تنوع‌طلبی در مدگرایی، استعدادی ذاتی برای دستیابی به کمال است
گروه اجتماعی: مد و مدگرایی ریشه در تمایلات انسان به تنوع و تحول دارد و استعدادی ذاتی است که باید منشأ تحولات بزرگ جهت کمال برای انسان باشد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، واژه مد واژه‌ای فرانسوی است و در زبان فرانسه به معنی طرز، اسلوب، عادت، شیوه، سلیقه، روش، رسم، و باب روز آمده است.
این واژه پس از جنگ جهانی اول، به‌دنبال نفوذ تمدن غرب، وارد زبان فارسی شد، هرچند شاید این روزها خیلی بیشتر از آن سال‌ها، واژه‌های مد و مدگرایی به گوشمان می‌خورد.
برخی رضاخان را بنیانگذار مدگرایی در ایران و تقلید از غرب می‌دانند و عده‌ای نیز معتقدند اولین محصلان ایرانی که در دوره قاجار برای تحصیل به اروپا سفر کردند، مد را به ایران آورده‌اند. فرهنگ دهخدا مد را این‌گونه تعریف می‌کند: «لغتی فرانسوی به معنی روش و طریقه موقت که طبق ذوق و سلیقه اهل زمان، طرز زندگی و لباس پوشیدن را تنظیم می‌کند. شیوه متداول و باب زمان در شئون زندگی اجتماعی را مد گویند».
در حال حاضر، بسیاری از افراد جامعه به سمت مد و مدگرایی گرایش پیدا کرده‌اند که کارشناسان آن را به‌عنوان یک بحران و آسیب به‌ویژه میان نوجوانان و جوانان می‌دانند هر چند این پدیده، سنین بالاتر جامعه را نیز به خود مشغول کرده است.
فاطمه خزاعی، یک پژوهشگر دینی در خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا گفت: تمایل به تنوع و تحول استعدادی ذاتی است که باید منشأ تحولات بزرگ جهت کمال برای انسان باشد.
وی افزود: طبیعت هیچ‌گاه یکنواخت نیست و فرد در اثر توجه به آن از نظر روانی دچار یکنواختی نمی‌شود اما امروزه این استعداد آلت دست شیادان شده است.
این پژوهشگر دینی درباره گرایش به فرهنگ بیگانه اظهار کرد: این گرایش اگر آگاهانه صورت بگیرد نشانه دور شدن از هویت ایمانی و همرنگ شدن با بیگانگان است و اگر ناآگاهانه باشد به تدریج زندگی مؤمن، سبک صحیح خود را از دست می‌دهد و زمینه را برای همرنگی‌های دیگر فراهم می‌سازد.
خودآرایی؛ ضرورت زندگی انسان
خزاعی با اشاره به اینکه یکی از ضرورت‌های زندگی و روابط انسانی تمایل به خودآرایی است، بیان کرد: این ضرورت اگر از روی غفلت یا نقاط ضعف روحی از مسیر طبیعی و صحیح خود خارج شود به خودنمایی تبدیل می‌شود که در این صورت آثار مفید خودآرایی به آثار سوء خودخواهی بدل می‌شود.
وی با بیان اینکه مد به‌عنوان یک دغدغه و هدف برای مسلمان قابل قبول نیست، یادآور شد: این دغدغه با هدف الهی او در تناقض است.
این پژوهشگر دینی با اشاره به عوامل گرایش به مد افزود: افرادی که دچار خودبرتربینی و یا خودکم‌بینی هستند، به‌دنبال کسب شهرت، جلب توجه و یا جلب رضایت دوستان و دیگران هستند.
خزاعی با اشاره به اینکه فرد مسلمان برای رسیدن به اهداف الهی خود از ابزار متفاوت استفاده می‌کند، عنوان کرد: شرایط قابل قبول برای پذیرش مد به‌عنوان یک ابزار عبارت است از متناسب با فضا و موقعیت زمانی و مکانی فرد، خارج نشدن از حدود الهی، متناسب با سن و جنس فرد، عدم تبلیغ برای دشمن خدا و ضرر نداشتن برای بدن.
وی به آسیب‌های ناشی از مد و مدگرایی اشاره و عنوان کرد: ایجاد آشفتگی‌های روحی و روانی، ایجاد شهرت، آسیب‌رساندن به بدن، سست‌شدن پیوند صمیمی خانواده‌ها در اثر خواسته‌ها و خودخواهی‌ها، تنوع‌طلبی‌های کاذب و تحمیل هزینه‌های سنگین بر خانواده از آسیب‌های مهم مدگرایی در جامعه است.
پاسخگویی درست به پرسش‌های نوجوانان
سیده مرضیه روانبخش، کارشناس مذهبی با بیان اینکه ریشه‌های مدگرایی را باید در سنین نوجوانی بررسی کرد، گفت: در سنین نوجوانی، افراد تمایل به دیده شدن دارند با توجه به این حس، بسیاری از والدین به‌ویژه در خانواده‌های مذهبی دوست دارند تا دینداری فرزندان خود را در این سنین مشاهده کنند در حالی که دوران نوجوانی سن تردید است.
وی افزود: در این سن، نوجوان نسبت به آنچه در دوران کودکی برایش گفته‌اند، دچار شک و تردید می‌شود و چراهای بسیاری در ذهن او شکل می‌گیرد که اگر از این خصلت دوران نوجوانی به‌عنوان راه و معبر استفاده شود، دوران نوجوانی به‌خوبی سپری می‌شود.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: باید والدین با آگاهی و توجه به روحیات فرزندان خود، به این دوران مهم توجه کنند و پرسش‌های او را بی‌پاسخ نگذارند، در غیر این صورت با شک و تناقض بزرگ شده و هویتش شکل نمی‌گیرد و در نتیجه یک خلأ برایش ایجاد می‌شود.
مدگرایی؛ جبران کمبودهای هویتی
روانبخش با اشاره به اینکه ایجاد خلأ هویتی تمایل فرد را برای گرایش به مدگرایی سوق می‌دهد، بیان کرد: این امر سبب می‌شود تا در دوران جوانی که سن بررسی است، فرد به نتایج قابل قبولی دست پیدا نکند در نتیجه جبران کمبودهای شخصیتی به مد که شیوه آسانی برای دیده شدن و جلب توجه است روی می‌آورند.
وی با بیان اینکه گرایش به مدگرایی انسان را از فلسفه حیات دور می‌کند، بیان کرد: خانواده به‌عنوان اولین محیط آموزش و تربیت نقش مهمی در شکل‌گیری این هویت دارد و بعد از آن محیط‌های آموزشی و جامعه این وظیفه را بر عهده دارند.
روانبخش خودکم‌بینی و از خود بیگانگی را از عوامل دیگر گرایش به مدگرایی دانست و عنوان کرد: باید جایگاه هر شخص در عالم هستی مشخص شود تا هویت خود را پیدا کند که بالا بردن سطح آگاهی‌ها در دوره‌های آموزشی و آشنایی با ویژگی‌های روحی فرزندان به والدین در این زمینه کمک می‌کند.
وی با بیان اینکه در مدارس و محیط‌های آموزشی نیز باید بر اساس دستورات دینی و انسانی به پرسش‌های فرزندان پاسخ داده شود، اظهار کرد: رسانه‌ها برخلاف هزینه‌های گزاف، تولیدات ضعیفی دارند و برداشت فکری از آنان برای خانواده‌ها و جوانان بسیار ضعیف است.
