امامی که علم را با حلم آراسته بود
رئیس شورای هیئت‌های مذهبی لرستان با تأکید بر لزوم الگوگیری از سبک زندگی امام موسی کاظم(ع) گفت: امام هفتم شیعیان علم را با حلم آراسته بود و در برابر ناملایمات روزگار بردبار بود، با دشمنان و بداندیشان با نرمی رفتار می‌کرد و با این شیوه به تربیت آنان می‌پرداخت.
حجت‌الاسلام روح‌الدین دریکوند، رئیس شورای هیئت‌های مذهبی استان لرستان در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان با تسلیت سالروز شهادت امام موسی کاظم(ع) گفت: این امام همام 35 سال امامت کرد و با حلم و خویشتن‌داری و صبوری و تحمل دردها و رنج‌های فراوان، زندان‌های طولانی، کثرت زهد و عبادت به جایی رسید که در نزد ما شیعیان به`عنوان «باب‌الحوائج» معروف است.
تبلیغ دین و معارف اسلامی توسط امام موسی کاظم(ع) در همه این مدتی که با سختی سپری شد، انجام شد. تربیت انسان‌های عالم عامل عابد، مبارزه بی‌امان با حاکمان جور، با روش‌های مختلف و ابتکاری برای خنثیسازی برنامه‌های ضد اسلامی آنها، از خصوصیات هفتمین امام شیعیان است.
باید از سبک زندگی امام موسی کاظم(ع) الگو گرفت؛ ایشان به دلیل دارا بودن صفت وی‍‍‍‍‍‍‍ژه کظم غیظ، «کاظم» لقب گرفت، علم را با حلم آراسته بود، در برابر ناملایمات روزگار بردبار بود، با دشمنان و بداندیشان با نرمی رفتار می‌کرد و با این شیوه به تربیت آنان می‌پرداخت که امید است با الگوگیری از اخلاق نیکو و مشی زندگی سیاسی و اجتماعی این امام همام مسیر زندگی را برای خود و اطرافیان هموار و تلاش کنیم در شرایطی که از موضوع یا مسئله‌ای ناراحت هستیم با یک برخورد عادلانه گذشت و آن را مدیریت کنیم.
کنیه امام هفتم شیعیان جهان، ابوالحسن، ابوالحسن الاول، ابوالحسن الماضی، ابوابراهیم، ابواسماعیل، ابوعلی و لقب آن بزرگوار عبد صالح، راهب بنی، الامین، الصابر، زین‌المجتهدین، باب‌الحوائج و مشهورترین آن «کاظم» و «المنتخب» است.
امام کاظم(ع) نیز مانند اجدادشان اسوه تقوا و اخلاق بودند. حلم و بردباری، دانش، سخاوت و بخشش بخشی از ویژگی‌های شخصیتی این امام همام است. در میان مناقب بی‌شمار امام هفتم شیعیان حضرت امام موسی کاظم(ع) خلوت با معشوق و مناجات با قاضی‌الحاجات، درخشندگی خاصی دارد و به این جهت آن حضرت را «عبد صالح»، «راهب بنی‌هاشم» و «زین‌المتهجدین» لقب داده‌اند.
در منابع معتبر شیعی نقل است که آن حضرت بسیاری از شب‌ها را تا سپیده صبح به دعا و مناجات می‌پرداخت؛ عبادت و راز و نیاز آن بنده صالح خدا همگان را مجذوب خود کرده بود، حتی زمانی که در زندان هارون‌الرشید قرار گرفت، از اینکه جای خلوت با دوست نصیبش شده است خدای را سپاس می‌گفت. در کتاب مقاتل الطالبین آمده است: «فضل بن ربیع که به دستور هارون‌الرشید موسی بن جعفر(ع) را زندانی کرده بود، در نامه‌ای به خلیفه نوشت: اگر او را از من تحویل نگیری رهایش خواهم کرد، چون در مدت یک سال، در شبانه‌روز جز دعا و استغفار و طلب رحمت و مغفرت الهی کلمه‌ای از وی شنیده نشده است.»
آن حضرت بخشنده‌ترین مردم زمان خویش بود؛ در منابع شیعه و اهل سنت آمده است که هر گاه از کسی بدی و ناخوشایندی به آن حضرت می‌رسید، با ارسال هدایایی پاسخ می‌داد و این اوج بخشندگی و سخاوت است.
