«جام حافظان» رقابتی مداوم است/ مسئولان به ایده جوانان قرآنی اعتماد کنند

اولین دوره «جام حافظان» قرآن کریم با مشارکت مجمع قرآنیان شهرستان اراک، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره کل تبلیغات اسلامی استان و دانشگاه فرهنگیان 11 و 12 شهریور ماه با حضور 35 تیم در دو گروه بانوان و آقایان آغاز شد و دوره دوم این مرحله نیز روزهای پنج‌شنبه، 22 و جمعه 23 مهرماه برگزار شد.

این مسابقات ویژه حافظان قرآن کریم و در قالب ۳۵ تیم از بانوان و آقایان (15 تیم آقایان و 20 تیم بانوان) در گروه‌های ۶ نفره برنامه‌ریزی شده است. هر تیم از حفاظ ۲، ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۳۰ جزء قرآن کریم تشکیل شده است که حفاظان ۲ و ۵ جزء باید از کمتر از 18 سال سن داشته باشند. گروه‌ها از طریق قرعه‌کشی در دسته‌های ۴ تیمی تقسیم شده‌اند و در مرحله مقدماتی طی ۳ دور با یکدیگر رقابت می‌کنند و تیم‌های برتر به مرحله نیمه‌نهایی راه پیدا خواهند کرد.

مسعود اکبری، دارنده مدرک درجه یک حفظ کل قرآن، در حاشیه اجرای طرح جام حافظان به خبرنگار ایکنای استان مرکزی، گفت: برای توسعه فرهنگ قرآن در جامعه و ورود مفاهیم الهی در زندگی عموم مردم باید همه همت کرده و کار را بر عهده سازمان و نهاد خاصی نگذاریم. همه در برابر کلام وحی مسئول هستیم و شانه خالی کردن و بی‌تفاوت بودن معنایی ندارد.

وی اجرای طرح جام حافظان را ایده نو و جذاب بیان کرد و افزود: نبود ارائه درست و بدون استرس یکی از مشکلات حافظان است و با در نظر گرفتن چنین محافل و مسابقاتی می‌توان به کاهش استرس آنان کمک کرد، چراکه حافظان کمتر در شرایط مسابقات قرار گرفته و خود را محک می‌زنند. بدون تردید سطح آمادگی حافظان از اولین دوره مقدماتی تا سومین دوره کاملاً با یکدیگر متفاوت خواهد بود و تیم‌هایی که به مرحله نیمه‌نهایی راه می‌یابند قوی‌تر از سطح مقدماتی هستند.

اکبری ضرورت حفظ آمادگی حافظان و ارتقای سطح آنان در دوره‌های مختلف را مورد تأکید قرار داد و افزود: تیمی بودن باعث می‌شود نوجوانان حس نوع‌دوستی و فداکاری را نیز بیاموزند، آنان خواهند آموخت برای حفظ جایگاه دیگران نیز باید تلاش و از خودگذشتگی نشان داد. مسابقات فقط کسب رتبه و مقام نیست، در دل مسابقات نکات اخلاقی نهفته است که نباید از آنان عبور کرد.

وی جام حافظان را سنگ بنایی محکم برای ارتقای سطح حافظان شهر دانست و با اشاره به اینکه این طرح قابلیت استانی و کشوری شدن دارد، اظهار کرد: مسئولان و متولیان امر قرآن وظیفه به‌روز نگه داشتن نوجوانان و جوانان فعال در این حوزه را برعهده دارند و با ایجاد انگیزه نباید از کنار آن به راحتی بگذرند.

واژه «دعوت» برای حضور در جلسات قرآنی شایسته نیست

عبدالرضا هدایتی، رئیس مجمع قرآنیان اراک و داور «جام حافظان»، آماده نگه داشتن حافظان را یکی از اهداف اصلی اجرای این طرح بیان کرد و افزود: برگزاری این مسابقات باعث می‌شود تا حافظان مرور منظم‌تر و دقیق‌تری داشته باشند تا بتوانند محفوظات را بهتر ارائه دهند. سال‌های قبل حافظان فقط یک‌بار برای مسابقات قرآن اوقاف تمرین داشتند، اما جام حافظان رقابتی مداوم است و خوشبختانه مورد استقبال حافظان قرار گرفت.

