محمدعلی بصیری، عضو هیئت علمی گروه روابط بینالملل دانشگاه اصفهان در گفتوگو با ایکنا از اصفهان، در ارزیابی تحولات داخلی و خارجی سال 99، اظهار کرد: در سال جاری، دولتمردان اعلام کردند که فشار تحریم را پشتسر گذاشتهاند و از اردیبهشت 99، صادرات و واردات را با وجود استمرار تحریمهای هستهای، مدیریت کرده و فشارها را کاهش دادهاند، با حداکثر توان در حال دور زدن تحریمها هستند و حجم صادرات نفت در حال افزایش است.
وی افزود: در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، با روی کار آمدن بایدن، فشار مستمر تحریمها و تنشهایی که چندین بار دو کشور را تا مرز جنگ پیش برد، منتفی و ایران با اوضاع آرامتری در منطقه مواجه شد. بعضاً نیز این بحث مطرح میشود که شاید آمریکا با شرایطی که برای ایران مطلوب باشد، به برجام برگردد. موضوع دیگری که میتوان به آن اشاره کرد، آرامش نسبی است که در مقایسه با سال گذشته در محور مقاومت رخ داد و از شدت درگیریها در عراق، سوریه، فلسطین و تا حدودی یمن کاسته شد.
بیشتر بخوانید:
عضو هیئت علمی گروه روابط بینالملل دانشگاه اصفهان بیان کرد: یکی از ضعفهای ما در سال 99 این بود که نتوانستیم تحریمها را ملغی کنیم، بهدلیل تنشهایی که با اعضای باقیمانده برجام داریم و آنها نیز همکاریهای مورد انتظار را انجام نمیدهند و این نقطه ضعف و چالش در سیاست خارجی ایران محسوب میشود. ضعف دیگری که در این زمینه وجود داشت، این بود که نتوانستیم تنشها با کشورهای عربی بهخصوص در حوزه خلیج فارس را مدیریت کنیم و ارتباط قابل اعتمادی که لازم بود، شکل نگرفت و حتی نقطه منفی برای ما ایجاد شد. از طرف دیگر، گشایش روابط دیپلماتیک بعضی از کشورهای منطقه با اسرائیل، باعث چالش و نقطه ضعف سیاست خارجی در آینده میشود.
بصیری با بیان اینکه در عرصه داخلی در سال 99، بیشتر نقطه ضعف داشتیم تا نقطه قوت، تصریح کرد: ادامه روند تورم و سوءمدیریت دولت در مهار آن، نقطه ضعفی بود که در سال جاری با آن مواجه بودیم. شاید نقطه قوتی که بتوان به آن اشاره کرد، البته بنا به اعلام دولت، کنترل نسبی موجهای خطرناک کرونا باشد، هر چند تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله وجود دارد. مسئله دیگر، آغاز واکسیناسیون بود که حداقل برای کادر درمان و گروههای پرخطر آغاز شد. همچنین میتوان به مدیریت بحرانهای طبیعی در این سال اشاره کرد که تنشهای ناشی از این بحرانها کمتر از سال 98 بود. علاوه بر این، دولت در این شرایط تحریمی، پروژههایی را در حوزه مخابرات، آبرسانی، تأسیسات و کارخانجات افتتاح کرد.
وی ادامه داد: در موجهای اول و دوم شیوع کرونا، تعداد فوتیها بسیار زیاد بود و بعضاً تا 500 نفر در روز هم رسید، ولی در چند ماه اخیر که این آمار به زیر 100 نفر و بعضاً نیز در همین حدود رسیده است، خودش نوعی موفقیت تلقی میشود که بخشی از آن به برنامهریزی و مدیریت دولت و بخشی هم به همراهی و همکاری مردم برمیگردد، ولی تا رسیدن به نقطه مطلوب که از بین رفتن ویروس با انجام واکسیناسیون و صفر شدن تعداد فوتیها باشد، شش ماه تا یک سال فاصله داریم و این مدیریت قویتر دولت و همکاری بیشتر مردم را میطلبد تا این مدت باقیمانده از بحران با حداقل هزینههای انسانی طی شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در پاسخ به این سؤال که چه درسها و تجربیاتی میتوان از تاریخ تحولات ایران در یکصد سال اخیر برای سالهای پیشرو اتخاذ کرد، گفت: در این قرن رو به پایان، ایرانیها عملاً چهار جنبش و انقلاب را برای مبارزه با استبداد و استعمار پشتسر گذاشتند؛ انقلاب مشروطه، نهضت ملی شدن صنعت نفت، قیام پانزده خرداد و انقلاب اسلامی. اگرچه در همه این حرکتها، گامی به جلو برداشتیم، ولی چون ذهنیگرایی در همه این حرکتها غلبه داشت و بعضاً با واقعیت، عقلگرایی، علمگرایی و شایستهسالاری پیش نرفت، حداقلی از آرمانهای مدنظر در این جنبشها و انقلابها بهدست آمده و این تجربهای تلخ برای ایرانیان است تا بتوانند از نقطه ضعفها و ناکارآمدیهایی که جامعه همچنان در بحرانهای ناشی از آنها دست و پا میزند، درس گرفته و در قرن جدید، با تحول فکری، از ذهنیگرایی و تصورگرایی به واقعگرایی، محاسبات علمی، عقلانی برخورد کردن و تساهل و تسامح با تفکر مخالف که لازمه شکلگیری جامعهای آزاد، دموکراتیک و توسعه یافته است، حرکت و اینها را در رفتار خود و نیز در ساختارها نهادینه و پایدار کنند تا جامعه بتواند از این وضعیت برزخی به سمت قلههای توسعه همهجانبه و پایدار حرکت کند.
انتهای پیام