25 درصد كتابخانههای عمومی كشور، روستایی هستند
گروه فرهنگی ـ مدیركل كتابخانههای عمومی فارس از فعالیت بیش از 600 كتابخانه عمومی معادل 25 درصد كتابخانههای عمومی كشور در مناطق روستایی خبر داد.
به گزارش ایكنا از فارس، نخستین نشست از سلسله نشست‌های باشگاه مقاله‌خوانی (ژورنال کلاب) در کتابخانه‌های عمومی فارس، امروز، 9 دی‌ماه با بررسی و ارائه مقاله‌ای با موضوع «خدمات کتابخانه‌های عمومی به کودکان در مناطق روستایی» برگزار شد. روح‌الله منوچهری، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس؛ احمد شعبانی، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان و نائب رئیس انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران؛ محمدرضا قانع، رئیس انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی شاخه فارس و امین ایزدپناه، استاد بخش فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شیراز در این نشست حضور داشتند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان فارس در این نشست با بیان اینکه به دلیل اهمیت فعالیت کتابخانه‌های عمومی در مناطق روستایی نخستین نشست مقاله‌خوانی در شیراز به این موضوع اختصاص یافت، گفت: ۲۶ درصد جمعیت کشور روستایی است که بیش از بیست میلیون نفر را شامل می‌شود همچنین یک میلیون و دویست هزار نفر در جامعه عشایری ایران زندگی می‌کنند که از این میان بیشترین جامعه عشایری و بخش قابل توجه‌ای از جامعه روستایی، در استان فارس است.
منوچهری با تصریح اینکه دولت تکلیف دارد برنامه‌هایی در حوزه ترویج کتابخوانی در مناطق روستایی و عشایری داشته باشد، اضافه کرد: این در حالی است که بیش از ششصد کتابخانه عمومی معادل بیست و پنج درصد کتابخانه‌های نهاد، روستایی است و از این میان پنجاه کتابخانه در فارس مشغول است.
وی با تصریح اینکه کتابخانه روستایی همواره در فراز و نشیب بوده‌اند، گفت: بودجه کتابخانه‌های روستایی بخشی است که مورد غفلت قرار گرفته و در این حوزه با مشکل مواجه هستیم. در مناطق شهری نیم درصد درآمد شهرداری سهم کتابخانه‌های عمومی است که این موضوع در روستاها دیده نشده است.
مدیركل كتابخانههای عمومی فارس اظهار امیدواری کرد: با مرور این مقاله و استفاده از مباحث گامی کوچک در اعتلای خدمات کتابخانه‌های عمومی در روستاها برداریم.
محمدرضا قانع، رئیس انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی شاخه فارس نیز در این نشست با بیان اینکه باشگاه مقاله‌خوانی اتفاق خوبی است که امروز اولین نشست آن در استان برگزار شد، گفت: برگزاری گردهمایی‌هایی نظیر این با حضور کتابداران، اساتید و دانشجویان علم اطلاعات و دانش‌شناسی، به تقویت کارکرد کتابخانه‌های عمومی منجر خواهد شد.
وی با تصریح اینکه کتابداران استان فارس در همه جا خوش می‌درخشند، گفت: فلسفه نشست‌های مقاله‌خوانی این است که از مقالات ارائه شده درباره تجربه‌های سطح جهانی استفاده کرده و این موضوع‌ها را بومی‌سازی کنیم.
احمد شعبانی، نایب رئیس انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران نیز با تأکید بر اهمیت و کارکرد اجتماعی کتابخانه‌های عمومی در مناطق روستایی گفت: فارس از نظر جمعیت روستایی و عشایر، استان مهم کشور است بر این اساس این استان باید در این حوزه فعالیت کند.
فاطمه صفری‌راد، رئیس اداره کتابخانه‌های عمومی شهرستان شیراز ارائه دهنده مقاله در این نشست بود که به بررسی مقاله «خدمات کتابخانه‌های عمومی به کودکان روستایی» نوشته پرل سی.اکانوا پرداخت.
وی در این باره گفت: خدمات کتابخانه عمومی به کودکان در مناطق روستایی در راستای فعالیت‌های کتابخانه عمومی باید ازجایگاه برجسته‌ای برخوردار باشند. این مقاله نیاز کودکان به کتابخانه را برجسته می‌کند و وجود چنین نیازی ایجاد کتابخانه برای کودکان در منطقه محل زندگی آن‌ها را، حتی در مناطق روستایی ضروری می‌سازد.
صفری‌راد با بیان اینكه کودکان به دلایل زیادی به کتابخانه نیاز دارند. نیاز آن‌ها به کتابخانه همانند نیاز بزرگسالان به کتابخانه است و گاهی اوقات، از نیاز بزرگسالان پیشی می‌گیرد، گفت: شناخت کودکان به‌عنوان انسان‌هایی که از حق خواندن و استفاده از کتابخانه برخوردار هستند، منجر به ایجاد کتابخانه برای آن‌ها شده است.
وی گفت: ارائه منابع اطلاعاتی، کسب دانش، توسعه مهارت‌های خواندن، دانش فرهنگی، آموزش استفاده از کتابخانه، آموزش مهارت‌های کسب اطلاعات و معرفی مهارت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات از جمله دلایل نیاز کودکان به کتابخانه است.
رئیس اداره کتابخانه های عمومی شهرستان شیراز با تأکید بر اینکه خدمات کتابخانه‌ای به کودکان در مناطق روستایی یکی از جنبه‌های بسیار مهم کتابداری است؛ اضافه کرد: بیش از نیمی از جمعیت کودکانی که نیازمند خدمات کتابخانه‌ای هستند، در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و گاهی وقت‌ها با مشکلاتی همچون فقر، بی سوادی، فقدان مدارس کاربردی، خطوط لوله آب آشامیدنی، برق، جاده مناسب و... درگیرند.
او با تصریح اینکه در این مقاله دو روش ترویج خدمات کتابخانه‌ای به کودکان مناطق روستایی، شناسایی شده است ، گفت: این روش‌ها شامل ایجاد کتابخانه‌های سیار و ایجاد شعبه‌ای از کتابخانه یا کتابخانه روستایی هستند. با وجود این که کتابخانه سیار مشخصه اساسی در خدمات کتابخانه‌ای روستایی به شمار می‌رود اما کتابخانه روستایی یکی از عوامل توسعه در جوامع روستایی تلقی می‌شود. کتابخانه روستایی اطلاعاتی را تولید، نگهداری و توزیع می‌کند که برای ساکنان روستایی بسیار حائز اهمیت است و باعث توسعه در مناطق روستایی می‌شود.
به گفته وی براساس این تحقیق خدمات کتابخانه‌ای که به کودکان مناطق روستایی عرضه می‌شوند، باید به شکل فعالیت‌های ترویج کتاب، ارائه مطالب صوتی و تصویری و فناوری اطلاعات و ارتباطات باشد.
گفتنی است در ادامه این دیدار کتابداران کتابخانه های عمومی، دانشگاهی، دانشجویان ،حرفه مندان و اعضای تور کتاب از تجربیات خود در حوزه فعالیت های کتابخوانی در مناطق روستایی و عشایری گفتند و رویکردهای انتقادی و پیشنهادهای کاربردی را ارائه کردند. تحلیل و مقایسه شرایط کتابخانه های عمومی در کشورهای ایران و نیجریه براساس مطالب ارائه شده در این مقاله نیز از دیگر بخش های این باشگاه مقاله خوانی بود.
