علیزاده پاسخ داد:
آیا با مهندسی پژوهش از برنامه‌های شعاری سیما در حوزه معارف عبور می‌کنیم
گروه هنر ــ رئیس کمیسیون پژوهش بیست‌و‌دومین جشنواره مراکز استان‌های صدا و سیما معتقد است که مهندسی پژوهش باعث خواهد شد تا مراکز استانها براساس منشور نیاز‌های سیما به سمت پژوهش بروند که این امر درباره موضوعات معارفی هم مد نظر قرار گرفته است.
مجید علیزاده، رئیس کمیسیون پژوهش بیست‌و‌دومین جشنواره مراکز استان‌های صدا و سیما و مدیر کل برنامه‌ریزی و نظارت استانها، در گفتوگو با ایکنا با بیان اینکه تولید برنامه تلویزیونی بدون در نظر گرفتن ملاک پژوهش، تلاشی بی‌ثمر است، اظهار کرد: یکی از مهمترین اتفاقاتی که باعث می‌شود ضریب جذب و تأثیر یک برنامه بالا رود، میزان پژوهشی است که برای آن برنامه لحاظ شده است، اما اینکه در عمل چگونه می‌توان به چنین خواسته‌ای دست یافت راهی دشوار است که در یک فرایند طولانی‌مدت حاصل می‌شود. در ضمن جایگاه پژوهش در برنامه‌های سیما در دو شکل مد نظر قرار می‌گیرد؛ ابتدا برنامه‌های نمایشی و دوم برنامه‌های مستند.
وی با تأکید بر پژوهش‌محوری در معاونت امور استان‌های صدا و سیما در چند سال اخیر بیان کرد: برای همین با حضور پژوهشگران و نخبگان جلسات متعددی تشکیل شد تا با تنظیم یک نظام‌نامه استوار برای تمامی استانها، راهکار‌های مشخص در این حوزه تبیین شود.
وی با تأکید بر پژوهش‌محوری در معاونت امور استان‌های صدا و سیما در چند سال اخیر بیان کرد: برای همین با حضور پژوهشگران و نخبگان جلسات متعددی تشکیل شد تا با تنظیم یک نظام‌نامه استوار برای تمامی استانها، راهکار‌های مشخص در این حوزه تبیین شود.
پژوهش بی‌کیفیت بدون کارکرد است
وی تفسیر پژوهش را در چند بخش دانست و اظهار کرد: از خلق ایده گرفته تا نگارش فیلمنامه و ساختار، پژوهش‌محوری مد نظر قرار گیرد. قبل از ساخت، پژوهش این گونه رخ می‌دهد که نظر‌سنجی و نیاز‌سنجی انجام شود تا ببینیم مخاطب به چه شکل از یک اثر رضایت داشته باشد. البته ممکن است این سؤال پیش آید که با وجود چنین شروطی پس چرا برخی از برنامه‌های سیما تأثیرگذاری لازم را ندارد؟ این مسئله به نظرم به کیفیت پژوهش برمی‌گردد، چون اگر در تمامی مراحل این ویژگی لحاظ شود، حتماً جواب دریافتی دلخواه خواهد بود.
مدیرکل برنامه‌ریزی و نظارت استان‌های سیما الزامات ساختاری را نقطه مهمی در سیر پژوهش محوری دانست و گفت: برای دستیابی به این امر مدیران پژوهشی سیما در استانها را در طرح و برنامه‌ها استان‌هایشان دخیل کرده‌ایم. این اتفاق باعث می‌شود تا بگوییم چه مقدار پژوهش برای ساخت یک برنامه نیاز است. بخش آخری هم که پیش‌بینی شده نظام تشویق و تذکر است. برای همین بودجه‌ای برای این قسمت در نظر گرفته‌ایم تا بتوان سیاست‌های تشویقی را تقویت کرد.
علیزاده در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود اینکه یکی از تأکیدات سیما در تمامی برنامه‌ها، توجه به موضوعات قرآنی و دینی است، در بسیاری از مواقع آنچه حاصل می‌شود برنامه‌های سطحی و شعاری است که جریان‌سازی لازم را ندارد؟ تصریح کرد: در جشنواره‌های استانی سیما روی پالایش موضوعی آثار اقدامات جدیدی آغاز شده است، چون در سال‌های قبل عمده پژوهش بر مبنای روش بود، اما اخیراً شش موضوع کلان که بخش اصلی آن موضوعاتی معارفی است مد نظر معاونت استانها قرار می‌گیرد تا کیفیت بیشتر مد نظر باشد. برای همین تعداد آثار شاید زیاد نباشد. این امر را مهندسی پژوهش می‌گویند.
موضوعات معارف کاربردی باشند
وی درباره مهندسی پژوهش و تأثیر آن روی کیفیت گفت: این مهندسی باعث خواهد شد تا مراکز استانها براساس منشور نیاز‌های سیما به سمت پژوهش بروند. این اتفاق (مهندسی نیازها) درباره موضوعات معارفی هم مد نظر قرار گرفته است و فکر می‌کنم در آینده شاهد اتفاقات بهتری در این حوزه باشیم، زیرا نزدیک کردن پژوهش به تولید باعث خواهد شد تا موضوعات معارفی، برخلاف گذشته که شاید پژوهش‌ها شکل کتابخانه‌ای داشت، شکل کاربردی به خود گیرد.
وی با بیان اینکه شئونات اسلامی بیش از اینکه به ظواهر متکی باشد به مفاهیم تکیه دارد، اظهار کرد: نشان دادن ظواهر لازم است، اما مفاهیم جریان‌سازی می‌کنند. برای مثال اگر می‌خواهیم نماز را تبلیغ کنیم، تنها نشان دادن این فریضه در برنامه‌ها کافی نیست، بلکه باید نشان دهیم فرد نمازگزار چه کار‌هایی انجام می‌دهد. این ویژگی (توجه به مفهوم) به نظرم در برنامه‌های استانها بیش از دیگر برنامه‌های سیما مد نظر قرار می‌گیرد، چون صفا و توجه به امور دینی جزئی از زندگی مردم شهر‌های کوچک و روستاهاست؛ بنابراین معاونت استان‌های صدا و سیما را در پرداختن به موضوعات دینی موفق‌تر از دیگر بخش‌های سیما می‌دانم.
گفتوگو از داود کنشلو
انتهای پیام
