به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) یکی از مسائل مهمی که در اسلام در حوزه روابط میان مسلمانان با غیرمسلمانان و کفار تأکید شده، قاعده «نفی سبیل» و عدم تسلط کفار بر جامعه اسلامی در اثر رابطه و تعامل است.
در دوره پسابرجام و گسترش تعاملات و روابط بینالمللی، رفت و آمد سران و مقامات کشورهای غربی و انعقاد قراردادهای دوجانبه افزایش یافته است که بعضا موجب نگرانیها و انتقاداتی مبنی بر تسلط یافتن غربیها بر امور داخلی شده است. از سوی دیگر در ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی بر مسئله برونگرایی در حوزه اقتصاد و افزایش روابط اقتصادی بینالمللی تأکید شده است، لذا ضروری است نسبت میان «نفی سبیل» و «برونگرایی» و گسترش تعاملات بینالمللی مشخص شود.
مرز ظریف میان سلطه و تعامل
در این راستا آیتالله محسن غرویان، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه، در گفتوگو با
ایکنا درباره تفاوت میان دو مفهوم «نفی سبیل» و «برونگرایی» گفت: مفاهیم کلیدی که در این بحث مطرح است باید به دقت واکاوی شود و پس از تبیین مفهومی به سراغ مصادیق رفت.
وی افزود: لذا مفهوم نفی سبیل و سلطه، باید کاملا روشن شود و مرزش با مفهوم رابطه و تعامل مشخص شود. همه این مفاهیم در فقه وجود دارد. موضوعی که در آیه نفی سبیل، «وَلَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا» مورد توجه قرار گرفته، تأکید بر عدم سلطه یافتن کفار بر مسلمانان است. به عبارتی رابطه نباید یکطرفه، یکسویه و ناعادلانه از جانب کفار باشد که منجر به سلطه آنها بر جامعه اسلامی شود.
غرویان اظهار کرد: اما در تعامل صحبت از رابطه دوطرفه و براساس احترام متقابل است. در تعامل میتوان با کفار و غیرمسلمانان رابطه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و حتی نظامی برقرار کرد که در آن سلطهای هم وجود ندارد.
در عین حفظ اصول باید روابطه خود را با جهان گسترش دهیماستاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه صرف روابط اقتصادی و سیاسی و آمد و شد رؤسای جمهور و وزرای کشورها مصداق سلطه نیست، گفت: اگر قراردادهایی امضا شود که از نظر کارشناسان آن حوزه یکطرفه تلقی شود و سلطه اجانب بر کشور را فراهم کند در تضاد با قاعده «نفی سبیل» است و مصداق سلطه خواهد بود.
وی با بیان اینکه در دنیای امروز هیچ کشوری نمیتواند دور خود را دیوار بکشد و هیچگونه ارتباطی با جهان نداشته باشد، گفت: امروز صحبت از دهکده جهانی و جهانی شدن است که مفاهیم کاملا ضروری زمان ماست.
غرویان اظهار کرد: از سوی دیگر ما باید با حفظ اصول و ارزشهای خود، روابط با سایر کشورهای جهان را گسترش دهیم به گونهای که تحت سلطه آنها قرار نگیریم که این مرز ظریفی دارد، زیرا در دنیای امروز، روابط با کشورهای مختلف جهان اجتنابناپذیر است.
مهدی مخبری