وی ادامه داد: ایجاد مودت و دوستی هرچه بیشتر بین حافظان امتیاز دیگری است که می‌توان برای این طرح تعریف کرد. در این جام افرادی حضور دارند که خود را از صحنه مسابقات کنار کشیده و قصد شرکت نداشتند. قطعاً خروجی کار گروهی بیشتر و بهتر از کار فردی است، چراکه سرگروه موظف است تیم خود را چیده و به بهترین شکل هدایت کند.

هدایتی ضرورت برگزاری طرح‌های جمعی را مورد تأکید قرار داد و افزود: با غیبت فقط یک نفر تیم ناقص شده و سرپرست باید فردی دیگر را جایگزین کند. قرار گرفتن کودکان و نوجوانان در کنار حافظان شناخته شده به ارتقای اعتماد به نفس آنان کمک می‌کند.

وی بی‌توجهی و کم‌توجهی مسئولان به نوجوانان و جوانان قرآنی را بزرگ‌ترین مشکل فعالان این حوزه دانست و اظهار کرد: جای خیلی از متولیان امر قرآن جهت بازدید از طرح خالی است. استفاده از واژه «دعوت» برای حضور در جلسات قرآنی شایسته نیست و متأسفانه اغلب ما بدون دعوت جایی نمی‌رویم، اما آیا برای بازدید از برنامه قرآنی و حضور در این محافل نیاز به دعوت داریم؟ خداوند متعال با نزول قرآن همه ما را دعوت به حضور و وحدت کرده است. جام حافظان اراک بزرگ‌ترین و کامل‌ترین مسابقاتی است که هم در استان و کشور برگزار شده است و برگزاری این طرح در سطح شهرستانی قابل توجه است، اما متأسفانه متولیان برای بازدید نیز حضور نداشتند. کم‌لطفی مسئولان به طرح‌های قرآنی باید اصلاح شود.

نقاط ضعف و قوت جام حافظان بررسی شود

حمیدرضا معصومی‌پویا، پیشکسوت و داور «جام حافظان»، بیان کرد: فعالیت‌های قرآنی در هر زمینه‌ای صورت گیرد جای کار دارد و نمی‌توان ادعا کرد به هدف نهایی رسیده‌ایم. این جام زمینه تلاش و تکاپوی حافظان را بیشتر کرده و قطعاً خروجی خوبی خواهد داشت، در این جام شاهد حضور چهره‌هایی هستیم که بیش از 15 سال در هیچ مسابقه‌ای شرکت نداشتند و با میل خود در جام حافظان شرکت کرده‌اند.

معصومی‌پویا در قیاس جام حافظان با مسابقات قرآن اوقاف چنین گفت: تعداد شرکت‌کنندگان حفظ در مسابقات اوقاف بسیار کمتر از این جام است و همین حضور گسترده می‌طلبد متولیان به این طرح بیشتر بها دهند. این طرح قابلیت استانی شدن و حتی ملی شدن دارد، اما برای رسیدن به این مرحله باید برنامه‌ریزی‌ها دقیق‌تر و نقاط ضعف و قوت مورد بررسی قرار گیرد. از ابتدا نیز قرار بر این بود طرح استانی برگزار شود و به دلیل محدودیت‌های کرونایی به مرحله شهرستانی بسنده شد.

وی ضرورت تداوم حفاظ در مرور را متذکر شد و افزود: برخی از حافظان تمرین کمتری داشتند و آمادگی آنان کامل نبود، اگر این افراد مباحثه‌کننده‌ای پیدا کرده و با یکدیگر مرور کنند، قطعاً به نتایج خوبی خواهیم رسید. در این تیم‌ها دانش‌آموزان مقطع ابتدایی نیز شرکت دارند که سرپرست‌ها باید توجه به بُعد روانشناختی در صورت ضعیف عمل کردن به دلایل مختلف را مدنظر داشته باشند.

