پایان قصه؛ «پاداش» به کربلایی کاظم ساروقی نرسید

کربلایی کاظم ساروقی را این روزها همه می‌شناسند و می‌دانند که او نه تنها معجزه قرن حاضر، بلکه تنها انسانی که پس از نبی مکرم اسلام(ص) یک شبه و به یک باره در اقدامی وحیانی حافظ کل قرآن شد. در مورد چند و چون حافظ شدن کربلایی کاظم و دلیل این رخداد بسیار مهم قصد صحبت ندارم؛ چراکه با جست‌و‌جویی کوتاه در فضای مجازی می‌توان به مطالب اشراف کامل داشت و بزرگان بسیاری از مراجع عظام تقلید همچون رهبر معظم انقلاب بر این امر صحه گذاردند.

روی صحبتم با پاداشی است که پاداش خود را ندیده خاموش شد و رخت سیاه تعطیلی برتن کرد. آری! از انیمیشن قرآنی «پاداش» می‌گویم. همان مجموعه‌ای که قصد داشت نه تنها کودکان و نوجوانان ایران، بلکه کودکان، نوجوانان و حتی جوانان و بزرگسالان سایر کشورها را با کربلایی آشنا کند. مگر نه اینکه ما او را از مفاخر قرآنی جهان اسلام می‌دانیم، پس این همه بی‌مهری و بی‌توجهی چرا؟ مسئولان فرهنگی، صنعتی، اجتماعی پاسخ دهند که چقدر به مسئولیت اجتماعی خود در قبال توسعه مبانی اعتقادی عمل کردند؟

مجموعه پاداش از سال 1400 در حاشیه همایش قرآنیان در امامزاده 72 تن ساروق که با حضور مسئولان برگزار شد کلید خورد و با تزریق اندک اعتباری از سوی تبلیغات اسلامی استان جانی در رگ‌های این پروژه دمیده شد. پس از شروع کار مسئولان متعدد از جمله وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، استاندار مرکزی و سایر مسئولان استانی و کشوری از پروژه بازدید کردند که همه از انجام این طرح خرسند و راضی بازگشتند و بنا به سخنان کارگردان این مجموعه هریک برای پیشرفت طرح قول‌هایی برای حمایت دادند. قولی که هیچ‌گاه عملی نشد و فقط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، تبلیغات اسلامی و کمیته امداد اندک اعتباری تخصیص دادند.

با این رقم‌های سرانگشتی اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد

هنرمندان عرصه پویانمایی یا انیمیشن به خوبی می‌دانند که با این رقم‌های سرانگشتی اتفاق خاصی رخ نخواهد داد و برای مجموعه آبی گرم نخواهد شد. حسن ساروقی، کارگردان مجموعه «پاداش» و مدیر شرکت فیلم‌سازی «ترنج» در مصاحبه‌ای با ایکنا با تیتر «بی‌مهری مسئولان در روند تولید انیمیشن «کربلایی کاظم»/ قول‌هایی که عملی نشد» که ۶ دی‌ماه سال 1400 انجام شده بود از ساخت این اثر هنری در شهر ساروق زادگاه این حافظ قرآن خبر داد و گفت: برای معرفی مفاخر استان به ویژه قرآنیان نباید آرام نشست و دست روی دست گذاشت. خوشبختانه این امر تحقق یافت و ساخت این اثر فاخر با تیمی پرقدرت و حرفه‌ای با حضور جوانان مستعد آغاز شد.

استان مرکزی، استانی صنعتی است و انتظار می‌رفت دستگاه‌ها و کارخانجاتی که سموم خود را به خورد مردم می‌دهند، قدری هم دغدغه اجتماعی داشته باشند و دِین خود در حوزه مسئولیت اجتماعی را ادا کنند. اما این اتفاق رخ نداده است و هیچ‌یک از صنایع در این امر وارد میدان نشده و سرمایه‌گذاری نکردند. البته شاید یکی از دلایل عدم سرمایه‌گذاری و حمایت این باشد که از بازگشت سرمایه خود اطمینان نداشتند، اما با یک حساب سرانگشتی و فروش بیش از 10 میلیارد تومانی انیمیشن «پسر دلفینی» می توان به این پروژه اعتماد کرد؛ چراکه با تزریق اعتباری قطره‌چکانی نمی‌توان کار فاخری را تولید و ارائه داد.

در ۲۲ خرداد سال گذشته ایکنا مصاحبه‌ای با حسن ساروقی، کارگردان این اثر هنری با تیتر «انیمیشن قرآنی «پاداش» در مسیر رسیدن به جشنواره فیلم فجر» منتشر کرد. این کارگردان در بخشی از این مصاحبه گفته بود: «مرحله پیش‌تولید این اثر قرآنی به اتمام رسیده است و در صورت تأمین اعتبار برنامه‌ریزی برای تولید اصلی آغاز می‌شود. خوشبختانه قول‌هایی از سوی بنیاد علوی داده شده است که امیدوارم به زودی محقق شود تا روند تولید ادامه پیدا کرده و کار متوقف نشود». پس از انتشار این خبر چگونگی حمایت را جویا شدیم که ساروقی گفت: هیچ‌گونه حمایتی از ما نکردند و قول‌ها در حد حرف ماند و صحبت‌ها در حد تحسین و امضای پای پوستر خشکید.

