آسیب‌های تهدیدکننده زیارت اربعین

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی و به نقل از روابط عمومی بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) محتوای مناسبتی ویژه اربعین حسینی با موضوع «آسیب‌های تهدیدکننده زیارت اربعین» توسط معاونت فرهنگ، آموزش و پژوهش بنیاد، تهیه و منتشر شد.

یکی از نمادها و مظاهر دینی در مذهب تشیع بحث گرامیداشت و استمرار شعائر دینی نظیر پیاده روی اربعین است. پیاده‌روی از نجف تا کربلا، تاریخی به درازای عاشورای مضجع منور حسینی دارد، از هنگامی که نخستین زائر اباعبدالله الحسین(ع)، جابر بن عبدالله انصاری در روز اربعین از مدینه به کربلا رهسپار شد تاکنون چهارده قرن می‌گذرد.

در برخی منابع آمده زیارت کربلا با پای پیاده در زمان شیخ انصاری وجود داشته، اما در برهه‌ای از زمان به ورطه فراموشی سپرده شده و محدث نوری دوباره آن را احیا کرده است. گرچه در زمان صدام، پیاده روی اربعین ممنوع بود، ولی عده‌ای از شیعیان عراق مخفیانه آن را انجام می‌دادند.

پس از سقوط صدام، راهپیمایی شکوهمند اربعین توسط مسلمانان شیعه و برخی از اهل تسنن و حتی غیرمسلمانان از کشورهای مختلف، به‌عنوان بزرگ‌ترین اجتماع جهانی در حال انجام است. پیاده‌روی اربعین در حقیقت حضور در همایش عظیم و عمومی برای تجدید عهد با امام معصوم (ع) بوده و بهترین فرصتی است که در اختیار شیعیان در روزگار شیعه هراسی و اسلام ستیزی قرار گرفته تا جهان، اوج منش اخلاقی، انسانی و همگرایانه شیعه را در کنار ابعاد معنوی و عدالت‌طلبانه نشان دهد .

همایش اربعین حسینی(ع) اثرات و ثمرات وصف‌ناپذیری دارد، مشارکت شکوهمند شیعیان از گوشه و کنار جهان، در یک زمان و مکان یکسان و با حرکتی همسان، بی‌نظیر است، اما آسیب‌هایی نیز به همراه دارد که با نگاهی توأم با ریزبینی، می‌توان این آسیب‌ها را تبدیل به امتیازات و برکات نمود و به آفت‌زدایی از این کنگره عظیم پرداخت و آن‌ها را مورد بازبینی، اصلاح و ترمیم قرار داد.

کم توجهی به واجبات دین

نماز، یکی از واجبات دین مبین اسلام است که همه ائمه(ع) از جمله امام حسین(ع) اهتمام ویژه‌ای در برپایی این فریضه الهی داشتند. فلسفه قیام عاشورا، زنده نگه داشتن واجبات الهی مانند اقامه نماز اول وقت بود، به‌طوری که امام و یارانشان در صحرای کربلا در زیر تیرباران دشمن، نماز ظهر عاشورا را با صلابت اقامه کردند. حال چگونه است که تعداد معدودی از زائران در پیاده‌روی اربعین به این واجب الهی که از درس‌های مهم عاشورا است، بی‌توجه یا کم توجه‌اند و به سبب ادامه مسیر پیاده‌روی، نمازشان را به تأخیر می‌اندازند.

مقام معظم رهبری می‌فرمایند: اهمیت دادن به نماز در ظهر عاشورا و در میان مراسم سینه‌زنی و عزاداری، خود یک نقطه برجسته دیگر بود. ما همیشه از این که می‌دیدیم جوانان و مردم‌مان، روز عاشورا را سینه‌زنى می‌کنند و نمازشان به نزدیک غروب می‌افتد، رنج می‌بردیم. مردم اهمیت نماز و ذکر خدا و یاد الهی را در لابه‌لای مراسم عاشورا نشان دادند.