جام حافظان؛ زمینه‌ساز انقلابی در حوزه حفظ

محمد طاهرمیرزایی، شرکت‌کننده «جام حافظان» در بخش 10 جزء و قاری روشندل، گفت: عضو تیم شهید مجیدی به سرپرستی مرتضی سعیدی هستم. تمام تلاشم برای رسیدن به حفظ کل است، اما به دلیل حجم کاری موفق شدم 17 جزء را حفظ کنم، اما 10 جزء آن تثبیت شده و با کم شدن حجم کارم قطعاً حفظ را به پایان خواهم رساند.

وی بیان کرد: اگر اجرای طرح برنامه‌ریزی شده و عدالت در مسابقات گروهی نهادینه شود شاهد اتفاقات خوبی در آینده خواهیم بود، اما چون اولین دوره است دارای نقایصی است که باید برطرف شود و امید است با پخته‌تر شدن طرح عامل تشویقی و هیجانی عالی ایجاد شود تا حافظان خودی نشان دهند و اگر طرح کشوری شود انقلابی در حوزه حفظ به وجود خواهد آمد.

ناامید نخواهم شد

محمدامین ملک‌حسینی، دانش‌آموز کلاس پنجم و شرکت‌کننده رشته 2 جزء «جام حافظان»، اظهار کرد: بنده حافظ 5 جزء قرآن و عضو تیم خادمان قرآن به سرپرستی آقای میریحیی هستم. از 6 سالگی حفظ را شروع کردم و شرکت در جام حافظان باعث شد علاوه بر اینکه با دوستان جدید آشنا شوم، نقاط قوت و ضعف خود را بهتر بشناسم.

وی ادامه داد: حتی اگر در این مسابقات نتوانم محفوظات خود را به خوبی ارائه دهم، هیچ‌گاه ناامید نخواهم شد. هدف نهایی من اول عامل بودن به کلام وحی و دوم حافظ کل شدن است و در این امر خانواده و اساتید همچون آقای اکبری بسیار کمک می‌کنند.

سرپرست‌ها مانع گسست تیم نشوند

جعفر رضایی، پدر محمدحسین، حافظ 9 جزء سندروم داون، بیان کرد: این طرح قطعاً به مرور و به روز نگه داشتن حافظان کمک می‌کند. حافظان نباید به حال خود رها شوند، در 20 ماه گذشته که کشور و جهان درگیر بیماری کرونا است محافل و جلسات قرآن تقریباً تعطیل شد و اجرای این طرح به مرور دوباره حفاظ کمک می‌کند.

رضایی ادامه داد: بچه‌های حافظ با شرکت در این طرح یکدیگر را شناخته و زمینه ارتقای آنان بیش از پیش فراهم می‌شود. سرپرست تیم‌ها باید هدایت گروه را به درستی انجام دهد تا بهترین نتیجه را از کار تیمی بگیرند و از همه مهم‌تر اینکه گروه از هم گسیخته نشود و برای ارتقای سطح برنامه داشته باشند.

محمدحسین رضایی، حافظ 9 جزء قرآن سندروم داون، گفت: شرکت‌کننده رشته حفظ 2 جزء در گروه شهید ححجی به سرپرستی آقای نادی بودم و به نظرم کار تیمی بسیار هیجان داشت. شرکت در این مسابقات کمک می‌کند تا دوستان جدید پیدا کنم.

وی افزود: ما حافظان باید مرور بسیار داشته باشیم و شرکت در این مسابقات کمک می‌کند تا همیشه آماده باشیم. حضور در این جلسات حس طراوت و تازگی به روح انسان می‌بخشد و باعث می‌شود تا اهداف خود را بهتر و دقیق‌تر پیش بریم.

جام حافظان طرحی نو و ابداعی است

مرتضی سعیدی، حافظ کل قرآن و سرپرست گروه شهید مجیدی، جام حافظان را طرحی نو و ابداعی دانست و بیان کرد: ایده این طرح از سوی قرآنیان اراک بود و جلسات از همان ابتدا با حضور چند نفر از حافظان آغاز شد و متوجه شدیم اجرای این طرح بیشتر از مسابقات قرآن برای حافظان مؤثر است، چراکه در چند مرحله برگزار می‌شود و حافظی که بین سه تا شش مرحله پیش می‌رود قطعاً ارتقای سطح خواهد داشت.

