نیم قرن با قرآن؛ از جلسات استاد نهرمیانی تا تألیف کتب قرآنی

استان مرکزی یکی از استان‌های عالم‌خیز و مهد فرهیختگان، علما، دانشمندان و اندیشمندانی است که آثار و برکات بسیاری را برای استان و کشور داشته است. بنا به استناد مسئولان و پژوهشگران قریب به 25 درصد مفاخر ایران به این استان تعلق دارد، اما اقدامات اثرگذار و چشم‌گیر برای ماندگاری این مشاهیر انجام نشده است و کمتر دانش‌آموز و دانشجوی استان این مفاخر را می‌شناسند. برای معرفی این شخصیت‌ها نویسندگان باید وارد میدان شده و کتاب‌هایی متناسب با سن کودکان و نوجوانان تألیف کرده و به صورت مسابقه در مدارس عرضه شود.

در کنار مفاخر مذهبی و علمی، این استان در حوزه قرآن و فعالیت در این حوزه چیزی کم ندارد و وجود اساتید به نام در سال‌های قبل از انقلاب و پس از انقلاب گواه بر این ادعاست. خبرگزاری ایکنا قصد دارد جهت معرفی چهره‌های اثرگذار قرآنی گوشه‌ای از زندگی آنان را به تصویر کشد. ایکنای استان مرکزی در همین رابطه با حبیب‌الله صابری‌نسب، چهره قرآنی کشور، مدرس، محقق و پژوهشگر قرآن و نهج‌البلاغه گفت‌و‌گویی انجام داده است که در ادامه تقدیم مخاطبان می‌شود.

ایکنا ـ خودتان را معرفی کرده و بفرمایید چطور سرنوشت شما با قرآن پیوند خورد؟

حبیب‌الله صابری‌نسب، متولد اول شهریور سال 38 که در یکی از محله‌های قدیمی اراک در یک خانواده مذهبی و زحمتکش متولد شدم. اولین گام قرآنی‌ام از دوران طفولیت آغاز شد و از هشت سالگی در اکثر جلسات قرآنی که در مقبره آقا نورالدین عراقی برگزار می‌شد شرکت داشتم و پای کلاس درس اساتید بزرگواری چون مرحوم نهرمیانی، سیدضیاء جوادی، شهاب، محروم صدیق، مرحوم فردوسی و ... می‌نشستم از همان دوران روزنه‌های امید در وجودم جوانه زد و آرام آرام رشد کرد. در این دوران از نعمت پدربزرگی قرآنی نیز برخوردار بودم و توانستم بدین واسطه مسیر خود را پیدا کنم.

پدر و مادرم نقش مهمی در انس من با قرآن داشته و اولین مشوقم در این مسیر الهی بودند. آن زمان ما در یکی از محلات قدیم اراک زندگی می‌کردیم و به یاد دارم از هشت سالگی روزه می‌گرفتم و مسجد می‌رفتم و همان ایام با حضور در این جلسات مسجد بود که برای اولین بار با تفسیر مرحوم آیت‌الله محمدی انجدانی که هم بحث و درس حضرت امام(ره) بودند، آشنا شدم و متوجه علاقه خود در این زمینه شدم. بعد از آن تفاسیر دیگری از جمله تفسیر آیت‌الله امامی و آیت‌الله احمدی خوانساری را مطالعه کرده و این مطالعات در حوزه تفسیر تا امروز ادامه دارد.

تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در اراک به پایان رسانده و برای ادامه تحصیل به تهران رفته و در دانشکده فنی مشغول به تحصیل شدم. در این زمان نیز در عرصه‌های علمی، فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و سیاسی فعالیت‌هایی داشتم. پس از پیروزی انقلاب و انقلاب فرهنگی به جهادسازندگی و پس از آن در واحدهای سیاسی ـ عقیدتی سپاه پیوستم و بعد از بازگشایی دانشگاه به ادامه تحصیل پرداخته و در کسوت دبیری به خدمت در مدارس اراک پرداختم و همزمان در رشته الهیات و تدریس در دانشگاه‌های استان و نهادهای انقلابی و صدا و سیما و تدریس قرآن به فعالیت خود ادامه دادم.

