جای خالی تبیین تفکر شیعی در آثار هنری/ هنرمندان از مکتب سلیمانی بگویند

ساعت یک و بیست دقیقه بامداد 13 دی ماه 98 خودروی حامل انسانی شریف و عاشق اهل‌بیت(ع) هدف موشک استکبار جهانی و جنایتکار قرار گرفت و حاج قاسم سلیمانی یکی از بزرگترین سرداران رشید اسلام و جبهه مقاومت را به آرزوی دیرینه‌اش رساند و جمع انبوهی از دلدادگان اهل‌بیت(ع) و انقلاب را در غم و سوگی فراموش ناشدنی فرو برد.

پس از گذشت دوسال داغ فراق حاج قاسم التیام نیافته است و شاهدیم در یک هفته اخیر خیل عظیمی از هموطنان از اقصی نقاط ایران و دیگر کشورهای اسلامی رهسپار دیار عشاق کرمان شده و بر سر مزار این سفرکرده حاضر شدند. روایتگران در این ایام کم نگذاشتند و در برنامه‌های مختلف از رشادتش سخن گفتند. در این مدت مستندهای بسیاری ساخته شده است، اما فیلم داستانی فاخری که بتواند به ابعاد مختلف شخصیت این شهید والامقام بپردازد را شاهد نبودیم و امید است فیلم‌نامه‌نویسان و انیمیشن‌سازان حرفه‌ای در این زمینه نیز آثاری فاخر و ماندگار را تولید کنند. به نظر می‌رسد ظواهر آن چیزی است که همه بدان توجه دارند و کمتر به تفکر و مکتب حاج قاسم که مدنظر مقام معظم رهبری نیز هست پرداخته شده است.

هنرمندان از جمله اقشاری هستند که می‌توانند سیره و مکتب شهید سپهبد سلیمانی را تبیین و اشاعه دهند به شرط آنکه از ابزار هنر به درستی و حرفه‌ای استفاده کنند. یکی از هنرمندان خوشنویسان هستند که با مرتبط کردن افکار این شهید با احادیث و آیات قرآن می‌توانند افکار، سیره و مکتب سردار را تبیین و نشر دهند. مجید جدیدی، از خطاطان ممتاز  و اساتید این رشته هنری سخن گهربار امام سجاد(ع): «اَلْقَتْلُ لَنا عادَةٌ وَ كَرامَتُنَا الشَّهادَةُ، كشته شدن عادت ما و شهادت كرامت ماست» را به مناسبت دومین سالروز شهادت سپهبد سلیمانی به خط ثلث نگارش کرده است که در این رابطه ایکنای استان مرکزی، گفت‌و‌گویی با این خوشنویس داشته است که در ادامه تقدیم مخاطبان می‌شود:

ایکنا ـ فلسفه نوشتن سخن امام سجاد(ع) را بفرمایید؟

«اَلْقَتْلُ لَنا عادَةٌ وَ كَرامَتُنَا الشَّهادَةُ، جهاد در راه خدا عادت و سیره ما و شهادت كرامت ماست» سخن گهربار امام سجاد(ع) در جلسه‌ای خطاب به یزید است که گفت ما شما را کشتیم و آن حضرت در پاسخ به او این سخن را فرمودند که نشان از تفکر شیعه دارد. در این سخن «قتل» در معنای جهاد در راه خدا تعبیر می‌شود. در اندیشه اقدامی نو برای سالروز شهادت سردار سلیمانی بودم که این سخن به ذهنم خطور کرد.

شهادت حق سردار سلیمانی بود و به حقش رسید در واقع شهادت آرزو و تفکر همه شیعیان است. در زمانی که یزید زمان ترامپ شخصیتی همچون سردار را که سردمدار مبارزه با کفر و مدافع جبهه مقاومت است را به شهادت می‌رساند یعنی اینکه انسان آرزومند شهادت را به آرزویش می‌رساند و برای معرفی و انتقال تفکر ایشان باید اقدامات بیشتر و بهتری صورت گیرد. هنرمندان باید برای خلق آثار در زمینه‌های مختلف تفکر داشته باشند و یکی از مصادیق شهید سلیمانی است. این شهید و دیگر شهدا همچون علی‌محمدی، فخری‌زاده، چمران و ... تربیت یافته مکتب شیعه و محصول این تفکر هستند. ریشه لبخند شهید حججی هنگام شهادت در همین سخن امام سجاد(ع) نهفته است که نباید از نظر هنرمندان دور بماند.

