به گزارش ایکنا، عبدالکریم زاهد، استاد تحصیلات تکمیلی دانشکده فقه دانشگاه کوفه و رئیس سابق دانشکده علوم اسلامی دانشگاه کربلا، با حضور در وبینار بینالمللی «کتاب عزیز» که روز گذشته، ۱۰ مرداد به همت خبرگزاری ایکنا برگزار شد در آغاز سخنان خود، از ایکنا برای برگزاری این رویداد در راه نصرت و یاری حق و یقین عقلی و علمی تشکر و تصریح کرد: مشارکت من در این وبینار با بررسی سه محور تنظیم شده است که در هر محور دقایقی سخن خواهم گفت. محور اول به انگیزهها و عوامل توهین به قرآن کریم و اسلام اختصاص دارد. در محور دوم به بررسی و به چالش کشیدن دستاویزی که به بهانه آن این اهانت توجیه میشود یعنی «آزادی بیان» خواهم پرداخت. در پایان این موضوع را بررسی خواهم کرد که واکنش دانشگاههای اسلامی و مؤسسات اسلامی در مواجه با این اقدام چه باید باشد.
به گفته وی مهمترین امری که برخی از تندروها را به توهین به اسلام وا میدارد مجموعهای از عقدههای تلمودی و توراتی است که برنارد لویس، شرقشناس آمریکایی انگلیسیتبار به مفصل از آن سخن گفته است. وی در کتاب خود «مشکل از کجا آغاز شد؟» به این موضوع میپردازد که چگونه مسلمانان با بهرهمندی از دانش و تدبیر اقتصادی و نظامی، غرب مسیحی را شکست دادند اما اروپاییها این قدرتها را برگرفتند و مسلمانان آن را از دست دادند و از اینرو در ادامه از اسپانیا و جنوب اروپا بیرون رانده شدند. اروپاییها بعدها بر شرق اسلامی تسلط یافتند و ارزشهای خود را همراه با عقدههای تاریخی بر این منطقه تحمیل کردند.
عبدالکریم زاهد تصریح کرد: امروز نیز این سناریو راه خود را به راحتی با انتشار اسلامهراسی باز میکند و این امر دلایل مختلفی دارد. یکی از مهمترین این دلایل میتوان دریافت که اسلام ایدئولوژی و فکر جذابی برای متفکران اروپایی است. ما مثالهایی در این زمینه داریم به عنوان مثال روژه گارودی و دیگر متفکرانی که اسلام آوردند و اعلام کردند که اسلام بدیلی تمدنی برای جهان است. این اندیشهها برای راست افراطی بسیار تحریککننده بوده و منجر به دامن زدن به اسلامهراسی شده است.
به گفته او، راست افراطی در صدد بهرهبرداری سیاسی از این اسلامهراسی است و به دنبال آن است که اسلام تکفیری را به تمام مسلمانان و اسلام تعمیم داده و از این راه در تحقق اهداف سیاسی خود و کسب قدرت بهرهبرداری کند. این امر سابقه تاریخی نیز دارد در 1530 پاپ کلمنت سوم فرمان قرآنسوزی را منتشر کرد و دادگاه تفتیش عقاید اسپانیا نیز انتشار هر ترجمهای از قران را ممنوع ساخت و ترجمههای قرآن موجود را نیز ضبط کرد.
عبدالکریم زاهد درباره محور دوم یعنی آزادی بیان به عنوان یک مبنای قانونی و بهانهای برای توهین به ادیان و تمدنهای مختلف گفت: از نظر قانونی این مبنا یعنی آزادی بیان، یک مبنای مطلق نیست بلکه محدود به عدم آزار دیگران به ویژه عدم ایجاد نفرتپراکنی و به خطر انداختن امنیت جوامع انسانی است. لذا میتوان گفت استناد به مبنای قانونی آزادی بیان در این اقدام، فاقد توجیه است. اما از نظر اندیشه و فکر، آزادی بیان به معنای بیان عقیده فرد به شکلی مثبت و بدون نقد و توهین به آرا و عقاید دیگران است. لذا میتوان گفت استفاده از مبنای آزادی بیان حتی در حوزه اندیشه و امور انسانی نیز نمیتواند بهانهای برای توهین به عقاید دیگران باشد. نقد به معنای توهین نیست.
