تعزیه جنبه آموزشی برای مخاطبان دارد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، اسماعیل مجللی، کارشناس ادبیات نمایشی و محقق پژوهشگر و کارشناس تعزیه استان مرکزی عصر روز گذشته، 25 شهریورماه در مراسم دفاعیه از پایان‌نامه خود با موضوع «تعزیه» در دانشگاه آزاد اراک، گفت: عزاداری سیدالشهدا(س) همواره در فرهنگ ایرانی جزیی از وظایف شیعیان به شمار می‌رفته و به پاداشتن مراسمی به یاد امام حسین(ع) در ایام مختلف سال به‌ویژه دهه محرم و روز عاشورا که زنده نگه‌داشتن هدف حسینی و فرهنگ عاشوراست مورد تشویق بسیار اولیای دین است و ائمه معصومین(ع) نیز در راه اقامه عزاداری حسینی کوشیده‌اند، زیرا عزاداری احیای خط ائمه(ع) و تبیین مظلومیت آن‌هاست.

جنبه آموزشی تعزیه برای مخاطبان

وی با اشاره به اینکه هنر تعزیه که توسط عده‌ای از مردم عام اجرا می‌شود، برای مخاطبان خود بسیار تأثیرگذارست، افزود: تعزیه همانگونه که یک نوع عزاداری برای ائمه اطهار(ع) است جنبه آموزشی هم برای مخاطبان خود دارد چراکه تماشاگر با شخصیت‌های مذهبی آشنایی پیدا می‌کند.

مجللی تصریح کرد: تماشاگرانی که در یک محیط به تماشای تعزیه نشسته‌اند در حین اجرای تعزیه همزمان با دیدن این نمایش به نوعی به عزاداری برای معصومین(ع) پرداخته و به‌راحتی با قهرمانان تعزیه هم‌ذات پنداری می‌کنند و روحیه توسل‌جویی و مرادخواهی درون تماشاگران به وجود می‌آید و به تزکیه روحی که به تعبیر ارسطو از آن بهعنوان کاتارسیس یاد می‌شود، می‌رسند.

کارشناس تعزیه استان با بیان اینکه هنرعاشورایی دارای همبستگی است و از انواع قالب‌های هنری استفاده می‌کند تا فضایی به وجود بیاورد که همه احساس انسان را به تأثیر بکشاند و در آن میان به مفهوم متصل شود و خود را تزکیه کند، اظهار کرد: این هنرها در کنار هم می‌نشینند و با هم ترکیب می‌شود تا بخشی از فضای مقدس را شکل دهند، تعزیه از این دست هنرهاست.

نشان دادن اعتلای سیاسی - فرهنگی تاریخ پیشین ایران

مجللی اضافه کرد: حکمرانان ایرانی برای بیرون آمدن ازسلطه خلفای عرب و یافتن استقلال و آزادی سیاسی ـ فرهنگی همراه با تلاش‌هایی در زمینه نشان دادن عظمت و اعتلای سیاسی ـ فرهنگی تاریخ پیشین ایران به شعائر مذهبی ملت ایران توجه کردند و به آن اهمیت دادند و پس از بیرون آمدن از سلطه حکومت عثمانی به تحکیم و تقویت استقلال فرهنگی ـ اجتماعی پرداختند.

وی با اشاره به اینکه برخی عامل دیگر به وجود آمدن تعزیه را عامل اجتماعی می‌دانند و معتقدند  پیدایش و تکوین طبقه متوسط یا بورژوا از طبقه کاسبکار مرفه باایمان هستند، اضافه کرد: به قصد ثواب و پاداش اخروی و نشان دادن اعتبار خود روز به روز برشکوه و عظمت مراسم مذهبی خود افزودند و این تظاهر در مراسم دسته گردانی و ایجاد حسینییه و ترتیب مجالس روضه‌خوانی و در نهایت اجرای تعزیه به تکامل تعزیه پرداخت.

محقق و پژوهشگر تعزیه استان در پایان بیان کرد: برخى با باور به ایرانى بودن این نمایش آئینى، پاگیرى آن را به ایران پیش از اسلام به پیشینه سه هزار ساله سوگوارى بر مرگ پهلوان مظلوم داستان‌هاى ملى ایران ـ سیاوش(سوگ سیاوش) ـ نسبت داده و این آئین را مایه و زمینه‌ساز شکل‏‌گیرى آن دانسته‌‏اند و برخى دیگر با استناد به گزارش‌هایى پیداى آن را به ایران بعد از اسلام و مستقیماً از ماجراى کربلا و شهادت امام حسین(ع) می‌دانند.