وجود فرقه‌های انحرافی

فرقه‌ها و گروه‌های انحرافی نظیر جُند السماء(به رهبری ضیاء عبدالزهراء کاظم الگرعاوی)، جریان یمانی (احمد الحسن)، جریان صرخی (به رهبری محمود التمیمی معروف به محمود حسنی صرخی)، جریان امام الربانی (به رهبری سیدفاضل عبدالحسین الحسینی الهاشمی)، جریان «الشیرازیه» (تشیعی که از لندن و با حمایت سرویس اطلاعاتی این کشور حمایت و ترویج شد تا محصو ل تفرقه را در کشورهای اسلامی ایجاد کند) و.... از جمله گروه‌های حاضر در عراق هستندکه با برپایی موکب‌هایی در طول مسیر پیاده‌روی اربعین از میان زوار حسینی برای سست کردن اعتقادات آن‌ها راجع به آموزه‌های دینی و ایجاد انحراف در عقاید، عضوگیری کرده و با پخش بنر و کتابچه‌های متعدد، توجه مردم را به خودشان جلب نموده و با ترویج اقداماتی نظیر قمه‌زنی، موجب وهن اسلام و تشیع می‌گردند.

اسراف و تبذیر

در قرآن کریم، اسراف یکی از گناهان کبیره محسوب و نکوهش شده است، در آیه 27 سوره اسراء آمده «إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ ... مبذّران و اسراف‌کنندگان برادران شیطان‌هایند» و در آیه 43 سوره غافر آمده «... أَنَّ الْمُسْرِفِينَ هُمْ أَصْحَابُ النَّارِ ... اسراف کاران اهل دوزخ‌اند».

اسراف در سیره پیشوایان دینی هم نکوهش شده است، امام سجاد(ع) در ضمن دعای 8 صحیفه سجادیه به خدا می‌فرماید: «وَ نَعُوذُ بِک مِنْ تَنَاوُلِ الْإِسرَافِ ... و از شر اسراف‌کاری به تو پناه می‌بریم» «و‌ امنعنى من‌ السرف» خدایا مرا از اسراف کردن بازدار.  

برخی مصادیق ملموس و عینی اسراف در پیاده روی اربعین عبارت است از پرخوری، دور ریختن اضافه آب، نان و هر گونه غذا و... . یکی از زائران ایرانی، اهل مهدی شهر، درباره اسراف موجود در پیاده روی اربعین می‌گوید: بیشتر آسیب این است که کفر نعمت می‌شود. در جاهای مختلف غذاها را حیف و میل می‌کنند، دور ریختن نان و برنج بسیار دیده می‌شود. بارها دیده‌ام که کسی غذایی گرفته و یک قاشق خورده و بقیه را دور ریخته است، این بسیار دردآور است.

سیاحتی نکردن زیارت اربعین

جنس سفر اربعین، متمایز از سایر اشکال سیاحت و گردشگری، بلکه بسیار بلند مرتبه تر از آن است که حتی عنوان گردشگری را بتوان بر آن نهاد. در کربلای معلی، کل فرآیند سفر، جاذبه‌ای خاص داردکه افراد را برای این تجمع عظیم به حرکت درمی‌آورد. در مسافرت‌های معمول و گردشگری‌های متداول، گردشگر باید در فکر تأمین منابع مالی سیر و سفر خود باشد، همان‌گونه که میزبان هم در اندیشه تولید ثروت و درآمد برای خود از هر راهی است، اما در زیارت اربعین داستان متمایز است.

در راهپیمایی اربعین زائرین خسته از حوادث بیرونی و دل خسته از تنگناهای درونی، رهسپار آن مشاهد ملکوتی و نورانی می‌شوند تا در دریای لایتناهی عشق به اهل بیت علیهم السلام زلال شده و مهیای وصال گردند، هرچند که جسم آنان خسته و غبار آلوده و پرملال است. باید توجه داشته باشیم که پیاده‌روی اربعین رزمایشی برای سربازی امام زمان(عج) و زمینه‌سازی برای ظهور است و در این، ابتلائاتی وجود دارد تا خالص‌سازی رزمایش شکوهمند قطعاً منتظران اتفاق بیفتد. پس بر همگان الزم است تا در این مسیر، زائران را متوجه امام عصر(عج) کرده و با کنار گذاشتن دنیاطلبی، همچنین هوای نفس و توجه به آسیب‌ها به سمت رضایت امام زمان(عج) قدم برداشته و همه مسیر را با این نیت حرکت کنند.