ترامپ بر اساس تفکر سطح پایین خود گمان می‌کند که سردار سلیمانی فقط یک نفر است و با به شهادت رساندن ایشان جبهه مقاومت را با گسست مواجه می‌کند. او نمی‌داند ایران آنچه می‌پندارند نبوده و به یک نفر قائم نیست و در همه شرایط حتی شرایط سخت از دست دادن افراد تأثیرگذار همچون شهید بهشتی، رجایی، باهنر، مطهری و ... راه خود را با قدرت‌تر از قبل ادامه داد. درست است که با شهادت سردار صدمه‌ای به ما وارد می‌شود، اما راهش ادامه دارد و از قطره قطره خون این شهید قاسم سلیمانی‌ها خواهند رویید. حال یک هنرمند باید به اتفاقات از دید بالاتر نگاه کند، البته همه دوست دارند خدمتی انجام دهند، اما خلق اثری ماندگار برای توسعه تفکر سردار که برگرفته شده از تفکر شیعی باشد مهم است و باید در این مسیر قدم برداشت. اینکه اسم سردار با خط خوش و در قالب‌های گوناگون بنویسیم خوب است، اما کافی نیست و باید اقدامات گسترده‌تری انجام داد و از تفکرش سخن به میان آورد. ما هنرمندان مکلف هستیم با زبان هنر از پشتوانه اعتقادی و ایدئولوژی که باعث شده سردار تربیت شود صحبت کنیم.

برای خلق اثری ماندگار چند روز فکر کردم با وجود اینکه می‌توانستم باسرعت دست به قلم شده و نام ایشان را با خطی بسیار خوش بنویسم، اما علاقه‌مند بودم ایده خود را پیدا کرده و اثری فاخر به نام و تفکر ناب ایشان خلق کنم. هنرمندان به‌ویژه جوانان دقت داشته باشند اگر می‌خواهند اثرشان مانا و تأثیرگذار باشد باید به پشتوانه اعتقادی یک اتفاق نظر داشته باشند. وقتی انسانی مانند سردار سخن امام سجاد(ع) را باور داشته و دقیق عمل می‌کند به حقش که شهادت است می‌رسد. تشابه بین برخورد یزید با این امام همام و ترامپ و شهدای جبهه مقاومت به ویژه سردار سلیمانی وجود دارد و لازم است این موارد برای مردم بازگو شود تا عموم شهروندان بدانند شهادت ایشان نه تنها شکست برای جامعه اسلامی و نظام ما نیست، بلکه با تفکر امام سجاد(ع) جنگ در راه خدا عادت و شهادت کرامت است و شکست محسوب نمی‌شود و جوانان ایرانی بدانند که تفکرات شهدا از دل تفکرات قرآن و ائمه معصومین(ع) شکل گرفته است. لازم است مبنای تفکر شهدا معرفی شود. جای خالی تبیین تفکر شیعی در آثار هنرمندان احساس می‌شود که باید به آن بیشتر پرداخت.

ایکنا ـ سخن شما با هنرمندان جوان برای خلق اثر ماندگار چیست؟

متأسفانه شاهدیم برخی از جوانان از دین دل‌زده شدند و وظیفه ما این است که دین را با مصادیق درست و اصولی برای آنان تشریح کنیم. آنان دین را با رفتار و اعمال برخی از متدین‌نماها می‌سنجند و همین علت باعث می‌شود تا بین آنان و مبانی دینی و تفکر ناب شیعی فاصله ایجاد شود. اگر انسان راه درست را بشناسد قطعاً در همان مسیر حرکت خواهد کرد و به حرف اطرافیان نیز توجهی نمی‌کند. تفکر هنرمند باید الهی، اخلاقی، اعتقادی و انقلابی باشد تا خروجی کار القای حس خوب خدایی اثر باشد.

ایکنا ـ آیا از هنرمندان برای انتقال تفکر شهید سلیمانی استفاده می‌شود؟

کسی می‌تواند از هنرمند مطالبه درست داشته باشد که شناخت درست از هنر و هنرمند داشته باشد، اما متأسفانه انتصاب‌ها در بخش هنر بدین شکل نیست و بیشتر مواقع انتصاب در بخش هنر براساس سیاست بوده است و همین عامل باعث شده که مسئولان امر نتوانند از هنرمند مطالبه درست داشته باشد. مسئولان متخصص می‌دانند اگر بخواهند تفکر افرادی همچون شهید سلیمانی را ترویج دهند باید در چه مواردی هزینه کنند و سراغ کدام دسته از هنرمندان روند. متأسفانه مسئولان فرهنگی شناخت ندارند یا شناخت کمتری دارند و نمی‌توانند از ابزار موجود درست استفاده کنند، چراکه بسیاری از تصمیمات خلق‌الساعه است، در صورتیکه برای خلق اثر باید تفکری مهم آن را پشتیبانی کند. ایده‌پردازی باید با سواد و مهارت همراه باشد که در این بخش مشکل داریم. تعدادی از هنرمندان تکنیک و اصول اجرایی را یاد می‌گیرند و تفکر حلقه مفقوده آن است و به صرف اینکه فردی فقط تکنیک منهای تفکر را آموخته باشد نباید نامش را هنرمند، استاد و ... گذارد. به طور مثال فردی که در نجاری فقط آموزش عمومی دیده است نمی‌تواند درب مسجدی را بسازد. چون برای تولید این اثر باید سواد و تفکر لازم آن را داشت و بداند برای طول عمر آن باید از چه نوع چوب و چه تکنیکی استفاده شود. اینکه آثاری از دوره‌های قدیم را با لذت تماشاگر هستیم نشان‌دهنده وجود این سواد و مهارت است که امروز کمتر شاهد سواد و مهارت هستیم و لازم است هنرمندان به تمام ابعاد برای مانایی اثر توجه کنند.