بهره‌مندی رزمندگان از اندیشه دفاعی امیرالمؤمنین(ع)

حبیب‌الله صابری‌نسب، مدرس دانشگاه و پژوهشگر در حوزه نهج‌البلاغه، در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، با اشاره به اینکه نهج‌البلاغه می‌تواند سرچشمه همه خوبی‌ها و موفقیت‌ها باشد، گفت: متأسفانه فراگیری مضامین کاربردی قرآن و نهج‌البلاغه را در جامعه به صورت گسترده شاهد نیستیم و اگر افراد صاحب ذوق و سلیقه در این حوزه وارد شوند می‌توانند اثرگذاری مطلوب‌تری داشته باشند.

وی ضرورت ورود هنرمندان به‌ویژه هنرمندان فعال در حوزه فلیم‌سازی، انیمیشن و بازی‌های رایانه‌ای به مضامین قرآنی و حتی نهج‌البلاغه را متذکر شد و افزود: برای ورود جدی به این حوزه باید سرمایه‌گذاری کرد و هنرمندان قابلی تربیت کرد که نسبت به مضامین دینی و الهی آگاهی کافی را داشته باشند، متأسفانه شاهدیم جوانان و نوجوانان امروز با مضامین الهی فاصله گرفتند و باید همه در هر جایگاهی که هستیم جدی‌تر وارد عمل شده و اختلاف سلیقه‌ها را کنار بگذاریم.

بیشتر بخوانید:

• نویسندگان در انتقال نصایح نهج‌البلاغه دست به قلم شوند
• دوراندیشی در کلام حضرت علی(ع)
• چگونگی مهارت نفس از نگاه حضرت علی(ع)

صابری‌نسب دفاع مقدس را دارای مضامین دینی و حماسی دانست و ادامه داد: دفاع ما برگرفته شده از مکتب علوی و حسینی بود و برهمین اساس رزمندگان تا پای جان از ناموس، انقلاب، اسلام و قرآن دفاع کردند و به همین منظور واژه مقدس بر آن اطلاق شد. هر دفاعی مقدس نمی‌شود، اما وقتی خلبانان ما در اوج اقتدار انسانیت را مدنظر داشته و حفظ جان انسان بی‌گناه ساکن در کشور دشمن را بر خود واجب می‌داند، می‌توان به این دفاع، مقدس گفت.

اهمیت جهاد در نهج‌البلاغه

وی اهمیت جهاد در نهج‌البلاغه را یادآور و به خطبه 27 این کتاب ارزشمند اشاره و تصریح کرد: حضرت در این خطبه فرمودند: «أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ الْجِهَادَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ، جهاد درى از درهاى بهشت است». البته جهاد را نباید فقط به جهاد بیرونی با دشمن تلقی کرد؛ چراکه جهاد دارای دو قالب جهاد در برابر دشمن و دفاع از ارزش‌های اسلامی و جهاد با نفس اماره تعریف می‌شود. هریک از این دو مقوله دارای مباحث گسترده‌ای است که در این مجال به جهاد بیرونی اشاره می‌کنیم.

این مدرس دانشگاه در ادامه به فرازی دیگر از این خطبه که می‌فرماید: «فَتَحَهُ اللهُ لِخاصَّةِ أَوْلِیائِهِ، خداوند، آن در (بهشت) را به روى دوستان خاصّ خود گشوده است» استناد کرد و افزود: رزمندگانی که هشت سال جانانه در برابر دشمنان ایستاده و با دست خالی از اسلام و قرآن دفاع کردند مشمول دوستان خاص خداوند می‌شوند؛ چراکه آنان راه را خود انتخاب کرده و با میل راهی جبهه‌های حق علیه باطل شدند و رشادت‌های بسیار آفریدند. برخی از رزمندگان که به درجه رفیع شهادت نائل آمدند موقعیت‌های خوب تحصیلی در ایران و خارج از کشور داشتند، اما حضور در جبهه را اولویت دانسته و به پاس بصیرت و روشنفکری که داشتند خداوند آنان را به عنوان دوستان خود برگزید و شهادت را نصیبشان کرد.

