واکاوی نظریه اعتباریات علامه در تحلیل بحران کرونا
سی و یکمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش‌های فلسفی» ویژه تابستان 99 روانه بازار نشر شد. «پژوهشی در باب کارایی نظریه اعتباریات علامه طباطبایی در تحلیل بحران کرونا ویروس» یکی از مقالات این شماره است.
به گزارش ایکنا؛ سی و یکمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش‌های فلسفی» به صاحب‌امتیازی دانشگاه تبریز منتشر شد.
از جمله عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «پژوهشی در باب کارایی نظریه اعتباریات علامه طباطبایی در تحلیل بحران کرونا ویروس»، «کرونا ویروس به مثابه «موت اصغر»»، «بیماری کووید 19 (کرونا) به مثابه شر ادراکی و مواجهه با آن بر اساس باور به خدا»، «تأثیر کروناویروس بر زیست‌بوم عقلانیت»، «سه‌گانه‌های تشکیکی در عالم معرفت اسلامی»، «رهیافت شرطی در منطق سینوی با رویکرد کلامی»، «فرضیه خداباوری و اصل سادگی از منظر ریچارد سوئین‌برن».
کارایی نظریه اعتباریات علامه طباطبایی در تحلیل بحران کرونا
در چکیده مقاله «پژوهشی در باب کارایی نظریه اعتباریات علامه طباطبایی در تحلیل بحران کرونا ویروس» می‌خوانیم: «یکی از کلمات پرکاربردی که اخیراً در سطح جهان رواج پیداکرده، بی‌گمان کلمه کروناویروس است که تنها در چند ماه اندک توانست سایه خود را بر جهان بگستراند. پیامدهای این پدیده از آن‌چنان حساسیت و اهمیتی برخوردار است که از یک‌سوی، موجب تغییر زاویه دید انسان نسبت به مقوله‌هایی از قبیل حیات، امید، مرگ و اجتماع شده و از سوی دیگر موجب ظهور ادبیات واژگانی جدید مانند زندگی مجازی، رزمایش کمک مؤمنانه، تمدن بی‌جامعه و مدافعان سلامت شده است. آنچه در این مقاله موردتوجه واقع‌شده، نه خود کروناست و نه خود فلسفه، بلکه همه مباحث مطرح‌شده، معطوف به این مسئله است که آیا فلسفه می‌تواند در مقابله با این رخداد ناگوار چاره‌اندیشی کند؟ این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه‌ای تدوین‌شده و می‌خواهد این نکته محوری را به اثبات رساند که علاوه از راهکارهایی که در متون سنتی فلسفه اسلامی برای حل معضل شرّ ارائه‌شده است، می‌توان با تمسک به نظریه‌ای که از پیشینه آن سال‌های چندانی نمی‌گذرد با کرونا نیز مواجه شده، آن را بررسی و تحلیل کرد و آن عبارت است از نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی که به باور آشنایان توان ایجاد تحول در علوم انسانی را داشته و در تبیین مقولات مهمی مثل فرهنگ، اخلاق، زندگی و تمدن، از موقعیت موفقی برخوردار است.»
کرونا ویروس به مثابه «موت اصغر»
در طلیعه مقاله «کرونا ویروس به مثابه «موت اصغر» آمده است: «در این مقاله کوتاه سعی کردیم نشان دهیم که امروز ویروس کرونا به صورت ملموس و انضمامی ولی در نسبتی ضعیف و محدود به ما می‌فهماند که مرگ چیست. او امکان بیرون رفتن از خانه را از دست ما گرفته است؛ همچنین امکان کار و خدمت کردن در اجتماع را نیز تا حد بسیار زیادی از ما سلب نموده است. ما نمی‌توانیم به مسافرت برویم، آزادانه و بالصرافه قادر نیستیم به کوه‌ها، به بوستان‌ها، به مساجد، به سینماها... برویم، حتی نمی‌توانیم با خویشاوندان رفت و آمد داشته باشیم و با دلی خالی از دلهره به خارج از خانه برویم و خریدهای ضروری خود را انجام دهیم. از شرکت در محافل دوستان نیز محروم مانده‌ایم. من این نقش محرومکننده و آگاهی‌دهنده کرونا را «موت اصغر» می‌نامم زیرا قسمت مهمی از امکانات ما را ربوده است. باری کرونا به ما یادآوری می‌کند که ارزشهای موجود را مورد نقد قرار دهیم، در نگرشهای خود تجدیدنظر کنیم و به فراسوی نیک و بد برویم. در معیارهای خود در باب صحت و سقم احکام خود و درباب خیر و شر، زیبا و زشت متحجر نشویم و دیدگاه‌های تازه بیابیم.».
تأثیر کروناویروس بر زیست‌بوم عقلانیت
در طلیعه مقاله «تأثیر کروناویروس بر زیست‌بوم عقلانیت» می‌خوانیم: «مقاله حاضر با بهره‌گیری از نظریه سه جهان پوپر توضیح می‌دهد که ویروس کرونا چگونه می‌تواند تأثیری وسیع و گسترده بر زیست‌بوم عقلانیت بگذارد و به واسطه وجود جهان 3 چگونه ویروس‌هایی که تهدیدی برای انسان هستند، می‌توانند تهدیدی برای کل حیات در کره زمین باشند. از طرفی مقاله حاضر ضمن تأکید بر تفاوت مهم معرفت‌شناختی علم و تکنولوژی توضیح می‌دهد نقش نقادانه علم به تکنولوژی تا چه اندازه اهمیت دارد و در عین حال می‌تواند الهام‌بخش تکنولوژی‌های پاک و الهام‌بخش ابداع تکنولوژی‌هایی برای جلوگیری از بحران‌های بیشتر داشته باشد. رویکرد درستْ قرار دادن تکنولوژی در سپهر عقلانیت است، اتخاذ رویکردهای غیرعقلانی و فلسفه‌هایی که علم را به تکنولوژی فرومی‌کاهند یا آن دو را باهم خلط می‌کنند، نه تنها نادرست است، بلکه زمینه‌ساز بحران‌های بیشتر و عمیق‌تر نه تنها برای انسان، بلکه برای کل حیات در کره زمین است.»
انتهای پیام