مبلغ اعطایی آن حضرت به اندازه‌ای بود که نیازمند را بی‌نیاز می‌کرد؛ در جلد دوم کتاب الارشاد آمده است: «محمد بن عبدالله بکری می‌گوید: فشار اقتصادی و معیشتی باعث شد که در اندیشه گرفتن وام بیفتم، به این منظور راهی مدینه شدم، در آن دیار نزد موسی بن جعفر(ع) که در مزرعه‌ای نزدیک کوه احد مشغول کار و تلاش بود رفتم، آن حضرت از حالم جویا شد، من هدف از سفرم را بازگو کردم، امام موسی بن جعفر(ع) کیسه‌ای که در آن مبلغ 300 دینار بود به من داد و من از همان جا به دیار خود باز گشتم.»
امام موسی بن جعفر(ع) سخی‌ترین شخصیت اسلام در عصر خود بود. آن‌قدر به دیگران انفاق می‌کرد که موجب حیرت مردم می‌شد. ابن صباغ مالکی می‌نویسد: «موسی کاظم(ع) عابدترین، داناترین، بخشنده‌ترین و بزرگ‌منش‌ترین شخصیت زمان خویش بود؛ او از بینوایان مدینه تفقد می‌کرد و پول و دیگر نیازمندی‌های ضروری را به خانه‌هایشان می‌برد، بدون آنکه آنان متوجه شوند که از کجا رسیده است.»
ویژگی‌های پسندیده و علم و دیگر کمالات امام موسی کاظم(ع) سبب شده بود که ایشان حاکم دل‌های مردم باشد و هارون که از موقعیت ایشان در میان عموم آگاه و نگران این موضوع بود که تاج و تخت خود را از دست بدهد، دستور داد که سندی بن شاهک امام را زندانی و سپس مسموم و به شهادت برساند.
امام موسی کاظم(ع) نزدیک به پنج سال از عمر مبارکشان را در زندان سپری کردند و بیشتر زندگی این امام مصادف با عصر عباسیان بوده است که با چندتن از خلفای عباسیان همزمان بود. ایشان در سن 55 سالگی در 25 رجب سال 183 هجری قمری در حالی که 55 سال از عمر شریفشان میگذشت در زندان بغداد به شهادت رسیده است.
امام موسی کاظم(ع) با وجود اینکه 14 سال از عمر شریف خود را در زندان و تبعید به سر بردند، اما بیشترین جهاد تبیین را ایشان انجام دادند که میطلبد مسئولان از این سیره در راستای روشنگری و تبیین الگوگیری کنند. ایشان در مسیر دفاع از قرآن و اهل بیت(ع) مبارزات فراوانی داشته‌اند و در دفاع از فضیلت‌ها و نیز جهاد تبیین، نقشی مهم ایفا کرده‌اند.
حضرت موسی بن جعفر(ع) حتی در داخل اسارت و زندان نیز شخصیت روشنگری برای همه امت بودند که همچون مشعل تمام‌نما، مردم اعصار و قرون را از گمراهی و ضلالت نجات می‌دهند.
تبیین حقیقت برای بِشر حافی از بزرگان عرفا از جلوه‌های جهاد تبیین در سیره باب‌الحوائج(ع) است. مرحوم علامه حلی در «مِنْهاجُ الکَرامَة» آورده که امام کاظم(ع) حقیقت را به‌گونه‌ای برای بِشر تبیین کردند که از فردی گنهکار به مشاهیری از عرفا تبدیل شد. نقل شده امام کاظم(ع) از کوچه‌های بغداد عبور می‌کردند که صدای موسیقی از منزل بِشر به بیرون می‌آمد و همه محله را پر کرده بود، امام خادم او را صدا کردند و فرمودند: صاحب این خانه عبد است یا آزاد؟ غلام پاسخ داد: آزاد است؛ امام کاظم(ع) فرمودند: «معلوم است که آزاد است. اگر بنده بود پروای صاحب و مالک و خداوندگار خویش را می‌داشت و این بساط را پهن نمی‌کرد.» وقتی خادم ماوقع را برای بشر گفت او به قدری متأثر شد که پای برهنه در پی امام(ع) روانه شد و توبه کرد.
در جریان «بِشر» حضرت موسی بن جعفر(ع) با یک جمله به‌جا توانستند چنین تحولی را در یک انسان رقم بزنند. باید توجه داشت در جهاد تبیین باید همه جوانب اعم از شخص، زمان و موقعیت را رعایت و از انحرافات جلوگیری کنیم.
انتهای پیام
