بسیاری از دانشگاه‌ها متقاضی آموزش رشته معارف قرآن هستند

به گزارش خبرنگار ایکنا، محمدجواد هراتی، قائم مقام وزیر علوم در امور علوم انسانی و رئیس مرکز همکاری و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی و علوم انسانی کشور، امروز سه‌شنبه ۱۵ آذرماه با حضور در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور با مدیران این سازمان دیدار کرد.

هراتی در نشستی با حضور مدیرعامل و مدیران سازمان قرآنی دانشگاهیان گفت: قبلا از فعالیت‌های این مجموعه اطلاع کافی نداشتم اما بسیار از این فعالیت‌های که شرح داده شد خوشحال شدم ولی لازم است از اقداماتی که در وزارت علوم صورت گرفته نیز گزارشی ارائه دهم تا نوعی هم‌افزایی صورت گیرد. زمانی‌که دکتر زلفی‌گل، به عنوان وزیر علوم انتخاب شد بحث علوم انسانی قرآن‌بنیان را به صورت جدی پیگیری کردند و برای تحقق سند توسعه فرهنگ قرآنی وزارت علوم، عبارت علوم انسانی را هم به عنوان این مرکز یعنی مرکز همکاری و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی اضافه کردند و کارهای خوبی انجام شد که از جمله در شهریورماه امسال آئین‌نامه‌های کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور تغییر پیدا کرد و کلیه مسائل قرآنی به این مرکز واگذار شد.

گسترش فعالیت‌های قرآنی در آموزش عالی

وی ادامه داد: دنبال این هستیم فعالیت‌های قرآنی را در عرصه آموزشی و پژوهشی گسترش دهیم. ما شروع به توسعه رشته‌های قرآنی در مقطع ارشد کردیم و در حال آماده‌سازی برخی رشته‌های میان رشته‌ای همانند معارف قرآن هستیم. دانشگاهیان علاقه زیادی دارند با معارف قرآن آشنا شوند لذا خیلی از دانشگاه‌ها متقاضی آموزش این رشته شده‌اند. دنبال تربیت مربی قرآن کودک با همکاری آموزش و پرورش هم هستیم. ما پیگیر موضوع علوم انسانی قرآن‌بنیان هستیم و از کارهایی هم که در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور انجام شده حمایت می‌کنیم.

اقدامات مرکز مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن کریم

قبل از سخنان قائم مقام وزیر علوم در امور علوم انسانی، برخی از مدیران سازمان قرآنی دانشگاهیان گزارشی از اقدامات بخش‌های مختلف این سازمان ارائه کردند.

محمد پارسائیان، مدیر مرکز مطالعات میان رشته‌ای قرآن کریم در این نشست در توضیح اقدامات این مرکز گفت: ایجاد دانشنامه قرآنی، تولید علم در حوزه میان‌رشتگی، جریان‌سازی و گفتمان‌سازی بیرونی، برگزاری مدرسه بین‌المللی قرآن کریم، تولید علم در گروه‌های تربیت اجتماعی، اقتصاد و سلامت که گروه تربیت اجتماعی به مرحله مجوز هیئت علمی رسیده، از جمله اقدامات ما در این مرکز است.

وی ادامه داد: یکی از کارهای ما مطالعات کاربردی با همکاری مراکز مختلف همانند معاونت قرآن و عترت وزارت ورزش است. این طرح‌ها هم در حوزه امور قرآنی همانند سرفصل‌های آموزشی قرآنی و هم مطالعات میان رشته‌ای همانند خدمات در عرصه آسیب‌های اجتماعی است. طرح مدرسه بین‌المللی قرآن کریم با حضور قرآن‌پژوهان داخلی و بین‌المللی از جمله دیگر اقدامات ما بوده است که باعث هم افزایی بین‌المللی در حوزه مطالعات کاربردی می‌شود.

پارسائیان یادآور شد: علاوه بر این، نشست‌های تخصصی قرآن و علوم انسانی را در راستای گفتمان‌سازی برگزار کردیم. انتشار نشریه پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن کریم از دیگر اقدامات ما بوده است. این نشریه مجوز isc هم گرفته است. چهار کتاب نیز به مرحله نشر رسیده و دو اثر در مرحله ویراستاری نهایی هستند.

