تولید سری دوم و سوم «زیباسم» با موضوع قرآن و نهج‌البلاغه در اصفهان

فرید آریان‌متین، سازنده سری بازی‌های کارتی «هک ذهنی» در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان از ساخت سری دوم و سوم «زیباسم» خبر داد و اظهار کرد: «زیباسم» نام سلسله بازی‌هایی درباره مفاهیم اسلامی است که در حال ساختن 12 سری از آنها هستیم. بازی اول درباره اسماءالحسنی بود، زیباسم دو درباره حکمت‌های نهج‌البلاغه و سومین زیباسم درباره 48 سوره از قرآن است.

وی با بیان اینکه تولید زیباسم دو و سه با پشتیبانی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان انجام شده است، توضیح داد: در ابتدا قصد داشتم طرح این بازی‌ها را برای تولید به کشور امارات ارسال کنم، زیرا در آنجا درخواست تولید این بازی‌ها را داشتند؛ ولی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان به ما اعتماد کرد و اجازه داد که این بازی‌ها را برای کشور خودمان تولید کنیم. در حال حاضر نیز این سازمان بازی‌های زیباسم را در جشن‌ها و مراسم گوناگون به شرکت‌کنندگان هدیه می‌دهد.

طراح و سازنده بازی‌های زیباسم تصریح کرد: دغدغه امروز خانواده‌های ایرانی، یادگیری زبان انگلیسی است؛ ما از این فرصت استفاده و حکمت‌های نهج‌البلاغه را در 48 کارت خلاصه کردیم، سپس به استخراج واژگان کلیدی آنها پرداختیم؛ برای مثال کلمه «گمشده» را از عبارت «حکمت گمشده مؤمن است» گرفتیم و در قسمت بالای کارت، معادل انگلیسی آن یعنی «lost» را درج کردیم. در جریان بازی، افراد ابتدا کلمه انگلیسی را می‌بینند و آن را می‌آموزند.

بیشتر بخوانید:

• یادگیری اسماءالحسنی با آموزش غیرمستقیم و هک ذهنی

وی افزود: وقتی این بازی را انجام می‌دهیم، به تمرکز یا داشتن ذهنیت برای یادگیری کلمات و اصطلاحات فارسی یا انگلیسی هیچ نیازی نداریم؛ زیرا کلمه انگلیسی به‌طور ناخودآگاه در ذهن ما هک می‌شود، علم ثابت کرده که اگر چیزی را بیش از 200 بار ببینیم، در ذهن‌مان نهادینه خواهد شد؛ بنابراین اگر از ما بپرسند در خانه‌ای که 10 سال پیش سکونت داشتید، جای تلویزیون کجا بود، بدون نیاز به فکر کردن و به‌ درستی به یاد می‌آوریم؛ چون برای مدت طولانی هر روز این منظره را دیده بودیم.

آریان‌متین گفت: کودکان هنگام بازی کردن و بدون تمرکز و تلاش برای یادگیری، از طریق هک ذهنی، چیزی را که با آن تعامل دارند، یاد می‌گیرند. در قسمت پایین کارت‌ها با خط ریز، سخنان حکیمانه امیر‌المؤمنین(ع) را نوشته‌ایم. کودکان بعد از دیدن کلمات انگلیسی و در زمان انتظار برای بازی کردن هم‌گروهی‌های خود، ناخودآگاه این سخنان را می‌خوانند و در طول بازی این جمله‌ها را یاد می‌گیرند. هیچ اشاره واضحی برای اینکه نشان دهد این کارت‌ها دربردارنده سخنان حضرت علی(ع) هستند، وجود ندارد و فقط در گوشه‌ای از جعبه به این نکته اشاره شده است؛ زیرا نمی‌خواستیم بار آموزشی برای کودکان داشته باشد.

وی درباره تجربه خود از ساخت این بازی توضیح داد: در چاپخانه‌ای که این کارت‌ها را چاپ می‌کردیم، همکاران ما در ابتدا گمان کردند که این سخنان متعلق به شخصیت‌های خارجی است. وقتی کار تمام شد و جعبه کارت‌ها را دیدند، متوجه شدند که این جملات از امیر‌المؤمنین(ع) روایت شده است، پس متعجب و شگفت‌زده شدند. برای من بسیار عجیب است که مردم کشورم چرا این همه از نهج‌البلاغه با آن عظمتش دور مانده‌‌اند.

این طراح و سازنده بیان کرد: همه کسانی که در جریان ساخت این بازی‌های کارتی حضور داشتند، یک سری از آنها را خریداری کردند. این بازی برای همه سنین کاربردی است و اصلاً رده سنی ندارد. در زیباسم یک، پنج بازی، در زیباسم دو، دو بازی و در زیباسم سه هم دو بازی قرار داده‌ایم. علت جذابیت زیاد این بازی‌ها برای کودکان، آمیختگی آنها با شعبده‌بازی است که این گروه سنی بسیار به آن علاقه‌مندند.

