توکل کردن برخدا، به‌معنای سلب اختیار انسان نیست
گروه معارف: یک استاد حوزه و دانشگاه گفت: تکیه و توکل کردن به خدا از انسان سلب اختیار نمی‌کند، بلکه باعث می‌شود انسان با نشاط و اراده بیشتری کارهای خود را انجام دهد.
حجت‌الاسلام مجتبی کوچک‌زاده، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) از اصفهان با بیان اینکه توکل یعنی برخدا تکیه کردن و به او امید داشتن، اظهار کرد: انسان موحد باید برخدا توکل کند و به چیزی دیگری غیر از خدا امید نداشته باشد و از غیر خدا نیز به خود ترسی راه ندهد.
وی در خصوص ارتباط بین توکل و جبر و اختیار، گفت: انسان قدرت اراده و اختیار دارد و می‌تواند کارها را با اراده و اختیار خود انجام دهد، ولی قدرت انسان محدود و ناقص است و نمی‌داند در آینده برایش چه اتفاقی رخ می‌دهد؛ لذا باید حتما برای اینکه امید در زندگیش حاکم باشد، یعنی برای اینکه در کار خود ناامید نشود و سختی‌ها او را از پای در نیاورد، بر خدا تکیه کند. تکیه و توکل بر خدا کردن از انسان سلب اختیار نمی‌کند، بلکه باعث می‌شود انسان با نشاط و اراده بیشتری کارهای خود را انجام دهد.
کوچک‌زاده در خصوص رابطه بین توکل کردن به خدا و سعی تلاش انسان، بیان کرد: این دو مکمل هم هستند، یعنی انسان هر سعی و تلاشی بکند، ثمره کار خود را خواهد دید؛ ولی انسان از آینده امور مطلع نیست، مثلا شخصی برای فردای خود برنامه ریزی می‌کند ولی اتفاقی می‌افتد که نمی‌تواند به کارهای پیش‌بینی شده و برنامه‌ریزی شده‌اش برسد.
وی ادامه داد: انسانی که به خدا توکل نداشته باشد، دائما به این فکر می‌کند که اتفاقی برایش بیفتد و دسترنجش نابود شود. ولی اگر انسان همیشه به خدا توکل کند و بداند اراده‌ای فوق اراده و توانایی او است، تلاش خود را در امور زندگی انجام می‌دهد و نتیجه نهایی را به خداوند واگذار می‌کند.
این استاد حوزه افزود: انسان متوکل هیچ‌گاه ناامید نمی‌شود، زیرا معتقد است تکیه‌گاهی مافوق همه امور وجود دارد که نتیحه نهایی به دست اوست، ولی در جوامعی که توکل کردن عملا معنا و مفهمومی ندارد، خودکشی زیاد شده و مکتب‌های نیهلیسم و پوچ‌گرایی رواج می‌یابند.
وی گفت: متاسفانه برخی معنای مثبت توکل کردن را درک نکرده‌اند و برهمین اساس باید که فرهنگ و معنای توکل کردن در جامعه نهادینه و مصادیق عملی آن برای مردم بازگو شود، زیرا در این‌صورت امید در جامعه افزایش می‌یابد و تلاش مردم برای زندگی بیشتر و بهتر می‌شود.
