سرقت صنعت اصیل ایرانی/ وقتی سمفونی عشق در تاروپود فرش نواخته می‌شود
گروه فرهنگی ــ امروزه فرش‌بافی، صنعت و هنر فاخر ایرانی با مشکلاتی رو‌به‌روست که باید برای حفاظت از آن فکری کرد. وجود کارگاه‌های بزرگ چینی در تولید فرش ابریشم ایرانی گواه بر این است که هنر فرش ابریشم با نقوش کاملاً ایرانی در حال قرار گرفتن در دستان مردان و زنان چینی است که هنر ما را به سرقت برده و با نام فرش ایرانی به ۴۵ کشور جهان عرضه می‌کنند.
ریشه آداب، رسوم و سنن هر جامعه‌ای در هنرهای رایج آن جامعه نهفته است که بی‌شک با گذر زمان رو به تکامل گذارده است، اوج هنر ایرانی در قالی‌بافی است، این هنر با ابریشم‌های به کار رفته یا پشم‌های مرغوب زمانی ارزش پیدا می‌کند که با مهر و محبت، تلاش و صبر عجین شود.
قالی‌بافان را انسان‌های صبوری دیدم که دانه به دانه و رج به رج تار و پود قالی را به هم می‌بافند تا چشم هر زیبانگری را نوازش دهد و از شدت شعف به وجد آورد. شواهد تاریخی مانند سالنامه چینی سوئی‌سو اندکی پیش از انقراض ساسانیان در میان کالاها به قالی ایرانی اشاره دارد که همین موضوع گویای این نکته است که تاریخچه فرش و قالی‌بافی در زمان ساسانیان رونق فروان داشته است.
بهار خسرو یکی از قالی‌های معروف این دوره بوده که در کتاب تاریخ طبری نیز به آن اشاره شده و حسن شهرت آن به جهت نقش و نگار منحصر بفردش که نمایان‌گر باغی آراسته با گلها و پرندگان و جوی‌های آب روان بوده است. بنا به مطالبی که در کتاب حدود‌العالم آمده است قالی‌بافی منطقه فارس را در قرن سوم قمری تایید می‌نماید و شاید بتوان گفت مطالعه دقیق قالی‌های اولیه بهترین راه برای آگاهی از تاریخچه صنایع نساجی و قالی‌بافی ایران است.
اما امروز این صنعت و هنر فاخر ایرانی با مشکلاتی رو‌به‌روست که باید برای حفاظت از آن فکری کرد، تا چین این هنر اصیل را به سرقت نبرد. کارگاه‌های بزرگ چینی در تولید فرش ابریشم ایرانی گواه بر این است که هنر فرش ابریشم با نقوش کاملاً ایرانی در حال قرار گرفتن در دستان مردان و زنان چینی است که پشت دار قالی نشسته، هنر ما را به سرقت برده و با نام فرش ایرانی به 45 کشور جهان عرضه می‌کنند.
به مناسب فرا‌رسیدن هفته صنایع‌دستی اشرف رضایی، هنرمند رشته قالی‌بافی از شازند در گفت‌و‌گو با ایکنا گفت: از 12 سالگی شروع به بافتن قالی و گلیم کردم و در حال حاضر 17 سال است که در این رشته‌ها تجربه دارم.
بافت تابلوفرش با مضامین قرآنی
وی با اشاره به اینکه بافتن قالی و گلیم آرامش توصیف‌ناپذیری را در وجود انسان متبلور می‌کند، در خصوص بافتن تابلو‌فرش‌هایی با مضامین قرآنی اظهار کرد: بسیار به قرآن علاقه دارم و از آیات قرآن با معانی رایج بین مردم استفاده می‌کنم، روح قرآن هنگام بافتن رج به رج تابلو فرش در وجودم زبانه می‌کشد و مرا به خدا نزدیک‌تر می‌کند.
رضایی ادامه داد: آرامش در بافت فرش و تابلوفرش آن‌قدر زیاد است که می‌توانم به جرأت همه افراد متقاضی به آرامش را به فراگیری فرش‌بافی دعوت کنم. وقتی شروع به بافتن می‌کنی از تمام دنیا، هم و غم‌هایش، خوبی و بدی‌هایش فارغ می‌شوید و در عالمی سیر می‌کنید که روحتان را جلا می‌دهد.
