میراث معلمی که از مادر به یادگار ماند

رحیم طاهری، پیشکسوت و مربی قرآن در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، ضمن تبریک هفته معلم به فرهنگیان کشور به‌ویژه معلمان و پیشکسوتان عرصه تعلیم و تربیت در استان، به نقش مادر در عرصه تعلیم اشاره کرد و گفت: اینجانب به‌واسطه داشتن مادری فرهیخته که از سلاله سادات هستند بسیار زود مسیرم به مسجد افتاد. مادر همان کودکی از من تقاضا کرد به مسجد بروم و برای سلامتی برادرهایم که آن زمان سرباز بودند دعا کنم. این توصیه پای مرا که آن زمان سه سال بیشتر نداشتم برای همیشه به مسجد باز کرد و حال خوش این ایام برایم قابل وصف نیست.

وی ادامه داد: به واسطه صدای خوشی که خداوند عنایت فرموده است ارتباطم با مسجد روز به روز بیشتر شد و از سن هشت سالگی مکبری مسجد را برعهده گرفتم. از سن کودکی در کلاس‌های آموزش قرآن مسجد صاحب‌الزمان(عج) شهرستان الیگودرز تحت نظر اساتید حاذق شهر شرکت کردم. کلاس دوم ابتدایی شهر الیگودرز را به قصد سکونت در شهر دزفول ترک کردیم. در جذب فعالیت‌های قرآنی مساجد شدم. این علاقه برای فعالیت در حوزه‌های دینی و قرآنی روز به روز در وجودم جوانه می‌زند تا اینکه در سال 57 برای انتخاب شغل دبیری در کنکور ثبت‌نام کردم. با وجود کسب رتبه دوم در کنکور می‌توانستم هر رشته‌ای را انتخاب کنم، اما به‌دلیل علاقه به معلمی این رشته را انتخاب کردم.

آموزش قرآن از سن 16 سالگی

طاهری تعلیم و تربیت، فعالیت در حوزه‌های پرورشی و قرآنی را اهم فعالیت‌های خود در حوزه آموزش دانست و گفت: تا امروز تقریبا هر روز در جلسه قرآن سطح شهر شرکت داشته‌ام. درواقع معلمی با تربیت مادر در وجود اینجانب جوانه زد و ریشه دواند. تقریبا از سن 16 سالگی تدریس مبانی قرآن را در مسجدی کوچک به نام الهادی(ع) در شهر الیگودرز آغاز کردم. در اوایل انقلاب فضای مسجد را توسعه داده و به‌صورت زیبا در سه طبقه ساختم و با نام موسی‌ ابن جعفر(ع) تحویل مردم دادم و عازم شهر اراک شدم.

بیشتر بخوانید:

• نقش مؤثر معلم در خلق نظام فکری و تربیتی
• پیوند تجارب معلمی با علم روز؛ پلی برای ارتقا و پیشرفت

وی اضافه کرد: فعالیت خود در آموزش و پرورش را از سال 58 آغاز و تا سال 60 ادامه دادم. پس از آن سال به‌دلیل فعالیت در رشته‌های خوشنویسی، داستان‌نویسی، شعر، تئاتر و... جذب امور تربیتی شدم. از آن پس کلاس قرآن به‌صورت جدی‌تر دنبال شد و تا امروز نیز ادامه دارد.

طاهری ضرورت رعایت اصول اخلاقی، رفتاری و عملی را به معلمان جوان توصیه کرد و با بیان اینکه تمام معلمان در هر حوزه‌ای که فعالیت دارند باید به علم روز مجهز باشند، گفت: معلمان باید در مسیر حرکتی خود بسیار هوشمندانه عمل کنند و این هوشمندی برای مربیان و معلمان قرآن دوچندان است. مربیان قرآن در گام اول باید خوش‌صدا باشند و تمام قواعد قرائت تخصصی، نغمات، صوت و لحن را بداند.

وی به توصیف حال‌و‌هوای بچه‌های جنگ و دوران دفاع مقدس پرداخت و افزود: اینکه بگوییم بچه‌های جنگ، بچه‌های آسمانی بودند سخنی به گزافه نگفته‌ایم. آنان به همه چیز فکر می‌کردند جز جان خودشان. نوجوان جبهه فقط به حفظ اسلام، قرآن، ناموس و نظام می‌اندیشید و فکر دیگری در سر نداشتند. نوجوانان آن زمان با عشق و علاقه بسیار در کلاس‌های آموزش قرآن حاضر می‌شدند و کلاس‌ها از رونق و شور خاصی برخوردار بود، اما امروز، این علاقه بین نوجوانان کمرنگ شده و فقط تعدادی محدود به آموزش قرآن علاقه نشان می‌دهند.

عضو مجمع قرآنیان اراک با ابراز تأسف از عدم علاقه نوجوانان به آموزش مبانی دینی ادامه داد: امروز شاهدیم به دلیل عملکرد نه‌چندان مناسب برخی از مسئولان دین‌باوری بین نوجوانان و تعدادی از خانواده‌ها ضعیف شده است و این وظیفه خطیر برای آشتی بین نسل جدید با مبانی الهی، اعتقادی و قرآنی بر عهده معلمان است. اینجانب از سال 60 تا اوایل دهه 90 با دانش‌آموزان بسیار برخورد داشتم و در تمام این سال‌ها سعی کردم وظایف و تکالیف خود را فراتر از حیطه معلمی و وظایف ابلاغی انجام دهم.

