راز خوشبختی از نگاه بانو مجتهده امین

سیده نصرت بیگم امین در سال 1265 ه.ش در یک خانواده مذهبی در شهر اصفهان دیده بر جهان گشود. پدرش محمدعلی امین‌التجار که از مردان مؤمن و سخاوتمند دوران بود، فرزندش را در چهار سالگی برای یادگیری قرآن و آموزش‌های مکتبی به مکتب‌خانه فرستاد. سیده امین از همان دوران کودکی‌اش به خواندن کتاب‌های معنوی علاقه داشت. علاقه‌اش در میان علوم به خداشناسی و علومی که به شناخت خدا ختم می‌شد، بیشتر بود و همیشه در طلب حقیقتی پویا بود تا سرانجام تصمیم گرفت زبان عربی را بیاموزد و در 12سالگی شروع به آموختن زبان قرآن كرد. این آغاز مسیری بود که او را به گمشده‌اش راهنمایی می‌کرد.

این بانوی مجتهده که در 40 سالگی به درجه اجتهاد رسیده بود در 23 خرداد سال 62 به دیار حق شتافت.

اشرف جواهری، مشاور امور بانوان و خانواده نماینده ولی‌فقیه در استان مرکزی، به مناسبت سالروز درگذشت بانو مجتهده امین متنی که برگرفته شده از کتاب «روش خوشبختی» بانو مجتهده امین است را در اختیار ایکنا قرار داده است که تقدیم مخاطبان می‌شود.

«بسم الله الرحمن الرحیم

حمد و ستایش می‌کنم یگانه بی‌همتایی را که بنی‌آدم را از حضیض نیستی به اوج هستی در بلندترین مقام دانش مفتخر فرمود و وی را به طریق سعادت و فضیلت رهنمایی کرد. صلوات و سلام بر آن روح پاک رهبر نجات و واسطه فیوضات غیرمتناهی حق عزوجل یعنی محمد مصطفی(ص) و اولاد آن سرور به ویژه ابن عم و داماد ایشان علی بن ابی طالب(ع). در نظر دارم به یاری خداوند متعال به طور ساده و مختصر متناسب با درک عمومی پیامی مشتمل بر اندرزهای نیکو به بانوان سرزمینم ابلاغ کنم.

جوامع بشری به ویژه در قشر بانوان نمی‌توان کسی را یافت که آرزوی خوشبختی و سعادتمندی در دل خود نپروراند. لیکن چنین گمان می‌شود سعادت و خوشبختی یک سرنوشت ازلی است و حصول آن مافوق تدبیر بشرست. این است که در مقام تحصیل آن بر نمی‌آید و کمتر فردی پیدا می‌شود که از بخت و اقبال خود راضی و خرسند باشد.

بانوان و دختران جوان و نوجوان اگر آرزوی خوشبختی و کامیابی دارید، گوش دل باز کنید و راه سعادت را بیاموزید و تصدیق کنید خوشبختی و کامیابی در چیزهایی که تصور کرده و آرزو دارید، نیست؛ چراکه در پس اجابت آرزویی، صدها آرزوی دیگر قرار دارد و دنبال کردن آرزوها باعث می‌شود شما بانوان فهیم عمر گرانبهای خود را به همین طریق طی کنید. این آمال‌ها آرزوهای بچگانه است و عقلانی نیست. خوشبختی در فراوانی مال و ثروت، مقام و شهرت، اسباب و تجملات نیست.

انسان برای اهداف متعالی خلق شده و ریشه خوشبختی و بدبختی را باید در باطن خود پیدا کرده و پیش از آنکه وسایل خوشبختی را فراهم می‌کنیم باید بدانیم خوشبختی چیست و بدبختی کدام است. بین حکما و دانشمندان در موضوع خوشبختی و بدبختی و سعادت و شقاوت گفت‌و‌گو بسیارست. هرکس از دریچه فکر خود به حسب آمالی که دارد، خوشبختی و سعادت را طوری بیان کرده و برای اثبات آن تلاش می‌کند.