فعالیت در زمینه تربیت اجتماعی

زهرا فیضی، مدیر گروه قرآن و تربیت اجتماعی نیز در این نشست گفت: این گروه در سال ۱۴۰۰ موافقت اصولی خود را از جهاد دانشگاهی دریافت کرده و هدف آن بررسی تربیت اجتماعی بر اساس مطالعات میان رشته‌ای قرآن کریم است. تربیت اجتماعی ابعاد مختلفی دارد و طی سال‌های اخیر اتفاقاتی در جامعه رخ داده که اهمیت توجه به آن را بیشتر کرده است. در طی سالیان اخیر دوازده مقاله علمی پژوهشی چاپ و ده طرح در این راستا انجام شده است.

وی ادامه داد: سؤالی که ما داشتیم این بود که مسئولیت‌پذیری اجتماعی در میان جوانان ما به لحاظ دینی در چه وضعیتی است. اهداف تحقیق ما هم بررسی مسئولیت‌پذیری دینی در ابعاد اقتصادی سیاسی حقوقی و ... است. روش ما کیفی و به شکل میان رشته‌ای است و جامعه آماری ما هم جوانان سراسر کشور هستند و حجم جامعه هم دوازده هزار و هشتصد نفر هستند.

فعالیت در زمینه کسب‌وکارهای قرآنی

کامیار محبوبیان، مدیر مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی در توضیح اقدامات و برنامه‌های این مجموعه گفت: ما تنها مرکز رشد تخصصی هستیم که در زمینه قرآنی فعالیت می‌کنیم و ماموریت ما ایجاد زنجیره ارزش برای توسعه فرهنگ قرآنی و بومی‌سازی ادبیات کارآفرینی و نوآوری با رویکرد مفاهیم قرآنی و توانمندسازی مؤسسات و کنشگران عرصه فرهنگ قرآنی در زمینه تولید ارزش است. پنج حوزه فعالیت در مرکز ما تعریف شده است که در زمینه سوغات فرهنگی و ابزار و سرگرمی، اقتصاد سلامت، پوشش، انتقال محتوی و توانمندسازی فعالیت‌های غیرانتفاعی با رویکرد قرآنی هستند. تا الان ده واحد فناور پذیرش شده در این مرکز داریم که در این زمینه‌ها فعالیت می‌کنند.

وی گفت: چند دسته رویداد هم تعریف کرده‌ایم که از جمله آنها «کافه محفل» با هدف هم‌فکری، طلوع برکت با هدف دانش‌افزایی و آشنایی فعالان قرآنی با حوزه‌های کسب و کار، هکاتو‌ن‌های طراحی و رویداد مشکل‌گشا، که هدف آن برطرف کردن مشکلات و بهبود کیفیت اجرا در رویدادهای طراحی شده است. همچنین طرح مسجد کارآفرین از دیگر برنامه‌های ماست که با همکاری سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور و بنیاد هدایت با تکیه بر توان امامان محله انجام می‌شود و ما به عنوان ستاد به آنها کمک می‌کنیم که مسائل محله را بیرون بیاورند و حل کنند.

تأسیس دانشنامه قرآن‌پدیا

حسین شجاعی، مجری دانشنامه قرآن پدیا در این نشست گفت: از سال ۱۳۸۹ یکی از جدی‌ترین مطالبات مقام معظم رهبری از جامعه قرآنی کشور تولید علوم انسانی قرآن‌بنیان است. این سخنان را نه در جمع نخبگان دانشگاهی بلکه در جمع قرآن پژوهان مطرح کردند و لازمه تحقق این مطالبه مقام معظم رهبری، ایجاد انقلاب علمی است و ارکان تحقق این انقلاب شامل فراهم شدن بستر و فراگیر شدن طیف‌های مختلف دانشگاهیان است اما متاسفانه دانشگاهیان نتوانسته‌اند این کار را انجام دهند و کارهای جدی انجام نشده اما این پتانسیل در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور وجود دارد که این مطالبه رهبری را محقق کند.

