راه رسیدن به احسن‌الحال در کلام حضرت علی(ع)
حبیب‌الله صابری‌نسب، پژوهشگر نهج‌البلاغه با اشاره به اینکه نوروز بهترین فرصت برای جویا شدن از احوال و خوش‌خلقی بستگان است، به تشریح راه‌های رسیدن به بهترین حال با استفاده از کلام حضرت علی(ع) پرداخت.
حبیب‌الله صابری‌نسب، مدرس دانشگاه و پژوهشگر در حوزه نهج‌البلاغه در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، با بیان اینکه در این کتاب ارزشمند نکاتی برای درس گرفتن وجود دارد که باید سرلوحه کارها قرار گیرد، اظهار کرد: معارف و آموزه‌هایی در این کتاب الهی برای بهره‌وری بهتر از بهار طبیعت وجود دارد که باید پیش از پیش مورد توجه باشد.
وی با اشاره به اینکه نهج‌البلاغه مجموعه‌ای از معارف است که در زندگی فردی و اجتماعی کاربرد دارد، اضافه کرد: گرامیداشت نوروز و انجام صله رحم از سوی ایرانیان مورد تأکید دین اسلام نیز است و این امر در احادیث و روایت‌های بسیار وارد شده است و به این سبب می‌توان حال و هوای نوروز را با سیره و کلام حضرت امیر(ع) منطبق دانست. در این کتاب ارزشی نکاتی اخلاقی برای استفاده بهتر از نوروز وجود دارد که اگر جوانان و نوجوانان از آن آگاهی پیدا کنند از دید و بازدید و دیدار با اقوام غفلت نخواهند کرد.
بیشتر بخوانید:
- راه نجات انسان در بیان امیرالمؤمنین(ع)
- دوراندیشی در کلام حضرت علی(ع)
- چگونگی مهارت نفس از نگاه حضرت علی(ع)
- چگونگی کنترل زبان از نگاه نهج‌البلاغه
صابری‌نسب با تأکید بر اینکه داشتن برای انجام صله رحم باید ذهنیت و بهانه‌هایی همچون قهر و ... را کنار گذاشت، به خطبه 193 نهج‌البلاغه: «يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ مَنْ يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ وَ مَنْ يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ، حتی اگر کسی به تو ظلم کرده است چشم بپوش و به دیدن او برو، اگر می‌خواهی به کسی کمک کنی و او در گذشته تو را کمک نکرده، تو بگذر و حتی اگر کسی با تو قطع رابطه کرده تو خود را به او وصل کن» استناد کرد و افزود: این فرمایش امام علی(ع) به ضرورت پرهیز از بهانه‌تراشی برای انجام صله رحم تأکید دارد.
وی با اشاره به فرازی از حکمت 252 نهج‌البلاغه: «وَ صِلَةَ الرَّحِمِ مَنْمَاةً لِلْعَدَدِ، و صله رحم را براى افزون شدن شمار خويشاوندان به جای آورید» ادامه داد: صله رحم دارای آدابی است که باید رعایت شود و یکی از مهم‌ترین آداب پرهیز از اسراف است. در این باره در قرآن کریم نیز سفارش‌هایی وجود دارد که معروف‌ترین آن آیه 31 «اعراف»: «کلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یحِبُّ الْمُسْرِفین، بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید، که خداوند مسرفان را دوست ندارد» است.
صابری‌نسب به فرمایشی دیگر از حصرت علی(ع) که فرمودند: «انسان وقتی صبح و شب را سپری می‌کند باید همه همّ و غمش شکرگزاری باشد» اشاره و اضافه کرد: در همه حال باید شاکر خداوند بود و یکی از این مصادیق شاکر بودن انجام صله رحم و پرهیز از ریخت و پاش‌های بیهوده و به یاد داشتن تهیدستان است.
وی با بیان اینکه شکرگزاری به درگاه خداوند باید هم ظاهری و زبانی و هم عملی و باطنی باشد، اظهار کرد: شکرگزاری عملی در قالب مهرورزی به مردم به‌ویژه نیازمندان و محرومان تعریف می‌شود. همه باید مراقب باشیم که همه چیزمان در دنیا و غرق در مادیات خلاصه نشده و هدف از آفرینش را گم نکنیم.
این پژوهشگر نهج‌البلاغه به حدیثی از نبی مکرم اسلام(ص) که فرمودند: «هر که چشم خود را از حرام پر کند، خداوند در روز قیامت چشم او را از آتش پر گردانَد، مگر اینکه توبه کند و از عمل خود دست بردارد» استناد کرد و افزود: در دید و بازدیدهای نوروزی باید مراقب رفتار و حتی نگاهمان باشیم و حضرت علی(ع) نیز فرمودند: «چشم‌های خود را باز دارید از آنچه خداوند برای شما حرام کرده است.»
وی پرهیز از تکلف در مهمانی‌ها و دید و بازدیدهای نوروزی را مورد تأکید قرار داد و افزود: خودداری از تجمل و تجملگرایی در اسلام مورد توجه بوده و بسیار لازم است همگی ما از مبانی دینی در این خصوص پیروی کنیم. حضرت امیر(ع) در رابطه با پرهیز از تکلف می‌فرمایند: «تکلف از اخلاق منافقان است.» مطالعه ما در خصوص آداب مهمانی و دید و بازدیدها کم است و اگر به این موارد واقف باشیم قطعاً بیشتر و بهتر از کنار هم بودن لذت می‌بریم.
صابری‌نسب نوروز و بهار را یکی از راه‌های رسیدن به حال خوب بیان کرد و افزود: بندگان خوب خدا کم‌توقع بوده و در همه حال مناعت طبع دارند. حضرت می‌فرمایند: «اگر فرد دینداری را مشاهده کردید بدانید که او بنده خوب خداست؛ چراکه در وجود او ایمان، بردباری و حرص در یادگیری را مشاهده می‌کنید.» دانستن نکات صله رحم باعث می‌شود تا همواره این سنت حسنه را به جای آوریم؛ چراکه ترک آن عواقب ناگواری به دنبال دارد.
وی در پایان یکی از مهم‌ترین فواید به جای آوردن صله رحم را افزایش رزق و روزی، خوش‌خلقی و اطلاع از حال خویشان و بستگان دانست و افزود: مولا علی(ع) در خطبه «متقین» به‌صورت کامل در خصوص ارتباط با خویشان و ویژگی پرهیزگاران نکاتی بیان فرمودند. دقت داشته باشیم فضای مجازی جای دید و بازدیدها را نخواهد گرفت و تا جایی که که امکان دارد حضوری به دیدار بستگان برویم.
انتهای پیام
