از تبلیغات کمرنگ فعالیت‌های قرآنی در روستاها تا راه‌اندازی اردوی جهادی ـ قرآنی

مرحله استانی بیست و نهمین دوره مسابقات قرآن و عترت جامعه روستایی و عشایری استان مرکزی، پنج‌شنبه، 20 بهمن همزمان با نهمین روز از دهه مبارک فجر با حضور 60 متسابق در رشته‌های حفظ ۱۰ جزء، ۱جزء، ۵ جزء و ترتیل در بخش بانوان و حفظ یک جزء، ۵ جزء، ۱۰ جزء، ترتیل، اذان و قرائت ویژه آقایان و داوری اعظم تشیعی‌فرد، فاطمه کرمی، عادله شیخی، محمدکاظم ربیعی و مجید جیریایی برگزار شد. ایکنای استان مرکزی، از برگزاری این دوره از مسابقات گزارش می‌دهد.

حجت‌الاسلام محمدتقی توکلی، مسئول حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در اداره کل جهاد کشاورزی استان مرکزی، اشاعه فرهنگ قرآنی در جامعه را مسئله‌ای محوری و مورد اهمیت بیان کرد و افزود: سعادت و پایان خوش زندگی انسان در سایه قرآن و تحقق احکام الهی تحقق می‌یابد؛ از این رو لازم است به ترویج این مبانی و آموزه‌ها بیشتر توجه شود.

توکلی با اشاره به اهمیت پیاده‌سازی مفاهیم و آموزه‌های قرآنی در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی، ادامه داد: فرهنگ الهی و قرآنی انسان را به سمت آموزه‌های دینی و برنامه‌ریزی کارها با اهداف خدایی هدایت می‌کند. حرکت جوانان و نوجوانان در این مسیر و پرهیز از فرهنگ شیطانی و غربی باعث می‌شود که آسیب‌های اجتماعی از نیروی انسانی ما دور شود.

وی با بیان اینکه جهاد کشاورزی در کنار مسئولیت‌های سنگین در حوزه‌های مختلف پرداختن به فعالیت‌های قرآنی را یکی از اولویت‌های خود می‌داند، اضافه کرد: فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی به ویژه آموزش قرآن در روستاها کمتر از شهرها صورت می‌گیرد و دهه فجر فرصت مغتنمی است تا این فعالیت‌ها هدفمندتر شده و با برنامه‌ریزی بهتر پیش رود؛ چراکه در دل روستاها استعدادهای نهفته‌ای وجود دارد که اگر شکوفا شود می‌تواند زمینه افتخارآفرینی برای استان را فراهم کند.

توکلی با اشاره به اینکه جوانان دهه هشتادی اگر از جوانان دهه 60 جلوتر نباشد، عقب‌تر نیز نیستند و حضور نوجوانان و جوانان در مراسم اعتکاف چند روز گذشته گواه بر این ادعاست، اضافه کرد: جوان امروز برای دور ماندن از آسیب‌ها نیاز به داشتن تفکر و هدف قرآنی دارد و وظیفه همه ما این است تا مسیر درست اندیشیدن را برای آنان فراهم کنیم.

استقبال کم روستاها از مسابقات قرآن

فریبا صالحی، حافظ شش جزء قرآن و شرکت‌کننده در رشته حفظ یک جزء از روستای مرزیجران از توابع شهرستان اراک، سطح برگزاری مسابقات را مطلوب توصیف کرد و افزود: امسال برای اولین بار در مسابقات شرکت می‌کنم و کمی استرس داشتم، اما انتظارم این بود که تعداد نفرات بیشتر از روستاهای اراک در این مسابقات حاضر باشند. به نظرم دلیل این امر باید بررسی شود که آیا اطلاع‌رسانی نشده بود یا با وجود تبلیغات استقبال کم بوده است؟

صالحی ادامه داد: حفظ خود را از سال 98 و حدود 5 ماه قبل از شیوع کرونا آغاز کرده و در این مدت موفق به حفظ 6 جزء شدم، اما با شروع بیماری و تعطیلی مراکز قرآنی حفظ به تعویق افتاد، که با فروکش کردن بیماری بار دیگر ادامه داده و امیدوارم موفق شوم در مدت زمان کوتاهی حافظ کل قرآن شوم.

وی از تبلیغات کمرنگ و عدم اطلاع‌رسانی فعالیت‌های قرآنی در روستاها گلایه کرد و افزود: روستاها دارای محیط و فضایی بکر و دست نخورده هستند و با اشاعه فضای مجازی در سال‌های اخیر شاهدیم نوجوانان و جوانان دهه هشتادی و نودی به سمتی متمایل شدند که نباید بشوند. بدون تردید اگر فعالیت‌های قرآنی در روستاها افزایش پیدا کند، شاهد پرورش و تربیت نیروهای بهتر و بیشتر قرآنی و کشف استعدادها در این مناطق هستیم.

