مسابقات، میدانی برای سنجش دانش قرآنی است

سمیرا کاظمی، داور تجوید مرحله استانی ششمین دوره مسابقات قرآن کمیته امداد استان مرکزی، در حاشیه برگزاری این مسابقات، در گفت‌و‌گو با ایکنا، پرشور بودن و حضور کودکان و نوجوانان را یکی مزیت‌های مهم این دوره از مسابقات در رشته حفظ دانست و اظهار کرد: شرکت گسترده داوطلبان کمتر از 16 سال در رشته حفظ بسیار قابل توجه است و می‌طلبد برای این رده سنی برنامه‌ای مدون و برنامه‌ریزی شده صورت گیرد.

کاظمی با اشاره به ضعف جامعه هدف در رشته تجوید، ادامه داد: گاه قرآن‌آموزان گمان می‌کنند فقط باید حسن حفظ قوی داشته باشند و همین تفکر باعث می‌شود تا از آموزش تجوید و .. باز بمانند. اکثر داوطلبان شرکت‌کننده در این مسابقات فارسی‌خوان بودند و خیلی کم بودند داوطلبانی که تجوید را رعایت کنند. کم‌توجهی به تجوید باعث می‌شود که حفاظ در مواجهه با داور این بخش در مسابقات دچار استرس شده و امتیاز این بخش را کسب نکنند.

بیشتر بخوانید:

• برگزاری مسابقات قرآن کمیته امداد امام خمینی(ره) در اراک 

وی با بیان اینکه حفاظ باید آگاهی لازم را در خصوص اهمیت امتیاز صوت، لحن و تجوید در مسابقات قرآن داشته باشند، اضافه کرد: قرآن‌آموزانی که تحقیق و ترتیل کار می‌کنند می‌دانند که باید از لحن، صوت و تجوید خوبی برخوردار باشند. بیش از 95 درصد شاگردان بنده حافظ کل هستند، این امر نشان می‌دهد که حفاظ در گام اول فقط به حسن حفظ توجه کرده و پس از آنکه متوجه اهمیت تجوید در مسابقات می‌شوند اقدام به آموزش می‌کنند. طبیعی است آموزش در این زمان بسیار سخت می‌شود؛ چراکه حفاظ باید بار دیگر قرآن را با رعایت اصول تجویدی و ... حفظ کنند.

ضرورت دریافت مشاوره قبل از شروع حفظ قرآن

کاظمی افزود: بهتر است وقتی کودک یا نوجوانی مبادرت به حفظ قرآن می‌کند برای او مشاورانی قرار دهند تا او را با شیوه اصولی و تخصصی آشنا کنند. بسیاری از حفاظ امروز گلایه دارند که سال‌های قبل کسی نبوده تا آنان را راهنمایی کند. حافظان نوجوان بدانند که حتماً قرآن را با رعایت اصول تجویدی، صوت و لحنی حفظ کنند. حتماً مربیان حفظ به قرآن‌آموزان توصیه می‌کنند که با قاری حفظ کنند؛ چراکه اگر حفاظ از همان ابتدا با استفاده از سبک قراء مطرح ایرانی و مصری قرآن را حفظ کنند، به خودی خود نکات را آموزش می‌بینند، اما چون این روش از سرعت حفظ آنان می‌کاهد؛ لذا سعی می‌کنند فقط حفظ کنند. گاه حفاظ به قدری تندخوان هستند که متوجه تلاوت آنان نمی‌شویم.

وی افزود: توجه به معنای آیات در سایه تلاوت درست و تخصصی به دست می‌آید. هدف از حفظ این مصحف شریف درک مفاهیم و عامل بودن به مضامین الهی است. شایسته است بچه‌ها قبل از حفظ مشاوره بگیرند. حفظ کلام وحی اقدامی پسندیده است و می‌طلبد چارچوب‌ها، قواعد و قوانین رعایت شود.

این مربی قرآن به مسئولان کمیته امداد پیشنهاد داد: قبل از شروع مسابقات برای شرکت‌کنندگان به ویژه داوطلبان شهرستانی دوره آموزشی برگزار شود. افراد اغلب نمی‌دانند به‌جز حسن حفظ بخش‌های دیگر تلاوت نیز داوری می‌شود و این ندانستن و مواجهه با تعدد داوران در مسابقات به آنان استرس وارد می‌کند. مسابقات فقط میدان و عرصه‌ای برای سنجش و محک زدن دانش قرآنی است؛ چراکه متسابق با وجود آگاهی از سطح خود می‌تواند نقاط ضعف را برطرف کرده و برای حضوری قوی‌تر در سایر رویدادها تلاش کند.

آیین‌نامه مسابقات برای داوطلبان تشریح شود

فهیمه جفرسته، حافظ کل و داور مرحله استانی مسابقات قرآن کمیته امداد استان مرکزی، برگزاری این مسابقات را قابل تحسین بیان کرد و با اشاره به اینکه مسابقات از سطح خوبی برخوردار بود، اضافه کرد: امید است این نهاد برای ارتقای فعالان این حوزه برنامه مدون داشته باشد.

وی ضرورت برگزاری دوره‌های آمادگی و ارتقای سطح ویژه حفاظ این مجموعه را خواستار شد و افزود: حیف است که حافظان با زحمت بسیار قرآن را حفظ کرده و به دلیل عدم تسلط بر تجوید، صوت و لحن از کسب رتبه در مراحل مختلف مسابقات بازمی مانند. بهتر است از اساتیدی برای آموزش قبل از مسابقات استفاده شود تا متسابقان با آمادگی بهتر در مسابقات حضور داشته باشند.

جفرسته با بیان اینکه کرونا ضربه سختی به فعالیت‌های قرآنی از جمله مسابقات زد، اظهار کرد: بدون تردید فاصله ایجاد شده باعث شد تا شرکت‌کنندگان کمی از فضای مسابقات دور باشند و با استرس و آمادگی کمتر در مسابقات حضور داشته باشند. شواهد حاکی از آن بود که افراد با روال برگزاری مسابقات آشنا نبودند. به نظر شرکت‌کنندگان توجیه آیین‌نامه‌ای نشده بودند. بهتر بود آیین‌نامه مسابقات قبل از برگزاری مسابقات در اختیار داوطلبان قرار گیرد یا اطلاع‌رسانی دقیقی در این حوزه صورت پذیرد.  

این حافظ کل در پایان بیان کرد: راه‌یافتگان به مرحله کشوری حتما نیازمند حضور در دوره‌های ارتقا هستند. حفاظ که مورد داوری قرار گرفتند در تمامی بخش‌ها همچون صوت و لحن، حسن حفظ و تجوید ضعیف هستند. غالب شرکت‌کنندگان حاضر در این مسابقات در هیچ دوره آموزشی شرکت نکرده و حفظ خود را زیرنظر مربی پیش نمی‌برند.