چگونگی حفظ آثار اربعین و محرم در طول سال

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد ملک‌زاده؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره زیارت اربعین و آثار آن بر زندگی انسان‌‌ها پرداخت و گفت: می‌توان گفت زیارت اربعین، یک جنبش اجتماعی بزرگ در میان مسلمانان است. مخصوصا در روزگاری به سر می‌بریم و شاهد القائات مادی‌گرایانه و حاکمیت نظام سرمایه‌داری هستیم که همه چیز را فدای مادیت و دنیوی‌گری کرده‌اند بنابراین این اتفاق می‌تواند یک رخداد بسیار مهم در جامعه بشری باشد که جهان را به سمت معنویت و خداپرستی سوق بدهد. به همین دلیل است که شاهد هستیم سالانه خیل کثیری از مشتاقان اباعبدالله الحسین(ع) و مکتب اهل بیت(ع)، راهی زیارت آن حضرت هستند و در این مسیر پیاده‌روی دارند.

نمایش قدرت در پیاده‌روی اربعین

وی افزود: پیاده‌وری اربعین، نمایش یک قدرت هم هست و حتی به حدی اهمیت دارد که اختصاصی صرفا به مکتب تشیع یا مسلمانان ندارد بلکه به سایر ادیان الهی هم سرایت کرده است چراکه می‌بینیم افراد مختلفی از یهودیت، مسیحیت و سایر ادیان و مکاتب، سال به سال به میزان بیشتری در این مراسم شرکت می‌کنند و علت این است که احساس می‌کنند آن خلأ معنویت که در دنیای کنونی وجود دارد را می‌توانند در این مراسم جبران کنند و احساس آرامش به آنها دست می‌دهد. گاهی در مسیر راهپیمایی اربعین از برخی افراد می‌پرسیم با وجود اینکه شما مسلمان نیستید پس چرا در این راهپیمایی عظیم شرکت کرده‌اید؟ در جواب می‌گویند وقتی شرکت می‌کنیم احساس آرامش به ما دست می‌دهد. 

حجت‌الاسلام ملک‌زاده گفت: امروزه شاهد هستیم که نظام سرمایه‌داری و در رأس آن آمریکا به عنوان دشمن مسلمانان تلاش زیادی در راستای اسلام‌هراسی انجام می‌دهد و چون گرایشات اسلام‌گرایانه در آمریکا و کشورهای غربی، سال به سال افزایش پیدا می‌کند بنابراین قصد دارند با این توطئه‌های اسلام‌گرایانه، روند رشد اسلام را کند کرده و افراد را از اسلام‌گرایی دور کنند اما وقتی میلیون‌ها نفر در حماسه اربعین حضور پیدا می‌کنند باعث می‌شود که مردم جهان متوجه اسلام و مکتب تشیع شوند. همچنین شرکت گسترده مردم در راهپیمایی اربعین باعث شود افرادی از ملیت‌ها و مکاتب مختلفی در این راهپیمایی حضور پیدا کنند تا از نزدیک در جریان قرار بگیرند که در اینجا چه خبر است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تأکید کرد: علی رغم اینکه رسانه‌های غربی تلاش زیادی انجام می‌دهند که این برنامه‌ را پوشش ندهند اما شاهد این هستیم که خبرنگاران زیادی در آنجا حضور پیدا کرده و گزارش تهیه می‌کنند و دلیل شرکت حاضران را بررسی و در میان همه مردم جهان منتشر می‌کنند. همین امر باعث می‌شود که نوعی تبلیغ برای اسلام و مکتب تشیع صورت گرفته و توطئه‌های اسلام‌هراسانه خنثی شود. یکی دیگر از دلایل اهمیت اربعین تقویت مکتب تشیع است. با وجود گروه‌های انحرافی در جهان اسلام همانند داعش، وهابیت، بهائیت و ... که ساخته و پرداخته دشمنان اسلام هستند و مورد حمایت آنها قرار گرفته‌اند و سعی زیادی برای مقابله با مکتب تشیع دارند بنابراین راهپیمایی اربعین می‌‌تواند راهکاری برای مقابله با این اقدامات باشد و شیعه را به جهانیان معرفی کند.

افزایش مشارکت سالانه مردم

ملک‌زاده یادآور شد: راهپیمایی اربعین می‌تواند به جهانیان نشان دهد که این افراد چه کسانی هستند که دنبال زنده کردن خاطرات کربلا هستند؟ خاطراتی که آزادمردی، ایثار و گذشت و ظلم‌ستیزی را زنده می‌کند. مجموعه این اتفاقات باعث می‌شود که ما این واقعه بسیار بزرگ را رخدادی بدانیم که سال به سال، مکتب اسلام و تشیع را تقویت می‌کند و به همین دلیل است که شاهد هستیم رسانه‌های غربی و حتی دشمنان مکتب تشیع به شدت عصبانی می‌شوند از اینکه سال به سال، مردم مشارکت بسیار بیشتری در این رویداد دارند.