صالحی افزود: بهترست مسابقات قرآن روستایی فقط به این مسابقات محدود نشود و مسابقاتی در سطح استان با برنامه‌ریزی مسئولان استانی برگزار شود تا میل و اشتیاق جوانان روستایی به آموزش کلام وحی بیشتر شود. انتظار ما این است که روستاها به حال خود رها نشده و با انجام برنامه و طرح‌های قرآنی به کشف استعدادها و افزایش ظرفیت در این مناطق کمک شود.

ضرورت تعریف سازوکار مشخص آموزش قرآن در روستاها

محمدکاظم ربیعی، داور مرحله مسابقات قرآن و عترت روستاییان و عشایر استان مرکزی، با اشاره به اینکه استقبال بانوان روستایی از این مسابقات خوب بود، اما استقبال در بخش آقایان انتظارات را برآورده نکرد، افزود: فرصت کم زمان ثبت‌نام باعث شد تا افراد زمان را از دست بدهند.

وی ادامه داد: متأسفانه در روستا سازوکار مشخص اطلاع‌رسانی و جذب افراد برای شرکت در مسابقات نداریم. بیش از هزار روستا در استان وجود دارد و درصد کمی از روستاها خانه قرآنی دارند؛ از این رو انتظار می‌رود آموزش قرآن در روستاها جدی‌تر گرفته شود. قرآن به خودی خود در شهرها مهجور است و این مهجوریت در سطح روستاها به دلیل کمبود امکانات و اساتید بیشتر از شهرهاست.

ربیعی اضافه کرد: برای رونق فعالیت قرآنی در روستاها لازم است سازمان جهاد کشاورزی، اداره تبلیغات اسلامی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، اوقاف، دهیاری‌ها ساز‌و‌کار آموزش قرآن را به صورت سیستمی در این مناطق راه‌اندازی کنند و برای تحقق اهداف می‌توان هم کلاس‌ها را به صورت حضوری و هم مجازی راه‌اندازی کرد.

جوانان روستایی جذب فعالیت‌های قرآنی نمی‌شوند

مریم صالحی، شرکت‌کننده در رشته ترتیل از دهستان سیاوشان از توابع شهرستان آشتیان، اصلی‌ترین کمبود در روستاها را بی‌رغبتی نوجوانان و جوانان روستایی به فعالیت‌های قرآنی دانست و ادامه داد: فضای جامعه به‌گونه‌ای است که نوجوانان و جوانان ما کمتر جذب فعالیت‌های قرآنی می‌شوند. جوانان سرگرم شبکه‌های اجتماعی هستند و از محافل قرآنی دور کرده است. در روستای سیاوشان در حوزه آموزش و مکان با مشکل مواجه نیستیم و اغلب نوجوانان و خانواده‌ها از برگزاری کلاس‌ها استقبال می‌کنند.

برگزاری اردوی جهادی ـ قرآنی

اعظم تشیعی‌فرد، داور مرحله استانی مسابقات قرآن و عترت روستاییان و عشایر، استقبال بانوان روستایی از مسابقات را خوب توصیف کرد و افزود: با وجود اینکه استقبال خوب بود، اما سطح رقابت‌ها پایین بود و لازم است افراد تمرین بیشتر داشته باشند. استقبال در برخی روستاها همچون مرزیجران، گرکان و امان‌آباد خیلی خوب بود و این امر وظیفه مسئولان برای تخصیص بودجه جهت آموزش را بیشتر می‌کند.

تشیعی‌فرد ادامه داد: اینکه مسابقات را سالیانه برگزار کرده و افراد تا سال آینده به حال خود رها شوند نتیجه مطلوب نمی‌دهد. اگر شرکت‌کنندگان روستایی آموزش ببینند و ارتقا پیدا کنند، قطعاً شاهد اتفاقات خوب در روستاها خواهیم بود. بدون در نظر گرفتن بودجه اتفاق خاصی در روستاها نخواهد افتاد. دستگاه‌های قرآنی برای تربیت نیروی قرآنی در روستاها اساتید و مربیان را به نقاط مختلف اعزام و تأمین بودجه کنند.

وی برپایی اردوی جهادی ویژه اساتید و مربیان قرآن در استان را پیشنهاد داد و افزود: اجرای این طرح می‌تواند با سازوکارهای مختلف، مزیت‌های بسیار همچون آشنایی روستاییان با چهره‌های برتر قرآنی، آموزش، کشف استعدادها و ... را به دنبال داشته باشد.

جوانان روستایی تشنه آموزش هستند

محمد خسروخانی، دانشجوی حسابداری و شرکت‌کننده رشته ترتیل از روستای کُردیجان از آشتیان، سطح برگزاری مسابقات را خوب توصیف کرد و افزود: جوانان روستایی تشنه آموزش هستند و کمبود امکانات آموزشی و مربی باعث شده است تا از آموزش حرفه‌ای و تخصصی بازبمانند و اگر هم مربیانی وجود دارند در سطح مربیان مرکز استان نیستند؛ از این رو شرکت‌کنندگان روستایی در مسابقات قرآن استان جایی ندارند، مگر اینکه خودشان با تمرین و ممارست سطح خود را ارتقا دهند.

