سهم زنان در مشاغل کلیدی رو به افزایش است

زهرا گواهی، دکترای حقوق اسلامی و مؤسس ساختمان فرهنگی ـ قرآنی پردیس مهر و معرفت در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، در خصوص سهم بانوان و نسبت فارغ‌التحصیلان دانشگاه با کسب مشاغل، گفت: بانوان بخش مهمی از نیروی جامعه را شکل می‌دهند، اما سهم کمتری در مشاغل مهم، کلیدی و مدیریتی دارند. اگرچه در سال‌های اخیر رشد چشم‌گیری در این حوزه داشته‌ایم، اما به نظر کافی نیست.

گواهی با طرح این پرسش که «آیا نسبت فارغ التحصیلان دانشگاهی با کسب مشاغل باید لزوماً نسبتی مساوی و معنادار باشد یا می‌توان تفاوتی میان آن‌ها مشاهده کرد؟» ادامه داد: در مورد مردان این انتظار می‌رود که فارغ‌التحصیلان وارد بازار کار شوند و در مشاغل متناسب با آن خدمت کنند، اما این انتظار در مورد زنان فارغ‌التحصیل به عینیت نرسیده است، شاید به این دلیل که بخشی از فارغ‌التحصیلان ما مادرانی هستند که به قصد ارتقای دانش عمومی و تخصصی برای تربیت فرزندانشان تلاش می‌کنند.

وی افزود: بدین ترتیب آنان فارغ‌التحصیل می‌شوند و علوم روز را فرا می‌گیرند تا چالش و فاصله‌ بین دو نسل را به حداقل برسانند، به‌ویژه که کودکان و جوانان ما تحت تأثیر مدرنیته و پیشرفت تکنولوژی هستند، بنابراین مادران باید گام به گام آن‌ها قدم بردارند، مادر کم سواد و بی‌سواد نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای تربیتی فرزندان خود باشد. مادران با تحصیلات دانشگاهی از سطح آگاهی بیشتری برخودارند و می‌توانند مادران موفق‌تری باشند.

این مشاور امور حقوقی بیان کرد: در سال‌های خدمتم بسیاری از مادران دانشجو را داشتم که به قصد کسب توانایی بیشتر در تربیت فرزندان، حتی پا به پای آن‌ها تحصیل کردند که مشوق جوانانشان باشند. بنابراین این انتظار در مورد بخشی از زنان ما انتظار متفاوتی از مردان است و لزوماً به اشتغال مرتبط نیست.

وی درباره مزایای شغلی برای بانوان ابراز کرد: پس از انقلاب اسلامی و در سال‌های اخیر، قانون تسهیلاتی را برای بانوان شاغل قائل شده، مانند مرخصی زایمان، ساعت شیردهی و... که تا حدی فشار همسری و مادری را برای بانوان کاهش دهد، اما باید دانست یک زن شاغل با همه توانمندی‌هایش باید در هریک از نقش‌های تعریف شده تلاش کند و هرچه موقعیت‌های شغلی متناسب با توانایی‌های روحی و جسمی بانوان لحاظ شود و بانوان به مشاغلی بپردازند که کمترین آسیب جسمی و روحی  به آ‌ن‌ها وارد شود.

این دکترای حقوق اسلامی با بیان اینکه هر شغلی مناسب با ساختار فیزیولوژیک بانوان نیست، ادامه داد: برخلاف دیدگاه فمینیستی غرب و یا دیدگاه  کارگری کشورهایی مانند چین و روسیه که هر شغلی را حتی سخت‌ترین مشاغل را برای زنان تعریف کردند، در اسلام هویت زن باید حفظ شود.

وی با اشاره به مقاله‌ای که در دانشگاه علوم انسانی کشور قرقیزستان ارائه کرده است، اظهار کرد: در اسلام برای زن هویت ویژه‌ای تعریف شده است و زن ریحانه در اسلام ارزشمند است، نه از دید کارگری یا سودجویی ابزاری، بلکه در دیدگاه اسلام زن کار می‌‌کند تا عزتش حفظ شود و توانایی‌هایش را منصه ظهور برساند. بنابراین اسلام مشاغل سخت را متناسب با ساختار روحی جسمی بانوان نمی‌داند، زیرا او را فرسوده می‌کند و آسیب می‌رساند و از نقش همسری، مادری و زنانگی دورشان کند.

گواهی در خصوص سهم زنان در مشاغل کلیدی، بیان کرد: این روند رو به افزایش است، اما نیاز است در دو حوزه افزایش یابد و حمایت شود. با توجه به درصد بیشتر قبولی بانوان در آزمون سراسری نسبت به مردان و ورود آن‌ها به دانشگاه‌ها و طی مدارج عالیه توانمندی‌های خودشان را به خوبی نشان داده‌اند، به کارگیری این توانمندی‌ها در حوزه مدیریت در سطح کلان هنوز به حدی که در جامعه نیاز داریم به آن نرسیده‌ایم.

وی با مقایسه درصد بانوانی که کرسی‌های مجلس شورای اسلامی را در دست دارند با مردان بیان کرد: این درصد بسیار دور از درصد زنان توانمند جامعه نسبت به مردان است، راه‌یابی به چنین جایگاه‌هایی برای زنان راحت نبوده است، در بسیاری از مسئولیت‌ها، پست‌ها و شوراهایی که وجود دارد، جای یک زن را خالی می‌بینیم. با توجه به وجود حقوق‌دانان برجسته در جامعه به نظر می‌رسد برخی تصمیم‌گیری‌ها را باید به زنان توانمند، آگاه و متعهد سپرد.

این دکترای حقوق اسلامی اظهار کرد: در حوزه مشاغل خانگی نیاز به حمایت‌های بیشتری است. با توجه به امنیتی که در خانه وجود دارد، راهی برای کسب درآمد بانوان می‌شود. زنانی که تمایل به کسب و کار دارند، می توانند هم در خانه باشند و از مزایای حضور در منزل استفاده کنند و هم از توانایی‌هایشان کسب درآمد کنند.