کمک اقتصادی؛ بزرگترین خدمت به نهضت امام حسین(ع)/ مناسک خالی از معرفت باعث ناهنجاری می‌شود

حجت‌الاسلام محمدجعفر سعیدیان‌فر، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه در خصوص واقعه عاشورا باید نگرش خود را بازتعریف کنیم، اظهار کرد: ما در حال حاضر بیشتر بر احساس و محبت تکیه می‌کنیم، در صورتی که رابطه ما با ائمه معصوم(ع) باید بر سه پایه مبتنی باشد؛ معرفت، محبت و نیز هدایت. ما چون بیشتر بر محبت و عاطفه تکیه می‌کنیم، مناسکی به وجود می‌آوریم که برخی از آنها ریشه در سنت نیز ندارد. یعنی مناسکی که افراد براساس احساسات خود آنها را می‌سازند و بعضا باعث ایجاد ناهنجاری‌هایی نیز می‌شود. بنابراین معتقدم در خصوص واقعه عاشورا باید به این سه پایه توجه کنیم.

وی درباره پیام عاشورا برای انسان عصر مدرن، گفت: اگر صرفا نگاه عاطفی، احساسی یا مبتنی بر الهیات تعزیت به واقعه عاشورا داشته باشیم و فقط به عنوان عزاداری به آن نگاه کنیم، پیامی که برای ما دارد، متفاوت خواهد بود؛ ولی اگر عزاداری را دروازه‌ای برای آگاهی از گفتار و رفتار امام حسین(ع) بدانیم، هم در اخلاق و هم در هویت‌یابی به ما کمک می‌کند. از روزی که امام حسین(ع) حرکت خود را شروع کردند تا روزی که در کربلا به شهادت رسیدند، ده‌ها آیه کاربردی و عملی قرآن را در مراحل مختلف تلاوت کردند و از نظر اخلاقی، رفتار ایشان در تمام صحنه‌ها، مقابله با خشونت‌طلبان و کسانی بود که از هنجارهای اخلاقی دین فاصله گرفته بودند. حتی زمانی که سپاه حرّ راه ایشان را سد کرد، به او و سپاهیانش آب دادند، یعنی به حق انسانی آنها توجه کردند. علاوه بر این، امام حسین(ع) هیچ‌گاه بیعت اجباری نگرفتند و این نشان می‌دهد که ایشان برای انتخاب و اختیار افراد اهمیت قائل بودند.

عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم درباره اعمالی که در روز اربعین می‌توان انجام داد، بیان کرد: برای این روز، زیارتی وجود دارد که متأسفانه کمتر خوانده می‌شود و مردم کمتر با مفاهیم آن آشنا هستند. در بخشی از این زیارت آمده است: «...وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ فیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبادَکَ مِنَ الْجَهالَةِ وَحَیْرَةِ الضَّلالَةِ...؛ و جان خود را در راه تو داد تا بندگانت را از (گرداب) جهالت و نادانی و سرگردانی (در وادی ) گمراهی برهاند». طبق این بخش از زیارت، اولین اقدام امام حسین(ع)، مقابله با جهالت بود.

وی افزود: مناسک، صورت و شکل‌اند و هدفی دارند. این هدف یا اخلاق است یا تعاون و یا همبستگی. درست است که راهپیمایی اربعین کارکرد تعاون و همبستگی امت اسلامی را دارد، ولی هدفی هم دارد، چنانکه همه مناسک هدف دارند. اگرچه امسال به دلیل شیوع کرونا، مناسک پیاده‌روی اربعین به شکل همیشگی آن برگزار نمی‌شود، ولی بازگشت به هدف این مناسک که همبستگی، تعاون و کمک به دیگران در شرایط اقتصادی و اجتماعی فعلی است، بزرگترین کمک به نهضت امام حسین(ع) محسوب می‌شود.

حجت‌الاسلام سعیدیان‌فر ادامه داد: امام حسین(ع) در حدیثی می‌فرمایند: «إعْلَمُوا أنَّ حَوَائِجَ النّاسِ إلَيْكُمْ مِنْ نِعَمِ اللّه ِ عَلَيْكُمْ فَلا تَمَلُّوا النَّعَمَ فَتَتَحَوَّلُ إلي غَيْرِكُمْ؛ بدانيد که نيازهاي مردم به سوي شما از نعمت‌هاي خداوند بر شماست. بنابراين، اين نعمت‌ها را از خود دور نسازيد؛ كه اگر چنين كنيد، اين نعمت (مراجعه مردم به سوي شما از شما گرفته شده) و به ديگران داده مي‌شود». بنابراین در این شرایط به جای راهپیمایی، خواندن زیارت اربعین با توجه به محتوای آن و کمک و تعاون اقتصادی به دیگران، باعث می‌شود که راه اباعبدالله الحسین(ع) هر چه بیشتر ادامه پیدا کند.