تأکید مقام معظم رهبری بر صرفه‌جویی اموال عمومی

مقام معظم رهبری در بیانات خود که در پیام‌های نوروز ایراد کرده‌اند تأکید بسیاری بر صرفه‌جویی اموال عمومی کرده‌اند و این مهم را از مسئولان کشوری و آحاد مردم طلب  کرده‌اند. ایشان می‌فرمایند «من از مسئولان امور می‏‌خواهم جدا در زمینه مصرف اموال عمومی در جاهایی که اولوّیت ندارد، ولو ممکن است مورد نیاز هم باشد، اما نیاز درجه یک نیست، خودداری کنند.

آن جایی که امر دایر است بین نیاز با اولوّیت و نیاز بی‏‌اولویت، خودداری کنید. آن جایی که نیاز نیست و حاجت نیست، حتماً مصرف نشود. آن جایی که حاجت هست، اما حاجت بالاتری نیز هست آن جا هم مصرف نشود و این امکان مالی در حاجت برتر و بالاتر مصرف شود.

وقتی مردم در صحنه بودند و همّت کردند و خواستند، مسئولان هم به‏ کار تشویق می‏‌شوند و کار را بهتر و بیشتر و جدّی‏‌تر انجام می‏‌دهند.

اسراف بد است و از نظر شرعی، گناه و حرام محسوب می‏‌شود. از نظر منطق عقلانی و اداره کشور هم، یک کار ممنوع و زشت است و مخصوص کسان خاصی نیست. همه موظّفند اسراف نکنند، هم مسئولان و کارگزاران و کسانی که مأمور انجام کارهایی در دولت هستند و هم آحاد مردم.

توصیه اینجانب به کار سازنده است. خیلی کسان کار می‏‌کنند که سازنده نیست. بعضی هم کارهایی می‏‌کنند که مخرب است. همه باید تلاش کنند کار سازنده بکنند. کار سازنده، مبارزه با دشمن است.

اگر کسی برای علم و برای اداره کشور تلاش کند، با دشمن مبارزه کرده است. اگر کسی برای افزایش ثروت ملی تلاش کند، با دشمن این ملت و این کشور مبارزه کرده است؛ چون دشمن نمی‏‌خواهد این کشور به‏ خوبی اداره شود و امور مردم به سهولت بچرخد. دشمن می‏‌خواهد مشکل درست کند. باید با اداره صحیح و کار سازنده و صحیح و منطقی، با دشمن مقابله کرد.

در هر کاری که شما هستید و در هر رشته‌‏ای که کار می‏‌کنید، باید کوشش کنید کار شما سازنده باشد. یعنی برای این کشور و این ملت و برای آینده، مفید فایده باشد.

در جامعه ما باید در همه ذهن‌ها و فکرها جا بیفتد که منع مالیات و منع ادای حقوق عمومی دولت و ملت، یک خلاف و یک گناه است.

جامعه بهشتی جامعه‌ای است که در آن بد عمل کردن نسبت به محرومان با بی‏‌اعتنا بودن نسبت به آنان همراه نباشد؛ مال مردم خوردن وجود نداشته باشد.

اگر خلقیات اسلامی همان چیزهایی که در اسلام برای یک انسان فضیلت است، همان چیزهایی که به تعبیر روایات، جنود عقل است رواج پیدا کند؛ مردم اهل صبر و استقامت باشند؛ اهل توکّل و تواضع و حلم باشند، نسبت به یکدیگر بدبین نباشند، نسبت به احوال یکدیگر بی‌‏تفاوت نباشند؛ نسبت به سرنوشت جامعه قناعت وجود داشته باشد؛ زیاده‏‌روی و اسراف و ریخت و پاش و این چیزها نباشد، نشانی از حرص و افزون طلبی در امور مادّی نباشد جامعه‌ای بهشتی خواهیم داشت.

بر همه واجب است، بر امثال من هم واجب است؛ بلکه بیش از دیگران واجب است کسانی که مسئولند؛ کسانی که مأموریت بزرگی را برعهده گرفته‏‌اند و کسانی که تصمیم و اقدام و حرکت و رفتار آنان، فقط رفتار یک شخص نیست؛ بلکه رفتار یک مجموعه است، رفتار یک جامعه است و گاهی در چشم دیگران، رفتار یک کشور است، باید خیلی مراقبت کنند. آنان بیش از دیگران مخاطب به خطاب الهی‏‌اند و موظف به این هستند که دعای شریف «حوّل حالنا الی احسن الحال» را در خودشان تحقّق بخشند.

ویرانی‌های کشور را ما باید بسازیم. ما باید کشورمان را از نو بنا کنیم؛ اما بنای ایران، فقط به معنای ترمیم ویرانی‌ها نیست؛ بلکه باید همه چیز را که خدای متعال در این کشور به ودیعه گذاشته است، احیا کنیم و در اختیار نسل کنونی و نسل آینده قرار دهیم.

منابع طبیعی، منابع انسانی، امکانات اجتماعی، طبیعت نیکویی که در اختیار ماست، میراث عظیمی که گذشتگانمان در اختیار ما گذاشته‏‌اند و خیلی از امکانات دیگری که هست را، باید احیا کنیم و در واقع نعم‌الهی را استخراج کنیم.

اسراف را کنار بگذارند. متأسفانه در زندگی‌های ما اسراف وجود دارد. اسراف یعنی تضییع نعمت الهی؛ یعنی نشناختن قدر نعمت الهی. البته بیشتر، مخاطب ما در این سخن، افراد متمکنند. افرادی که تهیدست یا متوسطند، به نظر می‌‏رسد که کمتر اسراف می‌‏کنند؛ اگرچه در بین آنها هم بعضا اسراف هست. کنار گذاشتن اسراف در چیزهایی که به نظر کوچک می‏‌آید؛ مثل اسراف در مصرف بی‏‌‌رویّه آب، ضروری است.

اسراف در آب، اسراف در نان، اسراف در مواد غذایی، اسراف در وسایل زندگی، زیاده‌‏روی، زیاد خریدن، زیاد مصرف کردن، دور ریختن چیزهایی که قابل استفاده است، اینها تضییع نعمت خداست.

در همه امور ما باید به صرفه‏‌جویی عادت کنیم. صرفه‏‌جویی، یعنی آن چیزی را که قابل استفاده است و می‏‌توانیم از آن استفاده کنیم، دور نریزیم. نسبت به امکانات، با هوس رفتار نکنیم. دائماً چیزهای ماندگار را نو کردن و چیزهای ضایع‌نشدنی را دور ریختن، روش درستی نیست.

به نظر من باید مسئولان کشور، راه صرفه‏‌جویی و مقابله با اسراف را به مردم بیاموزند. من به صورت کلی این را عرض می‏‌کنم. خود مسئولان دولتی هم نباید اسراف کنند. اسراف مسئولان دولتی، از اسراف مردم عادی مضرتر است؛ زیرا که این اسراف در بیت‌‏المال است. بنابراین مسئولان، فهرستی از مثال‌های صرفه ‏جویی و اجتناب از اسراف را ردیف کنند و آن را به مردم بگویند و تعلیم دهند که چگونه می‏‌شود صرفه‏‌ جویی کرد».