گرایش به زندگی مدرن عامل اصلی کاهش نرخ جمعیت است
زهرا شیخی گفت: عامل فرهنگی «گرایش به سمت زندگی غربی و مدرن» را می‌توان اصلی‌ترین دلیل کاهش نرخ رشد جمعیت در کشور معرفی کرد که متأسفانه تأثیراتش را در عرصه‌های کلان مدیریتی و همچنین در زمینه‌های فردی و خانوادگی بر جای گذاشته است.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، زهرا شیخی، نماینده مردم اصفهان و سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، امروز، 27 اردیبهشت‌ماه در نشست تخصصی «بررسی ابعاد فرهنگی و اجتماعی مسئله جمعیت» که در سالن همایش کاظمی آشتیانی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی برگزار شد، گفت: ابعاد فرهنگی و اجتماعی مسئله جمعیت و فرزندآوری هر جامعه را سه مؤلفه «زاد و ولد»، «مرگ و میر» و «مهاجرت» تعیین می‌کند که هر سه این مؤلفه‌ها تحت‌تأثیر سیاست‌های دولتی، برداشت‌های فردی و بیناذهنی فرهنگی، ساختارهای اجتماعی و نیز شرایط اقتصادی قرار دارند.
وی افزود: از آنجا که به لحاظ جمعیت‌شناختی، پیری جمعیت باعث کاهش باروری شده و بر نرخ میانگین جمعیت فعال تأثیر منفی می‌گذارد، رشد کیفی جمعیت فعال در گرو افزایش «زاد و ولد» و کاهش «مهاجرت» است. در مقابل، دست‌کم تا آنجا که به ایران مربوط می‌شود، جلوگیری از مرگ و میر که عمدتاً جمعیت سالمند را هدف قرار می‌دهد، در حال حاضر تا حد زیادی به استانداردهای بین‌المللی نزدیک شده است و چالش‌های عمیق و متعدد پذیرش مهاجر نیز تمرکز بر این گزینه را مردود می‌کند.
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفت: در میان مؤلفه‌های موضوعی مؤثر بر «زاد و ولد» و «مهاجرت»، سیاست‌های کنترل جمیعت که در دولت سازندگی آغاز شد و برای تقریباً دو دهه ادامه داشت، نخستین عامل مؤثر بر تحولات جمعیتی کشور طی دهه‌های گذشته به‌شمار می‌آید.
وی تصریح کرد: علاوه بر این به رغم تغییر این سیاست‌ها، تأثیرات فرهنگی و اجتماعی بلندمدت انواع برنامه‌های کنترل بارداری در آن دوران همچنان با تبدیل به عادت و رویه معمول تا اندازه‌ای به قوت خود باقی مانده و میل به تعدد فرزندآوری را در والدینی که عمدتاً در همان دوران به دنیا آمده‌اند، سرکوب کرده است. در حقیقت گره زدن مسائل اقتصادی و انتظار برای بهتر شدن وضع زندگی با فرزند کمتر در دهه‌های 70 و 80 باعث شد که نگاه مردم نسبت به فرزند و خانواده تغییر کند.
شیخی ادامه داد: با این توصیف از آنجا که نوع نگاه به زندگی و موضوع فرزندآوری در اذهان جمعی ایرانیان در طول سالیان متمادی تغییر کرده است، عامل فرهنگی «گرایش به سمت زندگی غربی و مدرن» را می‌توان اصلی‌ترین دلیل کاهش نرخ رشد جمعیت در کشور معرفی کرد که متأسفانه تأثیراتش را در عرصه‌های کلان مدیریتی و همچنین در عرصه‌های فردی و خانوادگی بر جای گذاشته است. گسترش سبک زندگی مدرن در بخشی از اقشار و جامعه ایرانی نیز عامل فرهنگی بسیار مؤثری در کاهش رشد جمعیت است.
وی اظهار کرد: بسیاری از کشورهای غربی که دچار کاهش رشد جمعیت شده‌اند، نه مبتلا به مشكلات اقتصادی هستند و نه سیاست‌های کنترل جمعیت را اجرا کرده‌اند، اما سبک زندگی آن‌ها موجب شده تا از لحاظ جمعیتی دچار مشكلات عدیده‌ای شوند.
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفت: تأخیر در ازدواج، فرزندآوری و تک‌فرزندی هر چند ممكن است دلیل اقتصادی داشته باشد، اما یكی از علت‌های مهم در این زمینه ابعاد فرهنگی و اجتماعی است. با تمام این موارد از عامل اقتصادی نیز نمی‌توان چشم پوشید و بیكاری، تورم، افزایش هزینه‌های آموزش، بهداشت و مسكن، ازدواج و موارد دیگری از این قبیل در کاهش میل به فرزندآوری مؤثر بوده است.
وی بیان کرد: در خصوص مسئله جمعیت در کنار اقناع عمومی نیاز به مهندسی‌های فرهنگی و اجتماعی است و این مهندسی‌ها همت مسئولان را می‌طلبد که متأسفانه تا به امروز این همت را آنچنان که باید ندیده‌ایم. مبحث جمعیت در کشور به‌عنوان یک مسئله و فراتر از آن یک معضل اجتماعی و فرهنگی است و سال‌هاست که در این‌باره صحبت می‌شود.
شیخی گفت: صرفاً قوانین، تشویق‌ها و... نمی‌تواند زمینه‌ساز افزایش جمعیت باشد، لذا باید در کنار قوانین، فرهنگ‌سازی و مهندسی‌های فرهنگی و برنامه‌ریزی‌های دقیق وجود داشته باشد و اگر افراد آثار افزایش جمعیت را در کوتاه‌مدت ملاحظه کنند قطعاً نگاهشان نسبت به افزایش جمعیت تغییر خواهد کرد.
توسعه پایدار، سند ۲۰۳۰ است
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اشکال اصلی ما در اینکه به اینجا می‌رسیم این است که در بازی دیگران بازی می‌کنیم. دقت کردید از زبان مسئولان درباره نظم نوین جهانی چقدر صحبت می‌شنویم. توسعه پایدار از کجا آمد و کلیدواژه همه دستگاه‌ها و مسئولان شد؟ توسعه پایدار در اصل همان سند ۲۰۳۰ است. در صورتیکه آنچه باید کلیدواژه باشد، پیشرفت و بومی‌سازی برنامه‌ها بر اساس تمدن نوین اسلامی و ایرانی است.
وی ابراز کرد: ما ظاهر زندگی دیگران را با باطن زندگی خود مقایسه می‌کنیم و آنچه از ظاهر کشورهای دیگر به نظرمان خیلی جذاب می‌آید را با باطن زندگی ایرانی خود مقایسه می‌کنیم. ما نباید عروسک خیمه شب بازی کسی شویم.باید خودمان هویت خودمان را پیدا کنیم؛ هویتی که بیشتر از اینکه زنانه یا مردانه باشد هویت خانوادگی، ایرانی و ایرانی‌اسلامی است و بر اساس این رویکرد سیاستگذاری و تصمیم گیری ها انجام شود.
انتهای پیام