وی با بیان اینکه جام حافظان به استمرار مرور حافظان منتج می‌شود، ادامه داد: آثار آماده بودن حافظان در مسابقات سراسری اوقاف مشاهده می‌شود. هدف ما اجرای طرح در سطح کشور است و گروهی بودن مسابقات ویژگی و آثار بسیار خوبی به همراه دارد. سرپرست‌ها اغلب استاد حفظ زیرمجموعه خود هستند و به نقاط قوت و ضعف آنان آگاهی دارند.

هم‌افزایی نتیجه دیگر کار تیمی است

کاظم ربیعی، فعال قرآنی و عضو مجمع قرآنیان اراک، نیز بیان کرد: اگر حفاظ در معرض امتحان و آزمایش قرار نگیرند به خودی خود در مرور بی‌انگیزه می‌شوند و جام حافظان کمک می‌کند تا افراد از حالت بی‌انگیزگی خارج و همیشه آماده باشند. هم‌افزایی نتیجه دیگر کار تیمی است و در پایان طرح به آن دست خواهیم یافت، چراکه حافظان قوی‌تر نقاط ضعف هم تیمی خود را پوشش می‌دهند تا نتیجه کار در نهایت بالا رود.

ربیعی با اشاره به اینکه حضور حافظان به دور از مسابقات در این طرح از دیگر حُسن‌های این مسابقات است، ادامه داد: حدود 210 حافظ 2 جزء تا کل نویدبخش اتفاقات خوبی است، این تعداد حافظ نسبت به سایر مسابقات رشد چشمگیری را نشان می‌دهد. شرکت‌کنندگان در این طرح در کنار رقابت سالم، رشد و توانمندی را نیز تجربه می‌کنند.

وی با ابراز امیدواری از اینکه طرح ادامه‌دار باشد، گفت: برگزاری طرح‌های قرآنی هزینه‌بر و مستلزم حمایت ادارات و متولیان است. کیفیت بهتر برنامه و طرح‌های قرآنی در سایه حمایت‌ها رقم می‌خورد.

پیشرفت حافظان در مرحله دوم چشمگیر بود

اعظم تشیعی‌فرد، داور جام حافظان، اظهار کرد: مرحله دوم این طرح از بخش مقدماتی با حضور 120 حافظ خانم برگزار شد. رقابت‌ها بسیار سنگین، زیبا و پرهیجان بود و خوشبختانه این مرحله شاهد پیشرفت قابل‌ توجه حافظان نسبت به مرحله قبل بودیم.

وی ضرورت مداومت بر اجرای طرح حافظان را مورد تأکید قرار داد و افزود: تداوم طرح به تربیت حافظانی متخصص در سال‌های آینده منتج خواهد شد. مرحله اول این مسابقات 11 و 12 شهریور برگزار شد و در این مدت بسیاری از حافظان از مربیان تقاضای برگزاری کلا‌س‌های تجوید و صوت و لحن داشتند. این دوره شور و نشاط بین شرکت‌کنندگان نسبت به مرحله قبل بسیار بیشتر بود.

تشیعی‌فرد از مجمع قرآنیان اراک به منظور برگزاری این طرح تقدیر و با ابراز امیدواری از اینکه اجرای برنامه‌های قرآنی ادامه‌دار باشد، تصریح کرد: این طرح دارای محسنات بسیاری است و البته نقاط ضعفی همچون فشرده بودن داوری را نیز دارد که باید برای آن فکری شود.

«جام حافظان» ایده‌ای نو است که چشم‌اندازی دیگر پیش روی حفاظ روشن کرد، حضور بیش از 200 حافظ از 2 جزء تا کل در این طرح گواه بر اتفاقات خوبی است که می‌توان رقم زد و باید دید چرا با وجود این حجم حافظ در اراک فقط تعداد کمی از آنان در مسابقات شرکت دارند. برگزاری این مسابقه تأکید داشت که برای حضور نوجوانان و جوانان قرآنی متناسب‌سازی و طرح ایده‌های خلاقانه کارگشاست، مسئله‌ای که سال‌ها صحبتش می‌شود اما به مرحله اجرا نمی‌رسد. از این رو می‌طلبد مسئولان بیشتر از قبل به ایده جوانان قرآنی اعتماد کنند.