وی در پاسخ به این سؤال که که چه باید کرد تا این رخداد سال به سال به شکل بهتری برگزار شود و با دشمنی‌ها مقابله کنیم؟ گفت: اتفاقات مهمی در این راستا می‌‌تواند رخ دهد. ابتدا باید ببینیم دشمن برای تخریب اربعین چه می‌کند و با اقدامات آنها مقابله کنیم. یکی از کارهایی که دشمنان در خارج و حتی داخل کشور انجام می‌دهند این است که دائماً القا می‌کنند چرا باید اینقدر برای این رویداد هزینه کنیم و این هزینه‌ها صرف فقرا نمی‌شوند؟ معتقدم اساساً این سؤلات نامربوط است ولی باید این شبهات پاسخ داده شود و برای مردم روشن کنیم که این اتفاقی دولتی نیست بلکه بسیاری از هزینه‌های آن به صورت مردمی و داوطلبانه تأمین می‌شود و صرفا هم جمهوری اسلامی ایران دنبال تبلیغ برای آن نیست بلکه این پدیده از دوران پس از واقعه عاشورا وجود داشته و طبیعتاً جمهوری اسلامی ایران هم از آن حمایت می‌کند.

لزوم پاسخگویی به شبهات

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تأکید کرد: اگر این سؤالات پاسخ داده شوند دیگر ذهن جوانان ما مشغول چنین شبهاتی نمی‌شود بلکه برای آنها روشن می‌شود کسانی‌که مشغول شبهه‌پراکنی هستند، خودشان افرادی هستند که هزینه‌های بسیار سرسام‌آوری برای مخارج و تفریحات خود انجام می‌دهد و سالانه میلیون‌ها تومان برای رفتن به ترکیه و کشورهای غربی و اروپایی هزینه می‌کنند اما وقتی شخصی دو سه میلیون تومان برای سفر اربعین هزینه می‌کند همان افراد می‌گویند این هزینه‌ها اضافی است. بنابراین باید چنین شبهاتی پاسخ داده شده و سعی کنیم جلوه‌های ایثار و گذشت و همزیستی در این مراسم که باعث تألیف قلوب هم می‌شود را برجسته کنیم. برخی از مردم عراق می‌گویند ما در طول سال، بخشی از درآمدهای خود را پس‌انداز می‌کنیم تا بتوانیم در مراسم اربعین مشارکت داشته باشیم. از سوی دیگر افرادی که در این حماسه بزرگ حضور پیدا می‌کنند باید سعی کنند از حواشی دوری کنند چون یکی از بزرگترین نتایج راهپیمایی اربعین نزدیک کردن قلوب مردم ایران و عراق و همه مسلمانان است بنابراین باید تلاش کنیم سال به سال شاهد تقویت اربعین و برگزاری هرچه بهتر آن باشیم.

وی در پاسخ به این سؤال که چه باید کرد تا بهره‌گیری از آثار معنوی اربعین و محرم فقط به این ایام محدود نشود و تا سال بعد ادامه داشته باشد؟ گفت: واقعیت این است که این اتفاق، انررژی بسیار مثبتی را برای شرکت‌کنندگان این حماسه و حتی کسانی‌که اخبار آن را دنبال می‌کنند ایجاد می‌کند بنابراین باید آثار این اتفاق از طریق نویسندگان، صدا و سیما و فضای مجازی و امثالهم حفظ و منتشر شود و فقط به همین ایام منحصر نشود. باید در طول سال هر از گاهی اربعین را یادآوری کنیم و اجازه ندهیم در ایام پس از اربعین به فراموشی سپرده شود. این بزرگترین کاری است که باید انجام دهیم و وظیفه همه کسانی است که تریبون لازم را در اختیار دارند هرچند که امروزه شبکه‌های اجتماعی در اختیار همه افراد وجود دارد و می‌توانند از آن برای تبلیغ و زنده نگه داشتن اربعین استفاده کنند.

حجت‌الاسلام ملک‌زاده گفت: کسانی‌که در راهپیمایی اربعین حضور پیدا می‌کنند قطعاً با صحنه‌های بسیار زیبایی مواجه می‌شوند که می‌توانند آن را برای دیگران تبلیغ کنند. بعضا افرادی در مسیر راهپیمایی اربعین وجود دارد که با وجود اینکه وضعیت مالی مناسبی ندارند اما حتی اگر شده با یک لیوان آب از زوار امام حسین(ع) پذیرایی می‌کند لذا می‌توان تصاویر این صحنه‌ها را تهیه و در طول سال در شبکه‌های اجتماعی مختلف منتشر کرد و این باعث می‌شود این رویداد در طول سال زنده بماند. همچنین محققان و نویسندگان می‌توانند مقالات علمی در خصوص آثار اربعین و پاسخگویی به شبهات بنویسند که قطعا باعث می‌شود آثار آن در طول سال باقی مانده و به دست فراموشی سپرده نشود.