دو رکن خوشبختی

دختران و بانوان سرزمینم اگر خوب دقت کنند متوجه می‌شوند خوشبختی دارای دو رکن آسایش بدن و صحت مزاج و رکن دوم آسایش فکر و استراحت خیال و آرامش روح است. بدن وقتی سالم است که سلول‌های بدن از حالت طبیعی خارج نشوند و اعتدال قوی و تعادل اجزا و توازن بین آن‌ها برقرار باشد و حفظ و صحه بدنی یکی از شرایط اساسی رسیدن به سعادت به شمار می‌رود. در واقع صحت بدنش اساس هر فضیلتی و منشأ هر نیک‌بختی و سعادت است.

هریک از ما به نوعی موظف هستیم همیشه بدن خود را پاکیزه و سالم نگه داریم؛ زیرا روح سالم در بدن سالم است و روح و بدن در یکدیگر تأثیر و تأثر کامل دارند. اگر لطمه‌ای به بدن وارد شود، بطوری که اخلاط فاسده در بدن تولید شود و تعادل بین اعضا و توازن بین قوا را زیان رساند، بدون شک روح را از حرکت صعودی باز می‌دارد. یعنی امراض بدنی مانع از ترقیات روانی و روحی شده و انسان را زبون و بیچاره می‌کند. آن زمان است که شقاوت و بدبختی راه باز کرده و به انسان هجوم می‌آورد. پس بایستی حتی‌الامکان مراعات کرده و بدن را سالم و معتدل نگه داشت.

آسایش فکری وقتی تأمین می‌شود که وحشت از حوادث احتمالی در کار نباشد و آرزوی مال از بین برود و هیچ خوشبختی به قدر راحت دل، بزرگ نیست و آرامش روح وقتی نصیب بشر می‌شود که دو اصل اساسی عقاید صحیح و ایمان به مبدأ و معاد و دوم اخلاق نیکو که منشأ اخلاق نیک است را کاملا مراعات کد. چنانکه گفته‌اند همه بدبختی‌ها از درون ما برمی‌خیزد و سبب آن‌ها خود ما هستیم، اما سهوا می‌پنداریم که آن‌ها از بیرون می‌آیند. در صورتی که خود ما آن را در درون خود با سرشت خود می‌سازیم.

اصل دیانت

دانشمندان گفته‌اند خوشبختی انسان‌ها بسته به این است که فرد به عالم طبیعت به چه نظر نگاه می‌کند. یعنی روح او تا چه درجه تکامل پیدا کرده است؛ زیرا خوشبختی بیشتر مربوط به روح است و ریشه آن را در عقل و ادراک خود شخص باید پیدا کرد، و هرقدر درجه معرفت بالا رود، معرفت نفس بهتر نمایان شده و معرفت به حق که اصول دیانت است با معرفت به نفس ملازم یکدیگر هستند. پیامبر اسلام فرموده‌اند: «هرکس خودش را شناخت، خدای خود را می‌شناسد و هرکس خود را شناخت، مرتبه و مقام خود را نیز می‌شناسد و در این جا توقع بیجا ندارد». حضرت امیرالمؤمنین(ع) فرموده‌اند: «هرکسی که بیش از حد بخواهد و بالاتر از حق خود بخواهد، مستحق محروم شدن است»؛ از این رو عاقل، هرگز در پی آرزو به آنچه در دسترس او نیست نرفته و خود را در طلب آن، رنج نمی‌دهد.

فساد اخلاقی، شهوت‌پرستی، عیاشی، بی‌عفتی، دزدی، دروغ و خیانت و صدها جنایتی که امروزه بین مردم شایع شده ناشی از عدم ایمان به مبدأ و معادست. ایمان یک عامل قوی و یک پلیس باطنی است که انسان را از کارهای زشت که منافی با تقوی و عفت است باز می‌دارد. کسی که دین و ایمان ندارد، به هیچ‌وجه نباید از وی انتظار خیرخواهی داشته باشیم و هرگز سعادت و خوشبختی نصیب او نخواهد شد.

