محمد سلمانی عبیات، پژوهشگر تاریخ اسلام در گفتوگو با ایکنا از خوزستان، با اشاره به سالروز درگذشت شیخ مرتضی انصاری در 18 جمادیالثانی در سال 1281 هجری قمری گفت: شیخ مرتضی انصاری، خاتمالفقها و از علمای بزرگ شیعه بودند که در دوره قاجار میزیستند. ایشان یک شخصیت جامع و از نخبگان تاریخ شیعه هستند.
وی گفت: ایشان در سال 1214 در دزفول و در یک خانواده اهل علم و فضل متولد شدند. در همین شهر تحصیلات مقدماتی را طی کردند. شیخ مرتضی به جهت جایگاه علمی و اخلاقیشان در بین اهل علم به القاب متعددی شناخته میشوند. غالباً ایشان را با لقب خاتمالفقها و المجتهدین میشناسند. شیخ انصاری به تیزهوشی و درک عمیق از مباحث علمی و فقهی شهره عام و خاص بودند و در دورههای مختلف زندگی توانستند به جایگاه رفیعی در علم و فقه برسند و مرجعیت عامه شیعه را به عهده بگیرند.
سلمانی عبیات ادامه داد: شیخ انصاری بعد از تحصیلات مقدماتی در دزفول به شهر کربلا مهاجرت کردند و به مدت چهار سال در این شهر اقامت گزیدند و سپس به دزفول بازگشتند، به برخی از شهرهای ایران سفر کردند و مجددا به عراق و حوزه علمیه نجف مشرف شدند. آنجا از محضر بزرگانی چون شیخ حسن صاحب جواهر و شخصیتهای بزرگی از خاندان کاشف الغطاء بهره بردند. ایشان همچنین نزد ملا احمد نراقی نیز تلمذ کردند. همه استادان ایشان را ستوده و درباره شخصیت ایشان گفتهاند که نسبت به دیگر شاگردان دارای وجه تمایز فراوان و نبوغ بالایی است و این برای همه واضح و مبرهن بود. به طوری که از دوره نوجوانی اجازههای اجتهادی مختلفی به ایشان تفویض شد.
این پژوهشگر افزود: میتوانیم این ادعا را مطرح کنیم که بیشتر علما و مجتهدانی که در میانه قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم میزیستند اکثرا از درس و مکتب شیخ انصاری به عنوان مجتهد عصر استفاده کردهاند و همه شاگردان ایشان هستند. هر عالمی پس از شیخ انصاری پا به عرصه علم و فقاهت گذاشته است از مکتب فقهی و علمی این استاد برجسته شیعه بهره برده است.
وی گفت: شیخ جعفر شوشتری، میرزای شیرازی، حاج سید کوه کمری، میرزا حبیبالله رشتی از خواص شاگردان ایشان به شمار میآیند. در عین حال شیخ مرتضی انصاری بیش از 32 کتاب و رساله علمی تألیف کرد که در بین آنها مکاسب مشهور است و تاکنون در حوزههای علمیه تدریس میشود.
سلمانی عبیات افزود: با این اوصاف و جایگاهی که درباره خاتم الفقها و المجتهدین ذکر شد، باید این نکته را بدانیم که ایشان در همه جهان تشیع به عنوان مرجع تقلید عامه مردم شناخته شده بودند. ما این افتخار را داریم که ایشان از استان خوزستان بودند و مردم خوزستان، به ویژه مسئولان فرهنگی باید بیش از پیش شخصیتهایی مانند شیخ اعظم انصاری را بشناسانند. متأسفانه هنوز دغدغه لازم در جهت شناساندن چنین شخصیتهای برجستهای به نسل آینده احساس نمیشود و این یک خلأ فرهنگی در استان ما است.
وی با بیان اینکه کمکاری در این زمینه اقدامی نابخشودنی است، اظهار کرد: همه باید دست به دست هم دهیم. روزی در تاریخ فرقهای به نام مرجئه در دوره امام صادق(ع) شکل گرفت. گروهی نزد امام آمدند و عرضه کردند که فرزندانمان به این فرقه گرایش پیدا کردهاند. امام فرمودند: «بادِروا أولادَكُم بِالحَديثِ قَبلَ أن يَسبِقَكُم إلَيهِمُ المُرجِئَة» (به فرزندانتان حديث بياموزيد، پيش از آن كه مرجئه به سوى آنان بشتابند) ما باید این شخصیتها و الگوهای ارزشمند را به نوجوانان خود معرفی کنیم تا الگوهای نادرست ذهن آنها را به خود مشغول نکنند. در استان خوزستان اماکن مختلفی اعم از مدارس و آموزشگاهها به نام شیخ انصاری نامیده شده، اما عملا افراد با شخصیت ایشان آشنا نیستند و حتی خانه شیخ در دزفول که باید یک مکان علمی فرهنگی باشد، تبدیل به یک مخروبه شده است. امیدواریم در زمینه معرفی این شخصیتهای برجسته بیش از پیش تلاش کنیم.
انتهای پیام