فاطمه کهنگی، حافظ کل قرآن کریم، مربی حفظ و تفسیر دارالقرآن شهید بهشتی تهران و مدارس در گفتوگو با خبرنگار کانون خبرنگاران ايکنا، نبأ، با اشاره به انگیزه حضورش در سی و سومین دوره از مسابقات قرآن کریم و جذابیت آشنایی با دیگر حفاظ و برقراری ارتباط با آنها، گفت: انگیزهام تربیت قرآنی فرزندانم است که به لطف خداوند دخترم حافظ پنج جزء قرآن کریم است.
وی بیان کرد: مکان مسابقات در مصلی واقعاً عالی است، سالهای گذشته فضا کم بود و در پایان جلسات مجبور بودیم ایستاده برنامه را دنبال کنیم ولی اینجا فضا برای نشستن و استفاده کردن از کلام وحی زیاد است.
برای حفظ قرآن ابتدا باید اخلاق قرآنی داشت
حافظ کل قرآن اظهار کرد: امسال که با بچههای ابتدایی در مدارس قرآن را کار میکردم اوایل کار بچهها در برابر حفظ کم میآوردند و زیاد موافق این عمل نبودند؛ برای برطرف کردن مشکل به خود قرآن و صاحب آن توسل کردم و ابتدا به جا انداختن و فراگیر کردن اخلاق قرآنی مشغول شدم که خدا را شکر در آنها انگیزه قرآنی شدن زنده شد و حال که پایان سال تحصیلی است محصلین مدام برای ادامه برنامه حفظ در تابستان و سالهای دیگر پیگیر این موضوع هستند.
مربی دارالقرآن شهید بهشتی تصریح کرد: ما هم بهخاطر این علاقه برای تابستان برنامهریزی کردیم که بچهها بتوانند کلاسهای حفظ را دنبال کنند و یا حتی دانشآموزان بزرگتر در کلاسهای ترجمه و تفسیر قرآن و تحقیقات قرآنی شرکت کنند.
حفظ را اجبار نکنید
کهنگی بیان کرد: از سالی که طرح حفظ قرآن به اسم مدارس قرآنی اجرا شد در مدارس مشغول بودم که حدود سه سال به طول انجامید این طرح واقعاً عالی بود زیراکه اسم مدرسه قرآنی بود و بچهها و والدین از ابتدای ثبتنام این موضوع را میدانستند و آزادانه و به دلخواه انتخاب میکردند و وارد دنیای قرآنی و حفظ میشدند که شاگردانم جزء نخبگان و رتبه آوران بودند.
وی ادامه داد: تا اینکه سازمان اوقاف طرح جدیدی به نام حفظ جزء سی در مدارس را معرفی کرد و مصوب شد که در کنار دروس دیگر یک ساعت هم به حفظ قرآن در مدارس اختصاص دهند.
این کارشناس قرآنی تصریح کرد: ابتدای این کار با مخالفت خانوادهها مواجه شدیم بعضی خانوادهها با قرآن مأنوس نبودند و قرآن در زندگی آنها در حاشیه بود و این کار ما را خیلی سختتر میکرد؛ ماههای آغازین طرح مشکلات زیاد بود و هر روز با برخورد و دعوای خانوادهها مواجه میشدیم.
حافظ کل قرآن گفت: مجدد از خدا و آقا امام زمان(عج) مدد گرفتیم و در جلسات مختلف با خانوادهها صحبت کردیم و هدف از این کار را فراگرفتن اخلاق قرآنی بیان کردیم که بچهها در آینده در جامعه فرد مثبتی باشند و آلوده نشوند.
کهنگی تصریح کرد: حدود سه ماه زمان برد تا توانستیم خانوادهها را متقاعد کنیم و ابتدا از روخوانی قرآن شروع کردم و کم کم با تشویقها و هدایا به سراغ حفظ رفتم تا بچهها قرآنزده نشوند.
