کتاب «اجازات علما» رونمایی شد

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی و به نقل از آستان‌نیوز، محمد وفادار مرادی، محقق و کارشناس نسخ خطی در مراسم رونمایی از این اثر ارزشمند که در تالار کنفرانس کتابخانه مرکزی رضوی برگزار شد، اظهار کرد: اجازه یک تصدیق و احراز مقامی در حد یک علم است.

وی با بیان اینکه گواهی‌نامه علمی اجازات ریشه در علم حدیث دارد، گفت: این فرایند کسب اجازه، امروزه بیشتر حالت تشریفات پیدا کرده است، اما در گذشته تا زمان احراز مقام علمی شاگرد توسط استاد، اجازه‌ای به وی داده نمی‌شد. اجازات، یکی از اسناد سلسله‌وار تاریخی است که علاوه بر تشریح طبقات علما، اطلاعات دقیقی از ایشان از جمله جغرافیای سکونت را معرفی می‌کند.

وفادار مرادی بیان کرد: آشنایی با میراث علمی و تشخیص اصالت میراث مکتوب و شناخت کتب منبع از جمله نکاتی است که در اجازات مشخص می‌شود. داشتن صاحب ذهن نقاد، محقق بودن در فقه، اصول و فقه الغه، آگاه بودن به علم شریعت و مطلع بودن از علم ریاضی، تبحر در علم رجال و درایه الحدیث، در حد اجتهاد بودن از جمله شرایط صاحب اجازات است.

وی تصریح کرد: این اجازات مشتمل بر اجازه بر استخاره، اجازه در اجتهاد، اجازه حسبیه و شرعیه امور مالی خمس و زکات، اجازه تدریس، اجازه تصحیح و مقابله یک نسخه خطی، اجازه نقل و قرائت است.

امیر سلمانی رحیمی، پژوهشگر و مترجم متون عربی دیگر سخنران این جلسه نیز ضمن تحسین نویسنده در نگارش این اثر، آثار این چنینی را راهی نو در پژوهش نسخه‌های خطی عنوان کرد و گفت: گنجینه بسیار ارزشمندی در کتابخانه رضوی گرد آمده که فقط با تحقیق و تصحیح می‌توان از آن استفاده کرد.

وی اظهار کرد: این اثر افزوده‌هایی از تقریظ‌ها، تصحیح و مقابله‌ها و دست خط‌ها را در کنار اجازات به پژوهشگر تقدیم می‌کند که یک هدیه علمی است. سلسله اجازات معرفی سنت‌های علمی و آموزشی در اسلام بوده که استاد دانسته‌های خود را به امام معصوم، پیامبر(ص) و ذات اقدس الهی رسانده است.

سلمانی رحیمی افزود: نمایه‌های در نظر گرفته شده برای این اثر و نمایه مربوط به جمله‌های دعایی که برای نخستین بار ذکر می‌شو از جمله نکات ارزشمند این اثر است که به ارتباط وجودی با دانش کمک می‌کند.

جت‌الاسلام براتعلی غلامی مقدم، نویسنده اثر نیز گفت: ناخوانی خط‌ها، فشرده‌نویسی یک رساله در یک صفحه و توجه نکردن به ذکر اسامی علمای بزرگ در متن کتاب از جمله دشواری‌های تألیف این کتاب بوده و کتابخانه آستان قدس رضوی یکی از غنی‌ترین کتابخانه‌های ایران و جهان اسلام و دارای آثار ارزشمندی در حوزه میراث مکتوب است.

وی بیان کرد: در این کتابخانه، آثار ارزشمندی همچون اجازاتی از علما و فقها و محدثان شیعه به زبان‌های عربی و فارسی نگهداری می‌شود.کتاب «اجازات علماء» که در این برنامه از آن رونمایی شد، یکی از کتاب‌هایی است که دارای 73 اجازه، 8 بِلاغ، 11 تقریظ، 126 دستخط، 79 تصحیح و مقابله علما و فقها و محدّثان است که به تازگی به زیور طبع آراسته شده است. یکی از اجازات نفیس این کتاب، اجازه محمدتقی مجلسی اصفهانی به شیخ محمد لاهیجی در ذی‌القعده سال 1062 قمری است.

غلامی مقدم اظهار کرد: از تقریظ‌های نفیس این کتاب نیز می‌توان به تقریظ محمد بن‌مؤذن جزینی عاملی اشاره کرد که در نسخه خطی التوضیح الانوَر آمده است. بِلاغ بدرالدین حسین عاملی در دهم ربیع‌الاول 1048 مندرج در کتاب الکافی نیز از بِلاغ‌های نفیسی است که در این کتاب به آن اشاره شده است.  

یکی از تصحیحات و مقابله‌های نفیس درج‌شده در این کتاب، تصحیح نسخه خطی مصباح المُتَهَجِّد در محضر سدیدالدین حسن بن حسین دوریستی به تاریخ رجب 584 قمری است. همچنین از دستخط‌های نفیس این کتاب، می‌توان به دستخط علی بن‌حسین واعظ کاشفی در نسخه خطی تفسیر سوره فاتحه اشاره کرد.

 سه مجلد کتاب اجازات علما توسط محقق فرهیخته حجت‌الاسلام براتعلی غلامی مقدم به رشته تحریر در آمده است که مجلد 1و 2 طی سال گذشته منتشر شده است.