ضرورت جذاب‌سازی کلاس‌های قرآنی

طاهری به سال‌های تدریس در دانشگاه نیز اشاره کرد و گفت: برای حضور دانشجویان در کلاس قرآن باید جذابیت ایجاد کرد. اینجانب سال 88 از دانشگاه بازنشسته شدم و هیچ‌گاه کلاسم بدون اضافه کردن تعدادی صندلی برای دانشجویان خارج از کلاس خودم، برگزار نشد و این امر برای سایر اساتید تعجب‌آور بود. کلاس قرآن را باید برای دانش‌آموزان و دانشجویان جذاب برگزار کرد تا زمینه اشتیاق افزایش پیدا کند. اساتید دانشگاه‌ها و معلمان مدارس با رفتار و حسن‌خلق باید برای فراگیری مفاهیم قرآن جذابیت ایجاد کنند.

وی عمل به الفبای قرآن و سیره اهل‌ بیت(ع) را به معلمان و اساتید دانشگاه توصیه کرد و افزود: شغل معلمی دارای سختی‌های بسیار است و تمام فرهنگیان فعال در این حیطه نسبت به این مهم اشراف کامل دارند. برای اینجانب نیز مانند سایر معلمان مسیر سخت بود، اما با علاقه این مسیر پرپیچ‌و‌خم را پشت سر می‌گذاشتم. یادم هست به مدت پنج سال با پتروشیمی فعالیت داشتم و وظایف محول شده را برایشان انجام می‌دادم. بارها از اینجانب خواستند نامه‌ای به آموزش و پرورش جهت انتقال به روابط عمومی بنویسم، اما من برای آموزش قرآن با خدا معامله کردم و عهد بسته‌ام تا جان دارم آموزش قرآن را با هیچ حوزه و فعالیتی معاوضه نکنم.

طاهری با استناد به حدیثی از نبی مکرم اسلام(ص) که فرمودند: «مُعَلِّمُ القُرآنِ یَستَغفِرُ لَهُ کُلِّ شَیءٍ حَتَّی المَوتِ فِی البَحر؛ برای معلم قرآن همه ذرات جهان طلب استغفار و دعا می‌کند حتی ماهیان دریا» گفت: اینجانب سفرهای متعدد به برخی کشورها داشته‌ام و در همان دوران از آموزش قرآن دور نبودم. گاه همان افرادی که در جلسات شرکت می‌کردند اعتراف می‌کردند که این حضور باعث تحول روحی آنان و عوض شدن مسیر زندگی شده است. انسان‌ها همه تشنه معارف هستند و روش انتقال این نکات را باید بشناسیم و به‌درستی عمل کنیم.

کمک به دانش‌آموزی که الگوی مدرسه شد

طاهری به بیان خاطره‌ای از پسر نوجوانی با عینک‌های به اصطلاح ته‌استکانی اشاره کرد و افزود: این دانش‌آموز در مدرسه حاج‌کاظمی تحصیل می‌کرد و به دلیل وجود این عینک و مورد تمسخر قرار گرفتن سایر دانش‌آموزان قصد ترک تحصیل داشت. اینجانب در حین رفتن به مدرسه دیدم که از مدرسه خارج شد، دلیل خروجش را پرسیدم که گفت: به دلیل تمسخر سایرین قصد ترک تحصیل دارد. در جواب گفتم: اگر توانستی در عین سختی درس بخوانی، رشد کنی و به دیگران بگویی مانند من باش، هنر کردی. فردا بیا مدرسه صحبت کنیم. خوشبختانه این دانش‌آموز مراجعه کرد و پس از ساعتی گفت‌و‌گو سر کلاس حاضر شد. این دانش‌آموز پس از سال‌ها تلاش و تحصیل چشم‌های خود را عمل کرد و امروز در کشور کانادا سکونت داشته و به‌واسطه داشتن مدرک دکترای برق در یکی از شرکت‌های بزرگ این کشور کار می‌کند. این فردی الگوی مدرسه ما شد.

وی در بخشی از سخنان خود یاد و خاطره شاگردان شهیدش را گرامی داشت و گفت: بی‌انصافی است اگر از معلم، روز معلم، دانش‌آموزان و تعلیم و تربیت بگوییم و یادی از شهدای دانش‌آموز نکنیم. تعداد بسیاری از شاگردانم وارد جبهه شده و تعدادی از آنان همچون سرلک، ملکی، غضنفری، روشن، نیک‌روش، ابراهیم و اسماعیل طاهری به شهادت رسیدند.

این مربی قرآن در پایان مربیان و اساتید قرآن امروز را بسیار توانمند، متخصص و حرفه‌ای توصیف کرد و افزود: آموزش قرآن در طول سال‌ها وجود داشته و همواره این تداوم وجود خواهد داشت. امروز به دلایل مختلف مربیان و اساتید از تبحر و مهارت خاصی در آموزش برخوردارند و اینجانب بچه‌های امروز را موفق‌تر می‌بینم. خوشبختانه طی اقدامی بسیاری از حافظان و قاریان جوان جذب و استخدام شدند و امید است از توان و ظرفیت آنان در حوزه‌های مختلف استفاده شود.