وی در خصوص انتخاب آیات قرآن هم گفت: انتخاب آیات قرآن جهت بافت تابلو فرش بیشتر سلیقه خودم است و گاهی هم سفارش مشتری است، هنر فرش‌بافی وقتی با آیات قرآن تلفیق می‌شود زیبایی‌اش چندین برابر می‌شود، چراکه همه انرژی‌های مثبت را در درون خود ذخیره کرده و در اطراف منعکس می‌کند.
این بانوی هنرمند شازندی در پاسخ به این سؤال که کدام آیات را بیشتر انتخاب می‌کنید و مورد پسند عموم است نیز اظهار کرد: بیشتر آیات 51 و 52 سوره مبارکه«قلم» معروف به «وَإِن یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ، وَمَا هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ» را انتخاب می‌کنم، آیةالکرسی هم از آیات بسیار خاص است و مشتری‌های خاص خودش را دارد.
رضایی همچنین به برپایی نمایشگاه‌های صنایع دستی متعدد در استان به ویژه در مرکز استان اشاره کرد و افزود: من نمایشگاه‌های زیادی شرکت کردم اما نمایشگاه قرآن اراک با استقبال بسیار خوبی برگزار شد، امید است این نمایشگاه‌ها در استان، استان‌های همجوار و در سطح کشور در راستای حمایت از هنرمندان بیشتر برگزار شود و از همه هنرمندان دعوت به عمل آید.
تأثیر وضعیت اقتصادی بر هنر قالی‌بافی
وی در خصوص مشکلات هنرمندان رشته قالی‌بافی به عدم جذب خریداران به هنر قالی‌بافی اشاره و بیان کرد: مشتریان این رشته خاص هستند و عموم به دلیل مباحث اقتصادی و معیشتی قدرت خرید تابلوفرش ندارند.
رضایی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات جامعه هدف فرش‌بافی انتخاب مصالح و لوازم مورد‌نیاز است، ما برای تهیه مصالح با قیمت مناسب باید به شهرهایی همچون کاشان و تبریز مراجعه کنیم؛ چون قیمت‌ها در اراک بسیار بالاست. در قدیم اراک مرکز تهیه مصالح بوده و کارخانه‌های خامه و رنگ‌رزی وجود داشته است اما امروز اثری از آن کارخانه‌ها نیست و اگر هم باشد شخصی است، لذا اگر بخواهیم لوازم مورد‌نیاز را از اراک تهیه کنیم برای هنرمندان این رشته صرفه اقتصادی ندارد.
وی در خصوص آموزش هنر قالی‌بافی در استان مرکزی تصریح کرد: حوزه آموزش در استان قابل قبول است و این رشته علاقمندان خود را دارد. مربیان برای تدریس علوم و فنون قالی‌بافی باید مجوز داشته باشند، اما من به دلیل اینکه نتوانستم ادامه تحصیل دهم با وجود اینکه قریب به 20 سال است که در این رشته تجربه دارم به من اجازه مربی‌گری نمی‌دهند.
این هنرمند در خصوص تربیت نیروهای ماهر در هنر قالی‌بافی هم گفت: من 12 بافنده خانم بدسرپرست و بی‌سرپرست را کامل آموزش دادم که سفارشات مشتری را در منزل انجام می‌دهند، اشتغال‌زایی در منازل برای بانوان بسیار برای من اهمیت دارد تا جایی که گاه آنان را مستقیم به مشتری معرفی می‌کنم.
فرش ساروق؛ یکی از اصیل‌ترین فرش‌های ایرانی
رضایی در خصوص سرقت صنعت فرش ایران توسط چین هم گفت: ایران در صنعت قالی‌باقی پیشینه‌ای دیرینه دارد، فرش ساروق یکی از اصیل‌ترین فرش‌های ایرانی است، با آموزش به هنرجویان نباید اجازه داد این صنعت فاخر ایرانی به دست فراموشی سپرده شود و بعدها با سرقت رفتن توسط کشورهایی همچون چین، ترکیه چیزی جز غبطه و حسرت عائد ما نشود. برای حفاظت از این صنعت باید مصالح مرغوب با قیمت مناسب در اختیار بافندگان قرار گیرد تا افرادی که در این رشته فعالیت دارند با دغدغه تأمین مصالح و بازار فروش رو‌به‌رو نباشند.
انتهای پیام
