مهمترین اهداف روزه در آئین زرتشت از زبان اردشیر خورشیدیان

به گزارش ایکنا، نشست «روزه در ادیان» شامگاه پنجشنبه، 9 اردیبهشت‌ماه، با حضور اردشیر خورشیدیان، رئیس انجمن موبدان و رهبر زرتشتیان ایران؛ آرش آبایی، محقق و  دین‌پژوه کلیمی و مدرس علوم دینی یهود و یحیی صباغچی، استاد دانشگاه صنعتی شریف، از سوی مؤسسه پویافکر برگزار شد.

اردشیر خورشیدیان، رئیس انجمن موبدان و رهبر زرتشتیان ایران، در این نشست، به تعریف علمی روزه پرداخت و گفت: روزه نوعی سخت‌گیری انسان بر خویشتن با هدف درک بهتر و بیشتر مشکلات نیازمندان و تلاش برای رفع مشکلات مادی و معنوی همه نیازمندان در حد توان، افزایش پرهیزکاری و رسیدن به رستگاری و قرب به خداوند است.

وی با بیان اینکه روزه عاملی برای همبستگی بیشتر ملی و اجتماعی است تا نام نیک از خود برجای بگذاریم، افزود: دین مانند دانش‌های دیگر علوم پایه دارد که ثابت و جهان‌شمول و مشترک است و آن حقیقت دین است؛ حقیقت دین در همه ادیان مشترک است، ولی در طریقت دین، ممکن است حتی مذاهب یک دین هم با هم اختلاف داشته و مانند همدیگر روزه نگیرند و مناسکشان را انجام ندهند.

خورشیدیان با بیان اینکه انسان از تن و روان تشکیل شده است، تصریح کرد: در زرتشت جان، قوه درک و وجدان به عنوان چند قوه همراه انسان است؛ هدف روزه این است که جسم سختی بکشد تا روان به مرحله بالا و سپنتامنی برسد، برای این کار باید خدا را بشناسد و مقدمه آن شناخت طبیعت و هستی است. انسان باید قابلیت‌های خود و محیط زیست را بشناسد و حتی به محیط زیست و انسان‌های دیگر و موجودات احترام بگذارد و در عین مصرف درست اسراف نکند. از دروغ بپرهیزد، از چشم و گوش خود مراقبت کند و جز نیک نگوید و جز نیک نجوید.

وی با اشاره به حدود و ثغور روزه در زرتشت، اضافه کرد: در زرتشت حد و حدود روزه به اندازه‌ای است که ما را بیدار و هوشیار کند نه اینکه زجر بدهد و تحمل سختی به حدی باشد که ما را بیمار کند؛ زیرا معتقدیم حتی در کار خوب هم نباید افراط و تفریط کرد.

خورشیدیان با بیان اینکه هدف روزه، خدمت به خلق است، اضافه کرد: ما در چهار روز در ماه گوشت نمی‌خوریم؛ در زرتشت قربانی کردن ممنوع است، ولی کشتن حیوانات برای خوردن گوشت آنها ممنوع نیست؛ روز بهمن یا نیک‌منشی نباید بِبُریم و نه گوشت بخوریم. روز دیگر روز روان است یعنی اگر گوشت بخوریم روان آفرینش ناراحت می‌شود؛ روز ماه و روز رام هم روزهای دیگری است که نباید در آن گوشت بخوریم.

روزه به هنگام وفات نزدیکان

رهبر موبدان ایران بیان کرد: در زمانی که کسی وفات کرد سه روز اول تا روز چهارم معتقدیم روان او کنار جسم هست؛ لذا در این مدت هم از خوردن گوشت و حیوانات می‌پرهیزیم. در عین اینکه روزه که اصول همه ادیان است باید از دروغ به عنوان بزرگترین دشمن بشر پرهیز کنیم و با بیداد و ستم بجنگیم و باید تا می‌توانیم راستی را که باعث عدل و داد است جایگزین کنیم. یکی از صفات خداوند که 101 نام در فرهنگ ما دارد ایزدی است؛ روز ایزدی روز راستی است. در اصول نه‌گانه دین ما که از باور به اهورامزدا و بهشت و دوزخ شروع می‌شود و شامل روان محیط زیست و ... است؛ به قول شاعر دوصد گفته چون نیم کردار نیست.

وی با بیان اینکه روزه در میان ادیان فرق دارد، اظهار کرد: ما در تمام سال 48 روز روزه می‌گیریم؛ همچنین دوماه یکبار باید بار به دیگران کمک بدهیم چه مادی و چه معنوی و بتوانیم جهان را به سوی پیشرفت و آبادانی سوق دهیم؛ روزه هدف نیست مانند نماز که وسیله است؛ مهم رفتارکردن به مفاهیم نماز و روزه است؛ وقتی مسلمین می‌گویند که «حی علی خیرالعمل» یعنی اینکه در زندگی فقط دنبال کارهای خیر باشیم و همبستگی ملی را افزایش دهیم و کاری کنیم که روزه نتیجه‌بخش باشد و به طریقی باشد که علم می‌پسندد و قبول دارد.

15 سالگی شروع روزه در زرتشت

خورشیدیان با بیان اینکه بعد از وفات افراد، خوردن محدود می‌شود، اضافه کرد: کسانی که برای دفن مرده می‌آیند به منزل متوفا دعوت می‌شوند ولی حدکثر با حلوا و ارده و تخم مرغ و سیب زمینی از آنها پذیرایی می‌شود نه اینکه عده زیادی را در یک رستوران و هتل غذا بدهیم. روزه در زرتشت از 15 سالگی که پسر و دختر به سن تکامل فکری می‌رسند شروع می‌شود؛ حتی تا 15 سالگی زرتشتی‌زاده هستند و در این سن سدره‌پوش شده و رسما به آئین زرتشتی در می‌آیند و از آن به بعد تکالیفی مانند روزه بر آنها واجب می‌شود و قبل از آن می‌توانند مقید باشند یا نباشند.