وی افزود: سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور برخوردار از یک شبکه گسترده ارتباطی با مراکز علمی است و به صورت مستمر برنامه‌هایی را با همکاری دانشگاه‌های کشور برگزار می‌کند. متناسب با این مسئله و برای تحقق انقلاب علمی و فراهم کردن بستر آن، اقدام به تأسیس یک دایره المعارف قرآنی کردیم. اما آیا هر دایره المعارفی می‌تواند منجر به تولید علوم انسانی قرآن بنیان شود؟ قطعا اینگونه نیست بلکه آنچه بستر لازم برای تولید علوم انسانی قرآن بنیان فراهم می‌کند دایره المعارف میان رشته‌ای است. بدون شک ایکنا یک میراث شفاهی در زمینه قرآن پژوهی است و این دانشنامه هم می‌تواند سکویی را در حوزه علوم قرآنی انسان بنیان فراهم کند.

محسن رفیع‌خواه، مدیر مرکز مشاوره سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور در این نشست گفت: تدوین دوره آموزشی مشاوره پیش از ازدواج از اقدامات ماست چراکه با توجه به آمار بالای طلاق، از ضروریات است. دوره‌های آموزشی ما از سمتی مبتنی بر علم و از سوی دیگر فرهنگ ایرانی و اسلامی هستند و از کارشناسان مختلف نیز استفاده می‌کنیم. همین دوره را به صورت آنلاین نیز برگزار و از اساتید برجسته خواستیم در ضبط این دوره‌ها همکاری داشته باشند. کاری دیگر که در حال انجام است طراحی سامانه جامع ارزیابی پیش از ازدواج با رویکرد ایرانی و اسلامی است.

شناسایی دانشجویان مستعد در زمینه قرآنی

لاله شکور شهابی، مدیر اداره ترویج فعالیت‌های قرآنی دانشجویان گفت: این مرکز در سال ۱۳۸۰ با هدف شناسایی دانشجویان مستعد در حوزه قرآنی و تقویت رویکرد خودباوری آنان و ایجاد شبکه‌ای در میان دانشجویان تأسیس شد. این مرکز فعالیت‌های ترویجی، هنری و قرآنی با رویکرد تدبر در قرآن را پیگیری کرده است. یکی از فعالیت‌های شاخص ما در حوزه بین‌المللی برگزاری شش دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان با هدف تحکیم وحدت در میان دانشجویان مسلمان است. مقدمات هفتمین دوره هم انجام شده است. کار دیگر جشنواره‌های مختلف قرآنی از جمله چهار دوره مسابقات ملی قرآن دانشجویان کشور است. طرح حفظ قرآن کریم ویژه دانشجویان نابینا و کم توان، رویداد فرهنگی هنری چراغ هدایت و رویداد فرهنگی هنری چهارفصل قرآنی، از دیگر اقدامات ما هستند.

سلما آرام، مدیر مرکز دانشجو معلم در این نشست بیان کرد: برگزاری دوره تربیت مربی روخوانی و روانخوانی، کرسی تلاوت و خبرنگار قرآنی از مهمترین اقدامات آموزشی ماست. دوره تربیت مربی روخوانی و روانخوانی قرآن کریم با هدف توسعه فرهنگ قرآنی در میان دانشجویان از سال ۱۳۹۴ شکل گرفته و تاکنون پنجاه دوره آموزشی به مدت صد ساعت با حضور اساتید برجسته و صاحبنظر برگزار شده است. تاکنون قریب به هزار و دویست نفر هم آموزش دیده‌اند.

حسین شاکری مزینانی، مدیر اداره توسعه فعالیت‌های قرآنی درباره فعالیت‌های اداره ترویج در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور گفت: مقام معظم رهبری در دیدارهایی که با جهادگران داشتند فرمودند: «باید فعالیت قرآنی شما با فعالیت‌های قرآنی غیردانشگاهی فرق داشته باشد لذا سراغ فهمیدن قرآنی بروید و اینکار نیازمند ابتکار است» این سخنان مسئولیت ما را سنگین‌تر کرد و یکی از حوزه‌هایی که مغفول مانده بخش هنری است. لذا ما اقدام به برگزاری جشنواره هنری قرآنی و نمایشگاه‌های هنری ویژه دانشجویان در سطح ملی و بین‌المللی کردیم. هدف ما شبکه‌سازی در میان دانشجویان است لذا در طول سال دوره‌های مختلفی برای آنها برگزار می‌شود و ارتباطی دو سویه میان ما برقرار است.