آیت‌الله هادوی:
عقل انسان از درک مرتبه حقیقت قرآن ناتوان است
گروه حوزه‌های علمیه ــ حقیقتی که الفاظ از آن نشئت گرفته فراتر از الفاظ و مفاهیم است، از این رو ام‌الکتاب و لوح محفوظ متحد با خدا و خود خداست و عقل انسان از درک آن ناتوان است.
به گزارش ایکنا، آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، استاد خارج فقه و اصول و تفسیر حوزه علمیه قم، امروز 20 آبان‌ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه زخرف که در مدرسه آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی برگزار شد، با توجه به آیه چهارم این سوره مبارکه «وَإِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ»، گفت: دین نفس‌الامری یا همان مرتبه ام‌الکتابی، واحد و جهانشمول است و ادیان مرسل، متعدد و دارای عناصر موقعیتی هستند.استاد حوزه علمیه قم با اشاره به واژه ام‌الکتاب یا همان لوح محفوظ، تصریح کرد: خداوند در این آیه فرموده که ام‌الکتاب در نزد ما هست و در ادامه هم دو صفت عَلِيٌّ حَكِيمٌ را برای خود بیان فرموده است؛ علامه طباطبایی(ره) در اینجا فرموده‌اند که اوصاف عَلِيٌّ حَكِيمٌ برای آن است که خداوند بالاتر از آن است که عقل انسان به او برسد.
هادوی تهرانی اضافه کرد: کار خداوند مبنا دارد و محکم است، اما عقل انسان توان رسیدن و درک آن را ندارد؛ علامه طباطبایی(ره) نتیجه می‌گیرد که لوح محفوظ و به تعبیر نظریه اندیشه مدون، دین نفس الامری، فراتر از الفاظ و مفاهیم است.
این استاد حوزه افزود: در اینجا علامه سؤالی مطرح می‌کند که اگر حقیقت کتاب خارج از دسترس عقل بشر است، پس این همه آیات که ناظر به تعقل و تفکر است، چگونه تفسیر می‌شود؟ و جواب می‌دهند که قرآنی که در دست ما هست، یعنی الفاظ و کلمات، در مقایسه با لوح محفوظ نسبت مثل و ممثل را دارد؛ یعنی شاید این مثلی از آن است.
هادوی تهرانی با بیان اینکه مثل و ممثل عین هم هستند، اما ممثل، حقیقتی دارد که با ممثل فرق دارد، اضافه کرد: ما مَثَل خدا می‌توانیم باشیم، ولی نمی‌توانیم مِثل خدا باشیم. ایشان این تعبیر را دارد که ام الکتاب، جهانشمول است، در حالی که کتبی که در دست ما می‌آید، مشمول «يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ»(رعد/39) است، لذا این مثلی از لوح محفوظ است که در قالبی که برای ما قابل تفکر و تعقل است، می‌بینیم و می‌خوانیم.
هادوی تهرانی اظهار کرد: در نظریه اندیشه مدون، باید آموزه‌های قرآن را سیستمی ببینیم، یعنی معنای تدبر این است که نگاه سیستمی به قرآن داشته باشیم، گرچه حقیقتی که الفاظ از آن نشئت گرفته، فراتر از الفاظ و مفاهیم است. از این رو ام‌الکتاب و لوح محفوظ متحد با خدا و خود خداست.
استاد تفسیر حوزه علمیه بیان کرد: آیت‌الله شاه‌آبادی در تفسیر آیه اول سوره مبارکه قدر «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» در واژه «انزلناه» می‌فرماید که این «ه» ضمیر به ذات خدا باز می‌گردد؛ یعنی قرآن تنزل ذات الهی و خود خداست که به آخرین مرحله تنزل راه یافته و در دسترس انسان است.
وی افزود: البته میان این قرآن و ام الکتاب و ذات خدا، مراتبی وجود دارد که افرادی مانند معصومین بالاتر از قرآن نازل و پائین‌تر از آن حقیقت ام الکتابی هستند، به همین دلیل وقتی در جنگ صفین، قرآن بر سر نیزه کردند، امام علی(ع) فرمود: «انا القرآن الناطق» یعنی قرآن صامت پایین‌ترین مرتبه انزال است و من از این مرحله بالاترم.
انتهای پیام 
