکومت کاهش مییابد.
انتهای پیام