ضرورت توجه به تعاونی پلتفرم‌ها با توجه به تغییر ذائقه تولید

تعاونی پلتفرم‌ها گونه جدیدی از تعاونی‌ها محسوب می‌شوند که با رشد و توسعه فضای مجازی و اینترنت پا به عرصه فعالیت گذاشته‌اند، هرچند این نوع تعاونی از تازگی و قدمت کم برخوردار بوده اما در این مدت کوتاه توانسته نظر علاقه‌مندان  عرصه تعاونی را به خود جلب کند.  تعاونی‌ها پلتفرم از مزیت‌هایی بهره می‌برند که این مزیت‌ها موجب جذابیتشان شده است.

مهدی مسکنی، معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با ایکنا، درباره تعاونی پلتفرم‌ها گفت: با توجه به تغییر ذائقه تولید و افزایش سهم بخش خدمات در کشور و نیز با توجه به نقش دیجیتال‌سازی در این حوزه و حکمرانی داده‌ها، توجه به تعاونی پلتفرم‌ها یک ضرورت است.

وی افزود: اینکه چطور بتوان مفهوم تعاون را در مدل تعاونی پلتفرم به معنای تبدیل ارزش افزوده مالکیت به ثروت تفسیر کرد به یکی از دغدغه‌های کارشناسان حوزه تعاون تبدیل شده است. در این رابطه اولین مفهوم این است که ما بتوانیم اصول هفت‌گانه تعاون را در تشکیل یک ساختار حقوقی برقرار کنیم.

تعاون از بسترهای حقوقی هفت‌گانه جمهوری اسلامی

معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: تعاون یکی از بسترهای حقوقی هفت‌گانه جمهوری اسلامی است مثلاً ما مسئولیت محدود داریم، سهامی خاص و شرکت‌‎های تضامنی مختلف داریم که در کنار اینها تعاونی هم وجود دارد.

مسکنی ادامه دارد: اعضای تعاونی می‌توانند علاوه بر کار تولیدی یک کار پلتفرمی انجام دهند یعنی حول محور فعالیت خدماتی با هم همکاری کنند و تعاونی پلتفرم تشکیل دهند و این تعاونی پلتفرم می‌تواند خدمات مصرف کارکنان و خدمات فناوری اطلاعات و فناوری‌محور را شامل شود.

هر پلتفرمی تعاونی نیست

وی تأکید کرد: البته ما پلتفرم‌های موبایلی یا رایانه‌ای بسیاری را داریم که به اسم تعاونی تشکیل شده‌اند اما در اصل تعاونی نیستند، هرچند تعاون در آنها شکل گرفته اما تعاونی نیستند. مثلاً در تاکسی‌های اینترنتی تعاون شکل گرفته ولی چون رانندگانش در ارزش افزوده این نوع تاکسی‌های اینترنتی سهیم نیستند، نمی‌توان به آنها تعاونی گفت. این یک مدل اقتصاد پلتفرمی موفق محسوب می‌شود اما تعاونی نیست. تعاونی یعنی اعضا در دارایی‌ها شریک باشند و شرایط برای رشد اعضای با سرمایه اندک فراهم شود تا بتوانند خلق ثروت کنند و دارایی برایشان ایجاد شود. حتی فروشگاه‌های اینترنتی هم تعاونی نیستند چون نیروی انسانی‌شان در ارزش افزوده این فروشگاه‌ها سهیم نیستند.

بیشتر بخوانید:

معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یکی از نمونه‌های موفق تعاونی در کشور را تعاونی پیشگامان کویر یزد دانست و گفت: این تعاونی بیش از دو هزار عضو دارد و هر دو هزار عضو این تعاونی در ارزش افزوده تعاونی سهم دارند و هرچقدر دارایی‌ها بر اثر تورم و فعالیت اقتصاد رشد می‌کند، آنها هم در افزایش ارزش آن سهم دارند.

کاسب؛ تنها تعاونی پلتفرم کشور

مسکنی تأکید کرد: در کشور فقط یک تعاونی پلتفرم وجود دارد و آن هم تعاونی پلتفرم کاسب است که همین اخیراً در نمایشگاه دستاوردهای تعاونی از آن رونمایی شد و به غیر از آن تعاونی پلتفرم دیگری وجود ندارد.

وی تبدیل تعاونی به یک باور و فرهنگ در جامعه را یک امر ضروری و مهم دانست و گفت: ضرورت دارد ابتدا تمام دولت کار تعاونی انجام دهد و البته در دولت آقای رئیسی اتفاقات و تحرکات مثبتی رخ داده و تعامل با تعاون‌گران در این دولت بهبود پیدا کرده است.

تعاونی یک فرصت تاریخی

معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه تعاونی یک فرصت تاریخی خوب برای کشور محسوب می‌‎شود، عنوان کرد: اینکه دولت در بخش تعاون تصدی‌گر محسوب نمی‌شود امر مثبت و پسندیده‌ای است و باید به دیده فرصت برای مردم نگریست، لذا باید بخش مردمی تعاون در کشور تقویت شود. یکی از ویژگی‌های تعاون این است که دولت اختیاری نسبت به امورات آن ندارد، چون قبلاً هم تجربه شده هرگاه دولت در بخش تعاونی دخالت داشته جنبه مردمی پیدا نکرده است، لذا به باور من باید بخش‌های مردمی مانند اتاق تعاون و انجمن‌های علمی تقویت و توسعه پیدا کنند.

مسکنی با بیان اینکه در سند تحول دولت در مورد تعاون یک کلمه هم گفته نشده است، گفت: باید دخالت دولت در حوزه تعاون کمتر شود و همچنین ضروری است که تعاونی‌ها پلتفرم‌ها و دیگر تعاونی‌ها تقویت شوند و لذا باید در این مسیر منسجم‌ و هدفمند رفتار کنیم.

وی در پایان تعاونی‌ها را بستر حقوقی مناسب برای تحقق عدالت اجتماعی دانست که هم‌افزایی را در جامعه گسترش می‌دهد.

گفتگ‌وگو از سعید امینی