خاندان آلسعود از زمان تأسیس تاکنون پرچمدار وهابیت بوده و به طرق مختلف برای نشر این تفکر ضاله تلاش کردهاند و به همین منظور مؤسسات و مراکز زیادی را برای تبلیغ این اندیشه تأسیس کرده که از جمله این مراکز انجمن جهانی حفظ قرآن است.
این انجمن هر ساله برنامههای زیادی را در بخشهای مختلف جهان به ویژه آفریقا اجرا و به برگزاری مسابقات قرآن در این مناطق اقدام میکند، برنامههایی که عمدهترین هدف آن نشر اندیشه آلسعود که بر وهابیت بنا شده است، خلاصه میشود.
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) پیشتر گزارشی از تاریخچه این انجمن و روند فعالیتهای آن ارائه داد و در راستای تکمیل این مبحث با «حیدر مصطفی هجر»، رئیس گروه علوم قرآن دانشکده ادبیات دانشگاه «ذی قار» عراق به گفتوگو نشست که حاصل آن از نظر میگذرد:
عربستان به دنبال بهرهوری سیاسی از وهابیت
حیدر مصطفی هجر در آغاز این گفتوگو، دلایل شکلگیری جریان وهابیت را تبیین و تأکید کرد: بدون شک پیدایش جریان وهابیت دلایل متعددی دارد، در این میان بسیاری از دیدگاهها بر دخالت مستقیم بیگانگان در پیدایش این جریان تأکید دارد، اگرچه برخی پایه و اساس این جریان را عربهایی بادیهنشین میدانند که به تعبیر قرآن کافرتر و منافقتر از دیگرانند، «الأَعْرَابُ أَشَدُّ کُفْرًا وَنِفَاقًا وَأَجْدَرُ أَلاَّ یَعْلَمُواْ حُدُودَ مَا أَنزَلَ اللّهُ عَلَى رَسُولِهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ؛ عربهای بادیهنشین کافرتر و منافقتر از دیگرانند و به بیخبری از احکامی که خدا بر پیامبرش نازل کرده است، سزاوارترند و خدا دانا و حکیم است»(آیه 97 سوره توبه).
استاد دانشگاه ذی قار عراق افزود: وهابیت ادامهدهنده راه بنیامیه است و برای احیای افکار خاندان بنیامیه تلاش میکند، از سوی دیگر بدون در نظرگرفتن ریشه تاریخی این اندیشه، وهابیون همواره درصدد بودهاند که خود را تفکری برتر و محور همه جریانهای دینی بدانند.
وی با اشاره به سوءاستفاده برخی گروهها از وهابیت برای رسیدن به مقاصد سیاسی گفت: بسیاری از کسانی که گسترشدهنده وهابیت در کشورهای مختلف بوده و گرفتار این فرقه ضاله شدهاند، به دنبال بهرهوریهای سیاسی و مقاصد سیاسی بوده و از افکار و اندیشههای وهابیت سوء استفاده سیاسی کردهاند.
تفکرات غلط اعراب بادیهنشین؛ اساس وهابیت
حیدر مصطفی هجر همچنین تأکید کرد: بدون شک وهابیت از نظر قرآن رد شده است و این فرقه در جوامعی که اسلام حقیقی تبلیغ میشود، نیز جای ندارد و در واقع همان تفکرات غلط عربهای بادیهنشینی است که مانع نشر اسلام حقیقی و انعکاس این دین مبین به شکلی مثبت در جوامع خواهد شد.
هجر ادامه داد: امروز عربستان، انجمن جهانی حفظ قرآن را تأسیس کرده است تا وهابیت را با ابزاری به نام قرآن در میان ملتها تبلیغ کند، این در حالی است که ملتهایی که فرهنگ قرآن در میان آنان نفوذ کرده و به کلام وحی تمسک ورزیدهاند، از این فرقه ضاله دوری کرده و باورهای غلط سعودیها را نمیپذیرند.
انجمن جهانی حفظ قرآن؛ مبلغ وهابیگری با تفاسیری غلط از کلام وحی
این پژوهشگر قرآنی عراقی معتقد است: عربستان در حال حاضر انجمن جهانی حفظ قرآن را ابزاری برای نشر تفاسیری باطل از کلام وحی و مبلغ و مؤید وهابیگری قرار داده و این تفاسیر را در میان کشورهای آفریقایی تبلیغ میکند، این در حالی است که نشر اندیشهها و باورهای غلط به نام اسلام و قرآن هرگز در مفاهیم و باورهای اسلامی پذیرفتهشده نیست و در واقع دشمنان اسلام مروج چنین اندیشهای هستند.
استاد دانشگاه «ذی قار» عراق با بیان این که انجمن جهانی حفظ قرآن، تفاسیری غلط از قرآن را که نقشی مهم در انحراف جوانان کشورهای آفریقایی دارد، در این کشورها منتشر میکنند، گفت: عربستان با این گونه حرکات در واقع میخواهد خود را تبلیغ کند، مسئولان انجمن جهانی حفظ قرآن با تفاسیر باطلی که از قرآن ارائه میدهند، میخواهند سیاستهای عربستان را پیش ببرند و این اقدامات نوعی تلاش برای اثبات هویت آلسعود است.
