آگاهی نقطه دستیابی به معنویت است

به گزارش ایکنا از اصفهان، سيدعلی کلاهدوزان، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در اولین همایش بین‌المللی «تربیت معنوی و سلامت معنوی از منظر امام علی(ع)» به بحث معنویت در رویکرد اکت پرداخت و اظهار کرد: معنویت برای دنیای امروز یک ضرورت است، نه فقط برای ایجاد آرامش، بلکه در درون نگرانی‌ها، اضطراب‌ها و خشم‌ها می‌توان معنویت را پیدا کرد و آن هنگام است که بهترین استفاده از معنویت اتفاق می‌افتد.

وی افزود: معنویت یعنی یاد بگیریم از رنج‌هایی که می‌کشیم و انتخاب‌هایی که پیش روی ماست، آگاهی داشته باشیم. لذا، معنویت را باید در همه جا دنبال کنیم. معنویت مربوط به تعدادی انسان مشخص و اولیای خدا نیست، بلکه ابزاری قدرتمند برای تمام اشخاص است و اولیای الهی با وجود معنویت بسیار دچار چالش‌های فراوانی شدند؛ حضرت مریم به‌دلیل فشاری که از جانب قوم خود به او وارد می‌شد، از خدا تقاضای مرگ کرد. حضرت یونس قوم خود را ترک و نفرین کرد و حضرت یعقوب چشمان خود را در فراق فرزند از دست داد. بنابراین، باید نگاه جامع‌تری به معنویت داشت باشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: معنویت، ابزاری کارآمد و قدیمی برای انسان به‌شمار می‌رود و برای فهم چگونگی ارتباط با آن، اولین قدم، فهم تفاوت روح و ماده است. روح آن است که درون را شکل می‌دهد، لبه و مرز ندارد و به مکان و زمان محدود نمی‌شود، اما برای درک ماده باید با حواس پنجگانه خود با آن ارتباط برقرار کنیم.

وی گفت: چگونه می‌توانیم با آنچه نمی‌بینیم و با حواس پنجگانه خود درک نمی‌کنیم، ارتباط برقرار کنیم؟ چه چیزی در وجود ما امکان برقراری ارتباط با ماورا و نادیدنی‌ها را می‌دهد؟ این چیزی جز آگاهی نیست که از طریق آن با روح و خداوند ارتباط برقرار می‌کنیم؛ چیزی که نسبت به وجود آن یقین داریم، اما نمی‌توانیم آن را ببینیم. این آگاهی خصوصیاتی نزدیک به خصوصیات روح و خدا دارد، به همین دلیل است که می‌گویند: «هر کس خود را شناخت، خدا را شناخته است.» از طریق این آگاهی می‌توان به کل بودن دنیا پی برد، اینکه ما جزئی از این دنیا هستیم و در عین حال، تمامی دنیا درون ماست.

کلاهدوزان با بیان اینکه سه نوع «خود» وجود دارد، گفت: خود مفهوم‌سازی‌شده یعنی آنچه از خود به یاد داریم، مثل اسم، سن و..‌.؛ نوع دیگری از معرفی خود، آگاهی مستمری است که نسبت به خود داریم یا گزارشی که از خود ارائه می‌دهیم. مثلا، اکنون در حال گوش دادن، دیدن و شنیدن هستیم. نوع سوم خود، زمانی مفهوم می‌یابد که از طریق آگاهی، جهان بیرون را مشاهده می‌کنیم. وقتی می‌گوییم «من می‌دانم که می‌بینم»، از خود مشاهده‌گر صحبت می‌کنیم. این خود همان است که همواره وجود دارد و با آگاهی ما ارتباط دارد؛ از این نقطه است که با معنویت، خداوند و ماورا ارتباط برقرار می‌کنیم.

وی با بیان اینکه معنویت بزرگترین گمشده ما در دنیای امروز است، تصریح کرد: ما از طریق معنویت، انعطاف‌‎پذیری، عبور از سختی‌ها، پذیرش، شقفت و مهرورزی، رها کردن خود از خواسته‌ها و منیات و انتخاب شایسته برای حرکت به سمت ارزش‌ها را یاد می‌گیریم و این‌گونه است که به معنایی متعالی از مرگ و زندگی دست پیدا می‌کنیم.

یادآور می‌شود، اولین همایش بین‌المللی «تربیت معنوی و سلامت معنوی از منظر امام علی(ع)» که از روز گذشته، ۱۶ بهمن‌ماه در دانشگاه اصفهان آغاز شده است، امروز به پایان می‌رسد.

پریسا عابدی