وی خواستار اعزام مربی قرآن به روستاها شد و افزود: در روستاها مربی متخصص وجود ندارد و کمتر روستایی از این نعمت برخوردار است. متأسفانه فعالیت قرآنی در شهرستان‌ها نیز کمرنگ است و آنگونه که باید و شاید به این امر اهمیت داده نمی‌شود. انتظار ما از مسئولان، برگزاری دوره‌های آموزشی است تا افراد علاقه‌مند فرصت استفاده داشته باشند.

راه‌اندازی کاروان قرآنی ویژه بانوان

عادله شیخی، داور مرحله استانی مسابقات قرآن و عترت روستاییان و عشایر، با اشاره به برنامه‌ریزی منظم مسابقات، سطح شرکت‌کنندگان را پایین دانست و اضافه کرد: متسابقان در بخش‌های تجوید، وقف و ابتدا و صوت و لحن ضعیف بودند و نیاز است با تمرین بیشتر و آموزش‌های تخصصی‌تر سطح خود را ارتقا بخشند.

وی ادامه داد: برخی دستگاه‌ها و ادارات ویژه جامعه هدف خود دوره‌های آموزشی برگزار می‌کنند و نیاز است جهاد کشاورزی نیز دوره آموزشی ویژه متسابقان برگزار کند. شرکت‌کنندگان روستایی برای آموزش بسیار اشتیاق نشان می‌دهند و با استفاده از همین انگیزه می‌توان اقدامات خوبی انجام داد. 

شیخی راه‌اندازی کاروان قرآنی ویژه بانوان را خواستار شد و اضافه کرد: چند سالی است کاروان قرآنی انقلاب ویژه آقایان راه‌اندازی شده که از این طریق به مناطق مختلف کشور سفر می‌کنند، اما در این کاروان هرسال افرادی تقریباً ثابت حضور دارند که بهتر است از افراد بیشتر با چهره‌های جدیدتر نیز حضور داشته باشند. 

کشف استعدادهای قرآنی در روستاها

اکرم کودزری‌فراهانی، متسابق رشته ترتیل از روستای کودزر فراهان، سطح رقبا در این دوره از مسابقات را مطلوب توصیف کرد و افزود: سال‌هاست وظیفه مربیگری و آموزش قرآن نوجوانان روستایی را برعهده دارم و با توجه به اینکه مقام معظم رهبری بارها در خصوص قرآن توصیه و سفارش فرمودند اگر مسئولان به امور قرآنی روستاها توجه ویژه‌تری داشته باشند خالی از لطف نیست و به دلگرم شدن جامعه هدف منتج می‌شود.

وی تشویق قرآن‌آموزان روستایی به انگیزه‌ها و مناسبت‌های مختلف را از مسئولان خواستار شد و تصریح کرد: روستاییان انتظار زیادی از مسئولان ندارند، اما مسئولان حتی بازدید و سرکشی از خانه‌های قرآنی روستایی و فعالیت این مراکز ندارند. کشف استعدادهای قرآنی در روستاها مورد غفلت قرار گرفته که لازم است افراد متخصص نسبت به این امر اهتمام ورزند.

کودزری‌فراهانی نبود مکان را یکی دیگر از مشکلات مراکز قرآنی در روستاها بیان کرد و ادامه داد: اعزام قرآن‌آموزان به اردوهای فرهنگی و زیارتی در ایجاد انگیزه بسیار کمک کننده است. مسئولان از امور روستا غافل نباشد ما به کمک در حوزه آموزش، مکان و ... نیازمندیم و باید در این مسیر هزینه کرد.

ظرفیت‌های علمی و آموزشی مختلفی در اقصی نقاط کشور وجود دارد که مناطق روستایی از آن جمله است. بدون تردید ظرفیت آموزش و ترویج فرهنگ قرآنی در این مناطق از جمله مواردی است که باید به آن توجه کرد و متأسفانه مورد غفلت قرار گرفته است یا کمتر به آن توجه می‌شود. مناطق روستایی گویا در حسرت داشته‌هایی هستند که حق طبیعی آنان است و ضروری است تا مسئولان متناسب با ظرفیت‌های موجود و کشش روستا اقدامی اساسی صورت دهند.

استان مرکزی روستاهای قرآنی در شهرستان‌هایی همچون خمین و کمیجان دارد که با وجود حداقل امکانات توانسته است توفیقات خوبی در این حوزه به دست آورد. پای صحبت روستاییان که می‌نشینیم تقریباً همه گلایه‌ها و انتظارات یکسان دارند که برنامه‌ریزی برای رفع کمبودها کار سختی نیست. به شرط آنکه همه دستگاه‌ها، ادارات و نهادها پا به میدان بگذارند. کمبود مربی، برگزاری دوره آموزشی مستمر در رشته‌های مختلف با استفاده از اساتید متخصص بومی و در نظر گرفتن مکانی برای آموزش از جمله مطالبات جامعه قرآنی روستایی است. چه بسا کم‌توجهی به این مناطق باعث هرز رفتن استعدادها شود.