انیمیشن قرآنی «پاداش» می‌توانست به عنوان یکی از فاخرترین کارهای قرآنی نه تنها برای نسل امروز و فردا، بلکه برای دهه‌های بعد و شاید قرن‌ها بعد باقی بماند، اما عدم حمایت‌ها باعث شده ایکنا در تاریخ 20 آذر ماه سال 1401 یادداشتی با تیتر «انیمیشن کربلایی کاظم» بازهم زیر سایه اما و اگرها» به منظور هشدار از تعطیلی منتشر کند، اما گویا بود و نبود این اثر فاخر برای مسئولان تفاوت چندانی هم ندارد و بودجه‌ها جاهای مهم‌تری هزینه می‌شود. حال خروجی این هزینه‌کردها چیست را در سطح شهرها و متأسفانه روستاها شاهد هستیم و از روند رو به فزونی برخی ناهنجاری‌ها فقط باید ابراز تأسف کرد و پذیرش این مهم برای ایران اسلامی سخت است.

هشدار تعطیلی انیمیشن «پاداش» جدی گرفته نشد

در بخشی از یادداشت منتشر شده از زبان کارگردان خواندیم: قصد داشتم کار را تعطیل کنم؛ چراکه تأمین منابع این پروژه بسیار سخت است. کار به کندی پیش می‌رود، اما با وجود اینکه کار به سختی هرچه تمام‌تر مسیر خود را طی می‌کند، اما تمامی سعی خود را به کار می‌گیرم کار متوقف نشود. این اثر متعلق به آب و خاک اجداد و نیاکان من و از همه مهم‌تر استان و کشورم است. با وجود اینکه دست کمک و حمایت به سمت تمام مسئولان دراز کردم، اما همه متفق‌القول می‌گویند بودجه نداریم یا اینکه دستگاه‌هایی همچون فرمانداری ما را به بخش‌های دیگر حواله می‌دهند». این سخن بوی هشدار می‌داد، اما حیف مسئولان ما نشنیدند تا اینکه اتفاقی که نباید می‌افتاد، افتاد و انیمیشن قرآنی «پاداش» تعطیل شد.

روز گذشته، 31 تیرماه جهت پیگیری مجموعه «پاداش» با حسن ساروقی، کارگردان این اثر تماس گرفتم که با ناراحتی هرچه تمام از تعطیلی انیمیشن قرآنی خبر داد و به پایان زندگی این اثر اشاره کرد. این کارگردان به ایکنا گفت: بسیار خسته و بی‌انگیزه شدم و توانی برای پیشرفت ندارم. وقتی تمرکز را روی تولید اثری می‌گذاریم از همه فعالیت‌ها غافل می‌شویم و همین کارها باعث سخت شدن هزینه‌های زندگی می‌شود. این روزها همه با مشکل و بدهی گذران عمر می‌کنند و بنده نیز از این قاعده جدا نیستم. بنده با تو به هنر، استعداد و ذوقی که داشتم تمام انرژی خود را برای خلق اثری فاخر گذاشتم، اما مسئولان همچون دکتر اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دکتر فرزاد مخلص‌الائمه، استاندار، معاونان، دکتر پیمان عین‌القضاتی، رئیس شورای شهر اراک و .... آمدند و رفت و از آنان فقط یک امضا پای پوستر به یادگار مانده است.

خبری از حمایت نشد

ساروقی ادامه داد: چندی پیش نیز احمد مقیمی، مشاور امور فرهنگی و اجتماعی مناطق محروم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه سینا دلشادی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان از پروژه و روند کار بازدید داشتند که مورد تحسین قرار گرفت و قرار بر این شد برای تأمین اعتبار نامه‌ای به اداره کل ارشاد استان ارسال شود تا روند رسیدگی محقق شود و امید است این اتفاق رقم خورد، اما متأسفانه هیچ اتفاقی صورت نگرفت. حتی رایزنی با دانشگاه آزاد فراهان و حامی از استان مازندران، شهر ساری نیز انجام گرفته است. چند باری این افراد تماس گرفتم که گفتند خودشان تماس می‌گیرند و خبری از تماس نشد. با توجه به اینکه برای پیشبرد کار مجبور به فروش خودروی فرزندم، اما کار با این هزینه‌ها پیش نرفت و مجبور شدم کار را تعطیل و هنرمندان را راهی منازل خود کنم.

این روزها اخبار ناراحت کننده از قرآن‌سوزی و هتک حرمت به ساحت مقدس این مصحف شریف از سوی سوئدی‌ها شاهدیم که این اتفاقات قلب نه تنها هر مسلمان، بلکه هر انسان آزادی‌خواهی را به درد می‌آورد، درست که همه مسلمانان این اقدام را محکوم کرده و خواهان اشد مجازات برای مسببان آن هستند، اما بیایید با خودمان صادق باشیم، برای قرآن چه کردیم؟ برای نوجوان و کودک امروز که چشم به دست مسئولان فرهنگی و قرآنی دارد، چه کردیم که از او انتظار قرآن‌باوری داریم. باید قبول کرد که راه مقابله با قرآن‌سوزی و هتک حرمت به این مصحف شریف و نبی‌ مکرم اسلام(ص) و ائمه معصومین(ع) فقط تظاهرات با در دست داشتن قرآن نیست. تظاهرات و راهپیمایی آسان‌ترین راهی است که به نظر می‌رسد. برای مقابله با دشمنان اسلام و قرآن باید تفکر داشت و هزینه پرداخت کرد و دست هنرمندان قرآنی و فرهنگی در عرصه‌های مختلف را به گرمی فشرد.

مریم روشن، سردبیر ایکنای مرکزی