به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی در قیام عاشورا حماسه و مصیبت با هم میآمیزد و در عمق با هم پیوند میخورد، فضای فکری و هیجانی، یادمان عاشورا را به سوی قداست بخشیدن به برخی از آداب و رسوم سوق داده است به گونهای که یاد کردن از این نهضت در سنتهای بومی و ادبیات مردمی به صورت تاثری ژرف و مباهات به قهرمانان نینوا و غرق شدن در عناصر عاطفی جلوهگر میشود.
تعزیه و تعزیهخوانی یکی صحنههایی است که سالهاست برای بازنمایی حوادث کربلا و عاشورا به وسیله هنرمندان این هنر اصیل ایرانی مورد استفاده قرار میگیرد، آمیختگی سنتهای بومی و باورهای مذهبی در تعزیه چنان قوی است که از آن به عنوان تنها نمایش بومی جهان اسلام یاد کردهاند.
سابقه تعزیه در استان مرکزی به 250 سال قبل برمیگردد، نسخ مجالس تعزیه استان مرکزی از سرودههای شاعری بس نامدار و پرآوازه به نام میرزا محمد روحانی متخلص به میرانجم است که مجالس تعزیههای سروده شده توسط وی زبانزد اکثر شبیهخوانان در سطح کشور است، هم اکنون نیز 30 گروه تعزیهخوان در شهرستان خمین فعالیت میکنند.
چهارسال است که برای پاسداشت هنر تعزیهخوانی سوگواره تعزیه با تلاش شورای تعزیه و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در خمین برگزار میشود.
این سوگواره در سالهای نخست خود شکوه و عظمت والایی داشت اما امسال تعداد هیئتهای تعزیه خوان از 19 گروه به 12 گروه کاهش یافت و آئین افتتاحیه آن بدون حضور مسئولان شهرستان و خبرنگاران برگزارشد.
مریمالسادات حسینی، سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خمین درباره سوگواره امسال گفت: بعضی گروههای تعزیهخوان به خاطر نپرداختن ورودی سوگواره در این دوره حضور نیافتند و عدهای نیز در شهرها و استانهای دیگر مجالس تعزیه خود را برگزار میکنند.
گرفتن ورودی به دلیل کمبود منابع مالی
وی درباره پرداخت حق ورودی گفت: به دلیل نداشتن بودجه کافی برای برگزاری این آئین از تمامی گروههای شرکت کنند مبلغی به عنوان ورودی گرفته میشود تا برای اقدامات اولیه هزینه شود و بعد از تامین منبع مالی آن از ادارهکل و برخی مسئولان شهرستان این مبلغ در مراسم اختتامیه در قالب کارت هدیه به گروهها بازگردانده میشود.
حسینی ادامه داد: نبود بودجه کافی، اختصاص نیافتن منبع مالی و عدم حمایت مسئولان استانی و شهرستانی و نداشتن جایگاه عمومی برای تعزیهخوانی مانع بزرگی برای برگزاری این قبیل سوگواره و همایشها میباشد.
عباس جهانشاهی، رئیس شورای تعزیه خمین نیز گفت: هر ساله با آغاز ماه محرم گروههای تعزیه شهرستان خمین در روستاها و محلههای مختلف این شهرستان با برپایی چادرهای مخصوص هر شب مراسم تعزیه را برگزار میکنند که مردم و به خصوص جوانان با شور و علاقه وصف ناپذیری شبها برای دیدن تعزیه به مکانهای برگزاری آن میروند و این مراسم تا پاسی از شب ادامه دارد.
جهانشاهی حمایت نکردن مسئولان از این هنر اصیل را مهمترین مشکل گروههای تعزیهخوان در خمین بیان کرد و گفت: فعالیت تعزیهخوانهای این شهرستان تا به حال انعکاسی در بیرون از شهرستان نداشته است.
رئیس شورای تعزیه خمین گفت: بعضی گروهها به دلیل نپرداختن ورودی و بعضی هیئتها نیزبه دلیل سفراعضا به کربلا نتوانستند در این سوگواره شرکت کنند.
وی با اشاره به امکان برگزاری سوگواره تعزیه به صورت مستقل گفت: به علت مشکلات فراوانی که سر راه تعزیهخوانان وجود دارد و به ویژه مشکل مالی نمیتوانیم مستقلاً سوگواره برگزار کنیم زیرا همان ورودی که ارشاد میگیرید پاسخگوی امکانات مورد نیاز نیست و بسیاری از هزینهها را ارشاد تقبل میکند.
جهانشاهی تصریح کرد: گروههای تعزیهخوان به خاطر اعتقادات خودشان در ارادت به امام حسین(ع) و برای افزایش معلومات ذاکرین با وجود تمام مشکلاتی که دارند خواستار برگزاری سوگواره هستند.
رئیس شورای تعزیه خاطرنشان کرد: بعد از هر سوگواره با حضور کارشناسان معایب و نواقص گروههای تعزیه بررسی میشود و این کار برای گروههایی که از روستا شرکت کردهاند بسیار مفید است همچنین در طول سال کلاسهای تعزیه برای سرپرستان هیئتها برگزار میشود که سبب بالا رفتن سطح کیفی تعزیهخوانی در خمین شده است.
سوگواره با چنین کیفیتی برگزار نشود بهتر است
حجتالاسلام علی حسینی امام جمعه شهرستان خمین نیز درباره سوگواره تعزیه گفت: از امتیازات مجالس تعزیه این است که در آنها احساسات و عواطف پاک موج میزند اما دیدگاه اسلامی و باورهای تشیع بر این اصل استوار تکیه دارد که باید هر احساس صادقی ریشه در ارزشهای اعتقادی و برهان منطقی و عقلانی داشته باشد و هر چه شعائر دینی از پشتوانه مستقل، مستند و مطابق با واقعیت برخوردار باشد ارزشهای تربیتی و فواید اخلاقی والاتری دارند و در سازندگی رشد و پویایی جامعه اثر بهتری میگذارند.
وی عدم حضور کارشناسان مذهبی در سوگوارههای تعزیه را مشکل این گروهها بیان کرد و ادامه داد: من به عنوان امام جمعه از برگزاری سوگواری تعزیه در خمین هیچگونه اطلاعی ندارم.
امام جمعه خمین پرداخت ورودی توسط گروههای تعزیهخوان را تأسفبار عنوان کرد و افزود: به جای برگزاری چنین سوگوارههایی با چنین کیفیتی بهتر است از سخنرانان و خطیبان برجسته و عالم در بیان واقعه عاشورا استفاده شود.
به گزارش ایکنا؛ آسیبشناسی آئینها و سنتهای مذهبی به خصوص رسوم مربوط به عزاداریهای سالار شهیدان نیازمند تلاش و پیگیری همه مسئولان و متولیان فرهنگی و مذهبی است اما در خمین به عنوان شهر مذهبی و زادگاه امام خمینی (ره) تا به حال چنین کاری انجام نشده و آفتهای بسیاری فرهنگ غنی این شهر را تهدید میکند.