تلنگری به سیاست‌سازان قرآنی / بی‌انگیزگی را به بانوان سرایت ندهیم
با اعلام آمار ثبت‌نام‌کنندگان در چهل و چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم شاهد مشارکت دو برابری بانوان نسبت به آقایان بودیم، اتفاقی که در عین تکرار آن در اکثر رویدادهای قرآنی، بار دیگر این موضوع را یادآور شد که باید این حضور پررنگ را غنیمت شمرد و برنامه‌هایی برای هدفمند کردن آن طراحی کرد.
روز گذشته 18 خردادماه آمار ثبت‌نام‌کنندگان در چهل و چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم از سوی مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه اعلام شد، آماری که بر اساس آن 28 هزار و 379 نفر در قالب 31 هزار و 914 نفررشته برای حضور در این رویداد بزرگ قرآنی اعلام آمادگی کرده‌اند.
در این دوره هر شرکت‌کننده علاوه بر بخش تخصصی، امکان حضور در رشته تفسیر عمومی قرآن کریم را نیز داشت، همچنین گروه‌های تواشیح امکان حضور در یک رشته دیگر را نیز داشتند به همین علت دو آمار از میزان مشارکت اعلام شده است.
نگاهی کلی به آمار این دوره که مسئولان برگزارکننده، از رشد سه برابری میزان مشارکت نسبت به دوره گذشته خبر داده‌اند، نکات زیادی را نمایان می‌کند، اما یکی از مهم‌ترین نکاتی که بیشتر می‌تواند مورد توجه مسئولان قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه و سیاست‌سازان عرصه مسابقات قرآن قرار گیرد، استقبال حدوداً دو برابری بانوان نسبت به آقایان است. این اتفاق البته منحصر به مسابقات قرآن نیست و تقریباً در اکثر رویدادها و فعالیت‌های قرآنی شاهد حضور شهروندانی با اکثریت بانوان هستیم.
در این دوره، اما استقبال بانوان بیشتر خود را نمایان کرده است، به طوری که از مجموع کل ثبت‌نام‌کنندگان (حدود 28 هزار نفر) نزدیک به 19 هزار نفر در بخش بانوان حضور یافته‌اند و این یعنی بانوان، مشارکتی بیش از دو برابر نسبت به آقایان داشته‌اند. این آمار زمانی بیشتر خود را نمایان می‌کند که بدانیم بانوان از مجموع 10 رشته این دوره از مسابقات تنها امکان استفاده از هشت رشته را دارند و برگزاری مسابقات در رشته‌های «هم‌خوانی قرآن کریم و مدیحه‌سرایی» و «اذان» صرفاً مخصوص آقایان است، چه بسا اگر بانوان به لحاظ رشته‌ای در شرایط برابری با آقایان قرار داشتند، این آمار بیشتر از وضعیت فعلی به ثبت می‌رسید.
اگر نگاه به آمار ثبت‌نام در مسابقات را جزئی‌تر کنیم و به صورت رشته‌ای این آمار را بررسی کنیم، وضعیت مشخص‌تر خواهد شد، چرا که حضور بانوان نسبت به آقایان در بسیاری از رشته‌ها چندبرابر آقایان خواهد بود. به عنوان نمونه در رشته حفظ پنج جزء قرآن در بخش آقایان 444 نفر ثبت‌نام داشته، اما در بخش بانوان این رقم به دو هزار و 349 نفر رسیده است و این یعنی مشارکت بانوان بیش از پنج برابر آقایان بوده است. در رشته‌های حفظ 10 جزء، حفظ 20 جزء و حفظ کل قرآن کریم نیز میزان مشارکت بانوان بین دو تا چهار برابر آقایان بوده است.
این حجم از مشارکت بانوان در مسابقات سراسری قرآن در حالی رقم خورده است که معمولاً در رویدادهای قرآنی شاهد تبعیض آشکاری بین بانوان و آقایان هستیم و به تبع مسابقات هم از این قاعده مستثنی نیست، این تبعیض از تفاوت سطح جوایز بانوان و آقایان تا پرداخت رسانه‌ای و مواردی از این دست خود را نشان داده است، به نظر می‌رسد اگر وضعیت تبعیض‌‌آمیز نسبت به بانوان در رویدادهای قرآنی ادامه داشته باشد، باید رفته رفته شاهد بی‌انگیزگی آنها از حضور در این عرصه باشیم و چه بسا اگر آن روز برسد، رونق نصفه و نیمه‌ای که در حال حاضر بر رویدادهای قرآنی حاکم است هم از بین برود.
پیش از مسابقات سراسری قرآن نیز شاهد بوده‌ایم که میزان مشارکت بانوان در رویدادهایی همچون آزمون سراسری قرآن و عترت (در سال‌هایی که آمار به تفکیک اعلام می‌شد) یا در دوره‌هایی که مؤسسات قرآنی برگزار می‌کردند، به مراتب بیشتر از آقایان بوده است، اتفاقی که در عین تکراری بودن آن، بار دیگر این موضوع را یادآور شد که اگر این حضور را غنیمت ندانیم؛ چه بسا سال‌های آینده همین مسابقات با حضور کم‌رمق شرکت‌کنندگان برگزار شود.
اکنون که مدیران مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با طرح مباحثی همچون ساماندهی داوران، به جریان انداختن مجدد طرح ملی حفظ، حاکم کردن نظم در ثبت‌نام مسابقات و ... تحول در حوزه خود را آغاز کرده‌اند، قبل از اینکه دیر شود، پرداختن به موضوع بانوان و ارائه برنامه‌ها و راهکارهایی برای بیشتر دیده شدن این بخش مهم را نیز در دستور کار خود قرار دهند.
تیمور کاکایی
انتهای پیام