وی تقوای الهی را رمز موفقیت در تمام عرصه‌ها دانست و اضافه کرد: مولا علی(ع) در همین خطبه لباس تقوا را زره محکم خداوند و سپر مطمئن برای جهادگر بیان و فرموده است: «وَ هُوَ لِباسُ التَّقْوَى وَ دِرْعُ اللهِ الْحَصِینَةُ وَ جُنَّتُهُ الْوَثِیقَةُ». شاخصه تقوا باعث شد که رزمندگان در طول هشت سال جنگ با دشمن «من‌ها» را کنار گذاشته و در هر جایگاهی که بودند خود را خادم اسلام، قرآن و انقلاب بدانند.

دفاع مقدس منهای «من»

صابری‌نسب در ادامه توضیحات خود گفت: دفاع مقدس ما منهای «من» به «ما» تبدیل شد و در نهایت به پیروزی منتج شد. شاید رزمندگان آن زمان درس‌های نهج‌البلاغه را نمی‌دانستند و کسی برای آنان تشریح نکرده بود، اما روح بلند آنان عاری از هرگونه آلایش بود و همین یکرنگی باعث خلق حماسه‌های ماندگار شد. خداوند در آیه 29 سوره مبارکه «اعراف» فرموده است: «وَ لِباسُ التَّقْوى ذالِکَ خَیْرٌ، لباس تقوا از لباس ظاهر هر بهتر و هم کارسازترست».

خالق کتاب «شمیم رحمت» داشتن اندیشه دفاعی برگرفته شده از نهج‌البلاغه برای حفظ اسلام، قرآن و دفاع از مظلوم را یکی از امتیازهای رزمندگان اسلام دانست و اظهار کرد: تحقق این اندیشه باعث به وجود آمدن جبهه مقاومت در سال‌های اخیر از سوی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی شده است و این امر بدان معناست که ما از فرایند جنگ در برابر دشمنان بعثی و جوامع استکباری درس‌های بسیار آموخته‌ایم که می‌توانیم به جهان عرضه بداریم. داشتن این اندیشه در جای جای کلام حضرت علی(ع) کاملاً مشهودست؛ چراکه ایشان در عمل، فکر و گفتار همواره توجه به مظلومان را مدنظر قرار می‌دادند.

جهاد در راه خدا برای برقراری وحدت

صابری‌نسب دفاع و جهاد در راه خدا برای برقراری اتحاد بین کشورهای اسلامی را از دیگر موارد مدنظر حضرت امیر(ع) در نهج‌البلاغه عنوان و اظهار کرد: داشتن اندیشه دفاعی به معنای اتحاد و ایجاد وحدت کشورهای اسلامی معنا پیدا می‌کند. ایشان در خطبه 118: « إِنَّهُ لَا غَنَاءَ فِي كَثْرَةِ عَدَدِكُمْ مَعَ قِلَّةِ اجْتِمَاعِ قُلُوبِكُمْ، بدانید که هرگز تعداد بسیار شما در صورتی که همدلی و پیوستگی قبلهایتان اندک باشد، سودی به حال شما نمی بخشد». این همان نکته‌ای است که دشمنان اسلام سال‌هاست که آن را دنبال کرده و برای رسیدن به اهداف خود سرمایه‌گذاری کلان می‌کند.

این مدرس دانشگاه در پایان با یادآور شدن این مطلب که اندیشه دفاعی برگرفته شده از نهج‌البلاغه باید برای نسل نوجوان و جوان امروز بازگو شود، گفت: جوانان ما با دستاوردهای اندیشه دفاعی که در کتاب‌های دینی و ارزشی نهفته است آشنا نیستند و این امر نشان از ضعف و کم‌کاری ما اساتید دانشگاه و مسئولان فرهنگی دارد که نتوانستیم دستاوردهایی همچون داشتن نعمت امنیت، عزت‌، اقتدار، کوتاه کردن دست دشمنان، امیدواری و پویایی را برای جوان امروز ترسیم کنیم.