وی تصریح کرد: عربستان با چنین فعالیتهایی میخواهد حضوری فعال در کشورهای آفریقایی داشته باشد و هویت خود را ثابت کند و مانند جمهوری اسلامی ایران حضوری فعال در عرصه بینالملل و جوامع اسلامی داشته باشد، عربستان با تفسیر قرآن به شیوه وهابیت و انتشار این تفاسیر به کشورهای جهان به ویژه در آفریقا میخواهد رویکردی مانند ایران را در پیش بگیرد و از طرفی با نشر تشیع در مناطق آفریقایی مقابله کند.
کشورهای اسلامی، ایران را در مسیر مقابله با وهابیت الگو بدانند
حیدر مصطفی هجر در پاسخ به پرسشی درباره نقش مؤسسات قرآنی کشورهای ایران، عراق و لبنان در افشای فعالیتهای انجمن جهانی حفظ قرآن گفت: مهمترین اقدام در این زمینه توجه همه نگاهها به ایران است، یعنی فعالان قرآنی در عراق و لبنان باید فعالیتهای تبلیغی جمهوری اسلامی را به عنوان پرچمدار اسلام حقیقی و مستمسک به مذهب اهل بیت(ع) الگو قرار دهند و بدانند که ملت و دولت این کشور از مبلغان حقیقی قرآن بوده و مؤسسات زیادی در زمینه نشر آموزههای حقیقی کلام وحی و مبارزه با اندیشههای غلط وهابیت در این کشور فعال بودهاند.
هجر افزود: هر چند در عراق و لبنان مؤسساتی قرآنی فعالیت دارد، اما به دلایل مختلف تحت تأثیر تفاسیر غلط وهابیت از اسلام و قرآن قرار میگیرند، اما در عین حال در این کشورها شخصیتهای قرآنی فعالی هستند که میتوانند در این عرصه وارد عمل شده و با وهابیتی که به واسطه انجمن جهانی حفظ قرآن تبلیغ میشود، مقابله کنند.
تلاش عربستان برای نفوذ سیاسی در کشورهای آفریقایی
وی در پاسخ به پرسشی درباره چرایی حضور فعالانه انجمن در کشورهای آفریقایی در مقایسه با دیگر بخشهای جهان گفت: واضح است که این انجمن با حضور فعالانه در آفریقا میخواهد دامنه نفوذ سیاسی آل سعود را در این بخش از جهان گسترش دهد، این انجمن در واقع به دنبال تبلیغ اسلام حقیقی که ادعا میکند، نیست، دولت عربستان نیز یک دولت دینی نیست، زیرا بسیاری از ارزشهای اصیل اسلامی در این کشور فراموش شده است، بنابراین انجمن جهانی حفظ قرآن با سوءاستفاده از نام قرآن برای معرفی عربستان به جهانیان تلاش کرده و هدفی سیاسی در پشت پرده فعالیتهای این انجمن نهفته است.
استاد دانشگاه ذی قار ادامه داد: آل سعود با چنین انجمنهایی در واقع به دنبال رسیدن به جایگاهی مانند جایگاه ایران است، زیرا امروز جمهوری اسلامی به قدرتی منطقهای و بینالمللی تبدیل شده و در بهرهمندی از انرژی صلحآمیز هستهای به پیشرفتهای زیادی رسیده و فعالیتهای چشمگیری نیز در عرصه نظامی و اقتصادی انجام داده است.
هجر تأکید کرد: امروز ایران به ایستگاه توجه ابرقدرتهای جهان تبدیل شده است، در چنین فضایی عربستان خود را در تنگنای سیاسی میبیند، بنابراین برای برونرفت از این تنگنا و رسیدن به موقعیتی شبیه ایران به انجام فعالیتهایی در کشورهای جهان از طریق انجمن جهانی حفظ قرآن اقدام و تلاش میکند با نشر تشیع از سوی ایران مقابله کند.
پررنگ شدن صبغه سیاسی انجمن با تجلیل از پادشاه بحرین
سال گذشته انجمن جهانی حفظ قرآن پادشاه بحرین را شخصیت سال در خدمت به قرآن معرفی کرد، حیدر مصطفی الهجر در تحلیل این موضوع گفت: همانطور که قبلا نیز گفتم، عربستان با استفاده از نام قرآن به دنبال دستیابی به اهداف سیاسی است، این کشور قرآن را مرکبی برای خواستهها و آرمانهای سیاسیاش قرار داده است و با اهدای جایزه به پادشاه بحرین نیز در همین مسیر پیش رفته و به شخصیتی مشروعیت بخشید که مقبولیت اجتماعی نداشت.
وی در پایان یادآور شد: انجمن جهانی حفظ قرآن پادشاه را به عنوان شخصیتی خادم قرآن معرفی کرد و با اعطای جایزه جهانی خدمت به قرآن وی را علاقمند به قرآن نشان داد و تلاش کرد که پادشاه بحرین را که مخالف شیعیان است و ملت مظلوم بحرین را در جریان انقلاب این کشور به شیوههای مختلف سرکوب میکند، به عنوان شخصیتی قرآنی و قابل قبول به جهانیان معرفی کند.