نفس انسان مثل اسب شروری می‌ماند که اگر او را را رها کنیم، خودش و سوارش را به هلاکت رسانده و یگانه جلوگیر او ایمان به خدایی است که عالم در ید اختیار اوست. عقل بشر بدون چراغ ایمان، راه سعادت و خوشبختی خود را نمی شناسد. اولین قدم به سوی سعادت و خوشبختی، تحصیل ایمان، عقاید صحیح به مبدأ و معاد و تطبیق امور به قوانین محکمه اسلام است. اگر به چشم حقیقت نظر کنی به جهان به هرچه می‌نگری، جز خدا نخواهی دید».

سیره بانو امین الگو شود

جواهری در ادامه در خصوص اقدامات انجام شده در راستای شناخت بانو مجتهده امین آورده است: سال‌ها مشاور استاندار مرکزی در امور بانوان و خانواده بودم که در این سال‌ها مقاله‌ای برای کنگره بین‌المللی بانو امین فرستادم که مقاله به صورت سخنرانی در دانشگاه اصفهان ارائه شد. در همان سال‌ها اولین یادواره شهدای زن استان برگزار و اطلاعات در قالب کتاب «شمیم بهشت» به مخاطبان عرضه شد. هرسال نیز به مناسبت سالروز درگذشت بانو امین بزرگداشتی با حضور مسئولان و کشوری برگزار شد.

متنی که به قسمت بالا به نگارش درآمده قسمتی و برگی از زندگی بانو امین است. او در همه حال خداوند و رضای او را مدنظر قرار داده و از کمک به هم‌نوعان دریغ نمی‌کرد. تبعیت از ولایت‌فقیه یکی از شاخصه‌های رفتاری و عملی بانو مجتهده امین است. این اطاعت محض ما را برآن می‌دارد که همواره در این مسیر گام برداریم.

در دو سال اخیر مطالبی در خصوص بانوان اثرگذار در حال جمع‌آوری است تا در زمان مقتضی از آن بهره‌مند باشیم. همچنین حدود 15 سال قبل بخشی از دایرة‌المعارف بزرگ دوران دفاع مقدس که از سوی بنیاد حفظ آثار کشور تهیه شد، بنده نقش زنان استان مرکزی در انقلاب و دفاع مقدس را به رشته تحریر درآوردم که خلاصه آن در کتابی تحت عنوان «پاسداران حریم عفاف» چاپ شد.

برای معرفی بانوان باید از خلاقیت و جذابیت استفاده کرد. امروز برای حرکت دختران نوجوانان در مسیر بانوانی همچون بانو امین باید برنامه‌ریزی کرد و با ایجاد جذابیت دختران را در این مسیر هدایت کرد. استان مرکزی نیز دارای بانوان اثرگذاری است که می‌توانند الگوهای خوبی برای دختران نوجوان و جوان باشد، اما برای انجام کارها با اما و اگرهای متعدد مواجه هستیم. اگر همت همه‌جانبه با دستگاه‌ها باشد با معرفی الگوها می‌توان نقش مؤثر داشته باشند. به عنوان مثال دوره‌های آموزش سبک زندگی قرآنی با کمک و حمایت دانشگاه علوم پزشکی اراک در مراکز و پایگاه‌های درمانی که با حضور بانوان و مادران جوان برگزار می‌شود سبک و الگوی زن اثرگذار بیان و قسمتی از زندگی بانو مجتهده امین برای بانوان بازگو می‌شود.

بانو مجتهده امین باید به دختران جوان و نوجوان به درستی معرفی شود و سالروز رحلت این استاد فرهیخته بهانه‌ای است تا این مهم محقق شود، اما معرفی این بانوی مجتهده و اثرگذار در توسعه فرهنگ اسلامی نباید تنها به یک روز در سال خلاصه شود و می‌توان حتی روزی را با نام این بانو در تقویم قرار داد تا بدین سبب برنامه‌های اثرگذار در کشور طراحی و اجرا شود، نه اینکه فقط به سالروز وفاتش در تقویم اشاره شود. نباید اجازه دهیم از بانویی چون بانو امین فقط یک نام باقی بماند، بلکه سیره و روش زندگی این بانو باید سرلوحه زندگی همه دختران امروز و نسل فردا باشد.