ایکنا ـ مختصری از فعالیت‌های قرآنی خود بگویید

همواره سعی کردم در حوزه قرآن فعال باشم و خدمت در این حوزه برایم افتخار است و فرقی هم نمی‌کند کجا. تدریس و مربی‌گری قرآن از اهم افتخاراتم است و همواره علاوه بر اینکه تدریس داشته‌ام، اما خود را شاگرد اساتید بزرگ همچون مرحوم نهرمیانی و شهاب می‌دانم. در تمامی این سال‌ها داوری مسابقات قرآن در رشته‌های اذان، تفسیر، ترجمه و مفاهیم، نهج‌البلاغه در سطوح منطقه، شهرستان، استان و کشور، برگزاری جلسات قرآنی در مساجدی همچون آاکبر، سیدها، امامزاده عبدالله(ع) و آمنه‌خاتون(س)، امامزاده محمد عابد(ع) و مسجد حضرت ولیعصر(عج) از دیگر افتخاراتی است که دارم و با لطف خدا هنوز هم ادامه دارد.

مدرس قرآن در مرکز تربیت معلم اراک، تدریس معارف قرآنی در سپاه و پایگاه‌های بسیج، ادارات و نهادهای استان، همکاری مستمر قرآنی با سازمان‌ها و نهادهای دولتی و سازمان‌هایی همچون تبلیغات اسلامی، اوقاف، اداره کل زندان‌ها، مؤسسات قرآنی، کانون قرآن و عترت دانشگاه آزاد، دفتر فرهنگ و نشر اسلامی، پالایشگاه، پتروشیمی، کانون قرآن و عترت دانشگاه علوم پزشکی، آموزش و پرورش، نیروی انتظامی، حمل و نقل، راه و شهرسازی، دفتر پژوهش و تحقیقات، اداره کل دادگستری از دیگر فعالیت‌هایی است که داشتم.

حضور در گردهمایی‌ها، جشنواره‌ها و جلسات علمی در طول این سال‌ها ادامه داشته است که می‌توان به برگزاری دوره‌های قرآنی و مسابقات و شرکت در جشنواره‌های قرآنی و فرهنگی استانی و کشوری، برگزاری جلسات خانگی موسیقیایی قرآن، برگزاری هجدهمین دوره مسابقات قرآن کریم و نهج‌البلاغه در سال 89، برگزاری جلسات هفتگی قرآن و نهج‌البلاغه در مسجد حضرت ولیعصر(عج) اراک از سال 98 تاکنون اشاره کنم.

ایکنا ـ آیا در بخش داوری مسابقات نیز ورود کردید؟

بله. داوری مسابقات در دو سطح استانی و کشوری در ادارات و نهادهایی همچون جهاددانشگاهی، زندان‌ها، مسابقات قرآن مخابرات، بهزیستی، آموزش و پرورش، ورزش و جوانان، مسئولیت و داوری مسابقات قرآن انرژی هسته‌ای در سطح کشوری، داوری مسابقات قرآن کشوری دانشگاه آزاد را برعهده داشتم. البته تعداد داوری‌ها بیشتر است که مجال و ضرورتی برای بیان همه آنان وجود ندارد.

ایکنا ـ از فعالیت‌های علمی، فرهنگی و دانشگاهی خود بگویید

همواره به تدریس آن هم تدریس کودکان علاقه داشته و دارم. آنان پاک‌ترین موجودات خداوند هستند که می‌توانند آینده‌ای روشن داشته باشند و من به واسطه علم خود وظیفه تعلیم و تربیت آنان را در حد توان برعهده می‌گیرم و همواره سعی کردم به بهترین شکل ایفای نقش کنم. ۴۰ سال سابقه تدریس در آموزش و پرورش، مرکز تربیت معلم، مدارس غیرانتفاعی دارم. آموزش فقط در قالب برنامه‌های درسی محدود نمی‌شود از سال 70 در برنامه‌های متعدد رادیو مباحث معارفی را برای مردم بازگو کردم.

