استقبال بازماندگان جنگ بوسنی از فیلمی درباره کشتار سربرنیتسا

به گزارش ایکنا به نقل از آسوشیتدپرس، جاسمیلا زبانیچ (Jasmila Zbanic)، فیلمساز تحسین‌شده بوسنیایی، که ماه گذشته آخرین فیلم خود را در جشنواره فیلم ونیز به نمایش گذاشت، روز گذشته، 19 مهر، این اثر را در مرکز یادبود این شهر در سربرنیتسا به نمایش گذاشت.
 
زبانیچ اولین نمایش عمومی فیلم خود را با عنوان «کجا می‌روی آیدا؟» در مورد کشتار 1995 دیروز در مرکز یادبود شهر سربرنیتسا، که 25 سال پیش بیش از هشت هزار مرد و پسر مسلمان در آنجا قتل عام شدند، انجام داد. این فیلم داستان واقعی زنی بوسنیایی به نام آیدا را روایت می‌کند که در حالی که به عنوان مترجم سازمان ملل کار می‌کرد، تلاش می‌کرد تا همسر و پسران خود را از مهلکه جنگ سربرنیتسا نجات دهد.
 
در این مراسم که کارگردان آن را پرشورترین نمایش‌ فیلم توصیف کرد، بازماندگان و شاهدان قتل‌عام و مردان و زنان جوانی که زبانیچ از سرتاسر این کشور دعوت کرده بود، حضور داشتند. زبانیچ برای ساخت این فیلم 10 سال تحقیق و با بازماندگان و شاهدان این قتل‌عام صحبت كرده است. با وجود این وی می‌گوید که اختلافات قومی موجود در بوسنی ساخت فیلم را درباره زنی که در تلاش است تا خانواده خود را از مرگ نجات دهد، برای او تجربه‌ای را شبیه قدم زدن در یک میدان مین سیاسی رقم زده بود. «من داستان را از منظر زنانه تعریف کردم و تحت تأثیر حال و هوای جنگ قرار نگرفتم.»
 
زبانیچ اظهار امیدواری کرد که فیلمش نه تنها برای جوانان بوسنی بلکه برای بقیه جهان نیز بتواند به عنوان «پلی عاطفی» عمل کند و افزود: «امیدوارم که مردم با آیدا، قهرمان اصلی فیلم هم‌ذات‌پنداری کنند زیرا جنگ پدیده‌ای مبتذل و شیطانی است و هیچ چیز خوبی در آن وجود ندارد.»

 

وی ادامه داد: از بازخورد مخاطبان جوان فیلم خود تحت تأثیر قرار گرفته است. از جمله حاضران در این مراسم «الماسا سکوویچ» 34 ساله بود که در آن زمان شاهد اعدام برادر نوجوان خود بود. این فیلم «عطر و بو و صداهای» سربرنیتسا در جولای 1995 را برای او زنده کرد. «فکر می‌کنم بسیار مهم است که افراد بیشتری این فیلم را ببینند.»

«سلادجان تومیچ» یک جوان صرب در جلسه نقد و بررسی پس از نمایش فیلم گفت: «امیدوارم کسانی که هنوز هم مجرمان را تحسین می‌کنند، این فیلم را تماشا کنند. در خانواده‌ای صرب متولد شدم؛ این هویت مادرزادی به من داده شده است، اما قومیت هویت من را محدود نمی‌کند.»

زبانیچ در پایان گفت که فیلم او نه تنها برای بوسنی بلکه همچنین برای جوامع دموکراتیک در سراسر جهان که با افزایش پوپولیسم و ​​ملی‌گرایی دست به گریبانند درس‌های مهمی دارد.

 

کشتار سربرنیتسا اوج جنگ بوسنی (1992-1995) بود که سه گروه اصلی قومی این کشور یعنی صرب‌ها، کروات‌ها و مسلمانان معروف به بوسنیاک‌ها را پس از تجزیه یوگسلاوی در برابر یکدیگر قرار داد. همچنین این حادثه باعث شرمساری جامعه جهانی بود، زیرا سربرنیتسا از سوی سازمان ملل به عنوان «پناهگاه امن» برای غیرنظامیان اعلام شده بود، اما نیروهای بین‌المللی حافظ صلح که تعداد آنها بسیار زیاد بود و تجهیزات نظامی زیادی در اختیار داشتند تنها نظاره‌گر این بودند که نیروهای صرب مردان و پسران مسلمان این شهر را برای قتل عام جدا می‌کنند.