به گفته عبدالکریم زاهد، نکته دیگر اینکه اروپاییها به طور کلی در مواجهه با این امر استانداردهای دوگانهای دارند. هرگاه امری با دستآویز آزادی بیان برای مسلمانان توهینآمیز است، اجازه انجام آن را میدهند اما هرگاه مسلمانان در مواجهه با آن، تظاهراتی برگزار کنند با این تظاهرات برخورد میشود. لذا میتوان دریافت که استناد به آزادی بیان، برای توجیه اقدامات اخیر بهانهای سخیف بیش نیست.
این استاد لبنانی در بخش آخر سخنان خود به چگونگی واکنش در برابر این اقدامات پرداخت. به گفته وی در این راه باید از اقدام شتابزده و غیر سنجیده پرهیز کرد. خطابم به دانشگاههای اسلامی و بهویژه دانشگاه اسلامی کوفه که از آن دو دکتری گرفتهام این است: باید برگزاری همایشهای مختلف و بزرگ در مورد ارزشهای انسانی قرآن کریم و ترجمه آن به زبانهای اروپایی در دستور کار ما قرار گیرد. این همایشها را میتوان واکنش علمی و سنجیده به توهین به قرآن دانست. آنها با توهین خود میخواهند بگویند که قرآن مانیفست تروریسم است اما باید با دلیل و برهان نشان دهیم که قرآن نمونهای عالی و پیامی به انسان برای سعادت و همزیستی است. واکنش دوم میتواند برگزاری محافل علمی در مسئله مطالعه اصل آزادی بیان در اسناد و قوانین بینالمللی و تطبیق آن در مقام عمل باشد.
مدرس دانشگاه کوفه در پایان گفت: ما به عنوان دانشگاههای اسلامی و متفکران مسلمان باید اندیشه احترام به تمام فرهنگها، شناخت و پرورش آن را تبلیغ کنیم. حمایت از رشد و تکامل تمدنهای مختلف مبنایی برای احترام به تمام ادیان، فرهنگها و تمدنهای مختلف است من به نام خود و این جمع از تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل در منع توهین به مقدسات مذهبی و پاسخ دبیر کل به نامه آیت الله سیستانی استقبال میکنم. از خبرگزاری ایکنا میخواهم که همایشهای اینچنینی برای جوامع اسلامی در اروپا برگزار کند تا واکنشها در برابر این فعالیتها افزایش یابد. من این فعالیتها را مبارک و ارزشمند میدانم اما نباید منحصر به همین همایش بماند، بلکه باید ادامه یابد و مقدمهای برای فعالیتهای بیشتری شود که اندیشمندان اروپایی را مخاطب قرار میدهد چرا که مسلمانان به کتاب خود افتخار میکنند. این اقدام توهینآمیز هیچگاه تقدس و عظمت قرآن را تحت تأثیر قرار نخواهد داد و امیدوارم که منجر به توصیه هایی شود که کرامت مسلمانان را حفظ و از آن محافظت میکند چرا که کرامت قرآن بنا به تصریح قرآن حفظ شده، اما کرامت مسلمانان و حفاظت از آن امری است که باید به آن بپردازیم.
وبینار بینالمللی «کتاب عزیز» به همت ایکنا و با هدف بررسی مهمترین اقدامات برای جلوگیری از تکرار هتک حرمت قرآن از دیدگاه دانشگاهیان دیروز سه شنبه، ۱۰ مرداد برگزار شد.
علاوه بر عبدالامیر زاهد، استاد تحصیلات تکمیلی دانشکده فقه دانشگاه کوفه و رئیس سابق دانشکده علوم اسلامی دانشگاه کربلا، محمد رسول الصفار، رئیس دانشکده علوم قرآنی دانشگاه اسلامی نجف اشرف، جمعی از اندیشمندان و اساتید برجسته جهان اسلام از جمله علی محییالدین القره داغی، دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مسلمان از کشور قطر؛ محمود واعظی، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران؛ محمد روسلن بن محمد نور، رئیس دپارتمان تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه مالایا مالزی؛ عبدالفتاح الطاروطی از مصر(بهعنوان قاری آغازگر وبینار) و حسین اللقیس، رئیس دانشگاه اسلامی لبنان هم با حضور در این وبینار به بیان دیدگاههای خود پرداختند.