در کنار تدریس مسئولیت انجمن قرآنی دبیرستان صمصامی، ممتحن حافظان کل قرآن کریم اداره کل آموزش و پرورش، نماینده استان در گروه‌های توجیهی معلمان قرآن سراسر کشور، کارشناس قرآن و نهج‌البلاغه، مدیر گروه معارف دانشگاه غیرانتفاعی، دبیر کمیته دینی قرآنی صدا و سیمای استان، مدیر عتبات دانشجویی، عضو ستاد موقوفات قرآنی، مسئولیت برگزاری مسابقات قرآن دانشگاه آزاد اسلامی، مسابقات قرآن اداره کل آموزش و پرورش، مسابقات قرآنی انرژی هسته‌ای را برعهده داشتم.

ایکنا ـ در مورد موفقیت‌هایی که در این سال‌ها کسب کرده بفرمایید

هرچه دارم به برکت قرآن و حضور در جلسات قرآنی است. رتبه اول رشته الهیات کارشناسی، رتبه ممتاز کارشناسی‌ارشد، معلم نمونه استان، منتخب دانشجویان دانشگاه آزاد به عنوان استاد نمونه دروس عمومی، منتخب نفر اول مسابقات قرآنی استان در رشته ترتیل، کسب عنوان خادم قرآنی در سال ۸۴، منتخب چهره قرآنی کشور، انتخاب به عنوان مفاخر  پیشکسوت قرآنی استان از جمله موفقیت‌هایی است که کسب کردم. البته کسب تمام عناوین را مدیون اساتید علوم قرآنی همچون علی شریف، گرجیان، مصطفی اولیایی، عبدالوهاب طالقانی، آیت‌الله محمدهادی معرفت، آیت‌الله میرمحمدی، مجید معارف و دکتر همایی هستم.

استاد رنجبر، شهیدی، سرهنگ بیگلری، ابراهیم‌پور، محسن موسوی‌بلده، حاج محمدحسن نهرمیانی، حاج همتی، حاج صدوق، مرحوم استاد شهاب، سیدرضا جوادپور، صلح‌جو، خواجوی‌زمردی، حسینعلی شریف، حسن رضاییان، کتابی و حاج سبزعلی از دیگر اساتیدی هستند که نقش بسیار مهمی در موفقیت بنده داشتند.

اگر در بخش معارف اسلامی و دینی نیز صاحب موفقیت‌هایی شدم خود را مدیون دکتر غلامعلی حدادعادل، محمدعلی سادات، مجید رشیدپور، محمدجعفر امامی شیرازی، استاد اسحاقی، اسدی گرمارودی، آیت‌الله عمید زنجانی، آیت‌الله تسخیری، حجت‌الاسلام میرجعفری، محمدعلی راغبی، علی‌اکبر مظاهری، مهدی پیشوایی، مهدی نصیری، محمدرضا آشتیانی، آیت‌الله احمدی گلپایگانی، آیت‌الله محمد امامی خوانساری، آیت‌الله شیخ ابوالفضل خوانساری، دکتر خسروپناه، الیاس کلانتری، منصور لاریجانی و مرحوم آل‌اسحاق می‌دانم.

ایکنا ـ آیا در حوزه نویسندگی متون دینی و قرآنی وارد شده‌اید؟

بله. سال‌هاست که مطالبی را گردآوری کرده و آنان را به چاپ رساندم که «دوگل درخشنده»، «شمیم رحمت»، «آشنایی با سرچشمه علوم اسلامی»، تألیف «تست‌های سه سال دین و زندگی و قرآن»، «بررسی تحلیلی علل و دگرگونی‌های قرائت قرآن» شرح «دعای سحر»، شرح دعای «یادائم‌الفضل»، شرح آیه «امن یجیب»، «بوی خوش مهربانی»، «گفتار آسان پیرامون انقلاب اسلامی»، «گفتاری آسان پیرامون علوم قرآنی»، «سیری در روخوانی قرآن»، «زیبایی در اسلام»، «اخلاق اسلامی» از جمله تألیف‌ها و مقالات بنده است.

همچنین مجوز تدریس تفسیر موضوعی قرآن، متون اسلامی، نهج‌البلاغه، وصایای سیاسی امام(ره)، آیین زندگی، دانش خانواده و جمعیت، آموزش قرآن، تاریخ امامت، تاریخ تمدن و فرهنگ اسلامی، اندیشه‌های اسلامی، اصول عقاید اسلامی و روایت‌گری دفاع مقدس را دریافت کرده و در این زمینه‌ها نیز مشغول به فعالیت هستم.

