استقلال بانک مرکزی؛ نقطه قوت طرح جدید بانکداری/ بهتر است طرح فعلاً تصویب نشود

به گزارش ایکنا، طرح جدید بانکداری به روزهای حساس خود نزدیک شده است؛ چراکه مجلس به تازگی آن را در دستور کار قرار داده است. البته این طرح دارای موافقان و مخالفانی است که هر کدام برای خود استدلال‌هایی دارند. حتی کار به جایی رسید که چند تن از مراجع تقلید درباره آن به تندی اظهار نظر کرده و خواستار جلوگیری از تصویب آن شدند. حال باید منتظر ماند و دید که سرانجام این طرح چه خواهد شد؛ آیا تصویب می‌شود یا اصلاحاتی در آن صورت خواهد گرفت.

مجتبی شهبازی، کارشناس مسائل اقتصادی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره طرح جدید اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا و اختلاف‌نظرها درباره آن پرداخت و گفت: واقعیت امر این است که بنده چندان مطمئن نیستم که این طرح در مجلس فعلی به تصویب برسد، اما باید گفت که ما همواره در کشور کارهای تکراری را با این وضعیت اقتصادی انجام می‌دهیم که از قبل زنگ خطرها در مورد آن وجود داشته است. در مورد همین سیستم بانکی بارها گفته شد که سیستم تأمین مالی ما نباید بانک‌محور باشد بله باید توجهات به بازار سرمایه باشد، اما هنوز این موضوع به خوبی درک نشده که بانک اساساً توان شناسایی و تشخیص وثایق را ندارد.

طرح جدید بانکداری را با عجله و احساسات تصویب نکنیم

وی ادامه داد: الان از آن طرف بام افتاده‌اند که چرا باید بانک این قدر در اقتصاد نقش داشته باشد؟ اما موضوع این است که چنین نقشی را خود دولت و سیستم اقتصادی به آن داده که الان بیش از 80 درصد تأمین مالی در کشور از سوی بانک‌ها انجام می‌شود لذا نباید از آن طرف بام بیفتیم؛ چراکه معتقدم بانکی که سودآور نباشد، نمی‌تواند نقش خوبی در اقتصاد کشور ایفا کند.

شهبازی گفت: درباره کلیت طرح جدید بانکداری معتقدم که بهتر است فعلاً تصویب نشود، چراکه تجربه ثابت کرده است هر طرحی که با عجله و احساسات پیش برود شرایط را بدتر می‌کند. از این رو مهم‌ترین کاری که اکنون درباره سیستم بانکی باید انجام دهیم این است که صرفاً تأمین مالی کوتاه‌مدت را به آن واگذار کرده و از تأمین مالی بلندمدت رها کنیم.

بانک‌ها نقش قلک دولت را ایفا می‌کنند

این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: چنین اقدامی، هم می‌تواند نجات‌بخش اقتصاد کشور و هم نظام بانکی باشد. الان دولت بزرگترین منتقد سیستم بانکی است اما در عین حال بزرگترین بدهکار سیستم بانکی نیز هست. بزرگترین عامل قفل شدن منابع بانک‌ها هم خود دولت است و در واقع بانک‌ها، نقش قلک دولت را ایفا می‌کنند.

بنده شخصاً درباره کلیت طرح جدید بانکداری معتقدم که بهتر است فعلاً تصویب نشود چراکه تجربه ثابت کرده است هر طرحی که با عجله و احساسات جلو می‌رود شرایط را بدتر می‌کند. مهم‌ترین کاری که الان درباره سیستم بانکی باید انجام دهیم این است که صرفاً تأمین مالی کوتاه‌مدت را به آن واگذار کرده و از تأمین مالی بلندمدت رها کنیم

این کارشناس مسائل پولی و بانکی با اشاره به افزایش استقلال بانک مرکزی در طرح جدید یادآور شد: این موضوع از مزایای مهم این طرح است. البته هر طرحی دارای مزایا و اشکالاتی است. استقلال بانک مرکزی را هم سال‌های سال است که خیلی‌ها فریاد می‌زنند که باید واقعی شود. الان همه سیستم بانکی ما در اختیار دولت است و باید به این وضعیت پایان داده شود.

دولت نباید به نظام بانکی دستور بدهد

وی افزود: اخیراً معاون وزیر صنعت دوباره از طرح‌های زودبازده سخن گفتند، اما بحث من این است که این طرح‌ زودبازده، چه زمانی جواب داده که الان جواب دهد؟ مگر دولت باید تعیین کند که شبکه بانکی باید به چه کسی تسهیلات بدهد یا ندهد؟ این‌ها مباحثی هستند که در نظام بانکی باید مورد اصلاح قرار گیرند و سایر مسائل از فرعیات هستند، بنابراین معتقدم استقلال بانک مرکزی یک امتیاز خوب برای طرح جدید بانکداری است.

شهبازی در پایان بیان کرد: به نظرم اگر صبر کرده و اصلاحات بیشتری بر روی این طرح انجام دهیم باعث کارآمدی بیشتر آن خواهد شد؛ چراکه اگر قرار باشد طرح را به امید اصلاحات در چند سال آینده، اجرایی کنیم ممکن است تا سال‌ها بعد اصلاحاتی در آن صورت نگیرد. البته باید دانست که این اصلی اثبات‌شده در اقتصاد است که هر چیزی نرخی دارد و قیمت پول هم می‌شود بهره آن. این اصلی اساسی است و نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم بنابراین صاحب‌نظران فقهی باید برای آن چاره‌‌اندیشی کنند، چراکه موضوعاتی تخصصی هستند.