وی گفت: دشواری شعبده‌بازی در هر کدام از این بازی‌ها در مقایسه با سری پیش از خود کمی بیشتر است؛ مثلاً زیباسم یک ساده بود، زیباسم دو کمی سخت، زیباسم سه کمی سخت‌تر و زیباسم چهار و پنج واقعاً دشوار هستند. در زیباسم سه، واژه‌های 48 سوره از قرآن به انگلیسی و عربی ترجمه و مثل زیباسم دو طراحی شده‌اند. جالب این است که ما معادل فارسی بسیاری از کلمات عربی را که در مکالمات روزمره از آنها استفاده می‌کنیم، نمی‌دانیم؛ برای مثال افراد کمی می‌دانند که «توبه» یعنی «بازگشت» یا «حج» یعنی «قصد کردن».

آریان‌متین تأکید کرد: زیباسم یک در هجدهمین نمایشگاه قرآن و عترت اصفهان که در ماه مبارک رمضان سال جاری برگزار شد، یکی از ایده‌های برگزیده بود و مورد استقبال قرار گرفت. من به خانواده‌ها توصیه می‌کنم که همراه فرزندان خود این بازی را انجام دهند تا هم خودشان و هم فرزندانشان کلمات انگلیسی یاد بگیرند.

وی تصریح کرد: این بازی راهی است برای اینکه کودکان حداقل دین را بشناسند و با سوره‌های قرآن آشنا شوند یا حداقل اسم سوره‌ها را بدانند. این بازی برای کودکان بسیار ساده و روان و حمل آن بسیار راحت است. زیباسم دو و سه در همین هفته جاری راهی بازار می‌شود. احتمالاً یک تور مسافرتی به سراسر ایران برگزار می‌کنیم تا این بازی را به مردم کشورمان بشناسانیم؛ زیرا می‌تواند جایگزین بسیار خوبی برای بازی‌های کارتی نامناسب باشد. اگر این بازی بتواند به جمع‌های خانوادگی راه یابد، شاید بتوان بازی‌های نامناسب را حذف کرد.

به گفته این طراح و سازنده، وقتی به خانواده‌ها بگوییم که با انجام این بازی، 100 کلمه انگلیسی یاد می‌گیرند و این راهی برای یادگیری زبان خارجی است، آنها برای خرید و استفاده از آن مشتاق می‌شوند و درباره اینکه چه کسی این سخنان و جملات را روایت کرده، کنجکاوی نمی‌کنند، ولی در طی بازی می‌آموزند که این سخنان متعلق به حضرت علی(ع) است. البته این روش از طرف بسیاری از دوستان مورد مخالفت و انتقاد قرار گرفت، ولی حداقل می‌توان این روش را نیز برای آشنایی مردم با مفاهیم دینی امتحان کرد.

وی افزود: قصد من ترویج تفکر دینی بین مردم است؛ زیرا سخنان حضرت علی(ع) بسیار گرانقدر هستند و دوستان متخصص زیادی با همکاری ستاد نهج‌البلاغه اصفهان برای گزینش آنها تلاش کردند تا اینکه امروز به مرحله تولید این بازی رسیدیم. منکر اینکه بازی‌های زیباسم ایراداتی دارند نیستم، ولی معتقدم که ابتدا باید گامی برداریم تا سپس ایرادات آن عیان و در ادامه رفع شود تا به قوت خود برسد.

آریان‌متین با بیان اینکه 12 زیباسم تاکنون طراحی شده‌اند، اظهار کرد: گام بعدی ما، اشاعه سری یک، دو و سه زیباسم است تا مورد استقبال واقع شود و سپس به تولید سری‌های بعدی بپردازیم. قیمت هر سری بازی کارتی زیباسم، 140 هزار تومان است و بازی‌ها در جعبه کارتنی بسته‌بندی نشده‌اند؛ زیرا بعد از مدتی کارتن یا مقوا از بین می‌رود و ممکن است کارت‌ها گم شوند؛ بنابراین کیف پارچه‌ای همراه اشکال سنتی در 15 طرح متنوع طراحی کردیم و با اینکه هزینه زیادی در مقایسه با جعبه مقوایی صرف این کیف‌ها شد، ولی می‌دانیم که بهتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی بیان کرد: فیلم‌های آموزشی بازی‌ها در سایت zibasm.com‌ بارگذاری شده است و علاقه‌مندان می‌توانند آنها را مشاهده کنند و یاد بگیرند، البته توضیح بازی در بروشورهایی در جعبه کارت‌ها قرار داده شده و فیلم آن را هم تولید کرده‌ایم، ولی راز شعبده‌بازی در فیلم‌ها بیان نشده و فقط در جعبه کارت‌ها قرار دارد.

زهراسادات مرتضوی