ایکنا ـ جلسات خانگی اساتید چگونه می‌گذشت؟

حوصله اساتید قرآنی که جلسه‌دار بودند بسیار قابل توجه است و مبانی اسلامی را به بهترین شیوه و عملکرد به ما انتقال می‌دادند. شرکت در جلسات برای ما حکم نفس کشیدن را داشت و اگر هفته‌ای نمی‌توانستیم در ان جلسه شرکت کنیم، گویی زندگی برایمان تا هفته آینده که می‌رفتیم بسیار سخت می‌گذشت، گاهی فکر می‌کردیم چرا ساعات نمی‌گذرد تا هفته زودتر به پایان رسد. هر جلسه رنگ و بوی خود را داشت و از تمام اساتید همچون استاد مروت، مولایی، حاج صدری، حشمتی، رضائیان(پل چوبی)، رنجبر و سرهنگ بیگلری صاحب کتاب «سرالبیان» استفاده می‌کردم و بر این باور بودم از تمام اساتید می‌توان مطلب آموخت.

آنچه از اساتید آموختیم خلوص و بنده‌نوازی، آموزش به اندازه ظرفیت و استعداد متعلمین، برخورد مهربانانه و با اخلاق، عدم دریافت وجه در مقابل تدریس، پرورش و تربیت شاگردان از بعد اخلاقی، معنوی و اعتقادی، آموزش عملی تعالیم قرآن و دستورات دینی، صداقت و یکرنگی، نداشتن بخل، کبر و عداوت، از خود گذشتگی، ایثار و نوع دوستی، آموزش صحیح تعالیم کسب شده از اساتید و تعلیم آن به شاگردان، سفارشات مکرر به توصیه‌های اخلاقی و ایمانی به شاگردان، آموزش گام به گام قرآن، آموزش آداب یادگیری و یادآموزی، توصیه به تقوا تنها بخشی از مباحثی است که آموختم و در حال آموزش هستم.

ایکنا ـ نحوه ارتباط شما با دانش‌آموزان و دانشجویان چگونه است؟

نوجوانان و جوانان امروز با نسل دهه 60 و 70 کاملاً متفاوت هستند و معلم باید بتواند هوشمندانه برخورد کند. جوان امروز سخت‌گیری بیش از حد را برنمی‌تابد و این مهم باید مدنظر اساتید باشند و با این نوجوانان و جوانان با حوصله و شوخ‌طبعی رفتار کنند. شوخ‌طبعی یکی از ویژگی‌های شخصیتی همه افراد موفق است و داشتن این روحیه به برقراری ارتباط بهتر بسیار کمک می‌کند. شوخ‌طبعی یکی از مؤثرترین مهارت‌هایی است که باعث می‌شود انسان از سلامت روانی بیشتری برخوردار باشد و بنده سعی می‌کنم با حفظ این روحیه بچه‌ها را جذب کنم.

ایکنا ـ توصیه شما به جوانان چیست؟

از جوانان می‌خواهم قدر خود را بدانند. متأسفانه برخی از آنان ارزش کار خود را نمی‌دانند و قدردان این لحظات معنوی و ملکوتی نیستند. توجه بیش از حد به بعد مادی آفتی جدی برای آنان است و باید در این زمینه هوشیارانه عمل کنند. استان ما در حوزه مفاخر قرآنی چیزی از سایر استان‌ها ندارد، اما متأسفانه مورد بی‌مهری قرار گرفتند و جوانان این افراد زحمتکش قرآنی را نمی‌شناسند. نباید اجازه دهیم گرد فراموشی بر چهره این افراد صاحب‌نام بنشیند.

ایکنا ـ انتظار شما از مسئولان چیست؟

انتظارات مباحث تکراری هستند که بارها از سوی دغدغه‌مندان قرآنی مطرح می‌شود و گوشی به آنان سپرده نمی‌شود. مسئولان توجه به جوانان و نخبگان قرآنی را فقط در قالب مباحث مالی می‌بینند در صورتیکه نخبگان به حمایت معنوی و توجه نیاز دارند. ما نخبه قرآنی در رده‌های سنی مختلف داریم که باید مورد حمایت معنوی واقع شوند و این امر باید مدنظر مسئولان باشد.