مخالف حفظ اجباری هستیم
وی بیان کرد: من و همکارانم مخالف این طرح نیستیم ولی مخالف با اجبار کردن یادگیری قرآن در رشتههای مختلف هستیم. حرف ما این است که چرا باید برای یادگیری قرآن که پر از مهربانی است از زور و اجبار استفاده کنیم؟ چرا با زبان شیرین فرزندان را به قرآن جذب نکنیم؟
مربی دارالقرآن شهید بهشتی اظهار کرد: سازمان اوقاف برای مدرسه 300 نفره، 70 درصد حفظ تعیین کرده است این درصد واقعاً زیاد است زیرا ممکن است در یک کلاس 30 نفره فقط پنج یا 10 نفر مشتاق به حفظ قرآن باشند که برای رسیدن به این درصد باقی دانشآموزان قرآنزده میشوند چون مجبور به حفظ هستند و باید از درسها و زمان مدرسه صرف نظر کند تا بتواند حفظ کند.
در حفظ قرآن کیفیت مهمتر از کمیت
مربی تفسیر ادامه داد: با کمی تغییر در این طرح میتوان نتیجه بهتری کسب کرد؛ به طور مثال حفظ را از پیشدبستانیها شروع کنیم ولی بهگونهای که در طول سال پنج صفحه حفظ کنند و هر ساله با توجه به ظرفیت بچهها به تعداد صفحات اضافه کنند که در طول سال نیم جزء حفظ شوند مطمئناً این طرح موفقتر خواهد بود.
کهنگی بیان کرد: طبق فرمایشات حضرت آقا که فرمودند، محصلین از اول دبستان تا فارغالتحصیل شدن از دبیرستان قرآن حفظ کنند. حال اگر دانشآموزان سالانه هر سال پنج صفحه حفظ کنند زمانی که فارغالتحصیل میشوند پنج جزء پیوسته را حفظ هستند البته تعداد جزءها مهم نیست اگر سه جزء هم حفظ شود کافی است در کارهای قرآنی کیفیت مهم است که فرزندمان با قرآن مأنوس شود.
وی افزود: حجم یک جزء قرآن برای یک کودک کلاس اول بسیار زیاد است و این در صورتی است که تا کلاس سوم تازه روخوانی قرآن را یاد میگیرند و برای این مقدار حفظ محصلین کلاس ششم موفقتر بودند.
کم شدن حجم حفظ و درصدش نتیجه بهتری خواهد داد
مربی قرآن بیان کرد: همه ما خواهشمندیم که از حجم حفظ و درصدش کم کنند تا نتیجه بهتری ببینند قرار نیست کل بچههای یک مدرسه حافظ شوند اما قرار است همگی اخلاق قرآنی داشته باشند و وارد جامعه قرآنی شوند؛ پس بچهها را قرآنزده نکنیم یک مادر زمانی که فرزندش در زمان کوتاه در کلاس اول 10 سوره حفظ باشد لذت بیشتری میبرد تا اینکه سه ماه زمان ببرد تا یک سوره نبأ را یاد بگیرد؛ خود کودک هم اشتیاقش برای بیشتر کردن سورههای حفظ شده بیشتر میشود و مشتاقتر خواهد شد.
از معلمان باتجربه استفاده شود
مربی تفسیر تصریح کرد: نکته بسیار مهمی که به فرزندانمان در حفظ و یادگیری قرآن میکند استفاده از معلمان با تجربه در این زمینه است. چه ایرادی دارد که اداره آموزش و پرورش از حفاظ در مدارس به عنوان مربی حفظ استفاده کند افرادی که تجربه کار دارند و با فضای حفظ و قرائت و... آشنایی دارند را برای آموزش انتخاب کند و در انتخاب مربیان قرآنی کمی دقت کند؟ تا بچهها راحتتر بتوانند پاسخ سؤالات خود را بگیرند قطعاً خانوادهها هم با رضایت کامل از مربی بهتر میتوانند به فرزندانشان در زمینههای مختلف قرآنی کمک کنند.
*زینب رحیمی