محرم؛ فرصت جهش در «همدلی سلامت‌محور»
فعالان و کنشگران آیین‌های عاشورایی در کنار رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی در تکریم شعائر حسینی و اجرای برنامه‌های فرهنگی و مذهبی، می‌توانند مسئولیت اجتماعی خود را برای مقابله با این بیماری(کرونا) بیش از گذشته ایفا کنند و بخشی از منابع مالی، نذورات مردمی و تلاش‌های داوطلبانه خود را در عرصه «همدلی سلامت‌محور»، چه بسا دقیق‌تر و وسیع‌تر از گذشته، صرف کنند.
محرم، ماه احیای توحید و رمز ماندگاری اسلام در پرتوی شهادت حضرت سیدالشهداء(ع)، فرصتی است تا با تأمل در فلسفه و اهداف قیام آن حضرت، زمینه ساخت جامعه‌ای ایمانی، عدالت‌خواه و آزاد را فراهم آوریم. تکریم محرم به عنوان یکی از بنیانی‌ترین شعائر الهی، وظیفه وجدانی و اخلاقی هر انسان آزاده‌ای است که دل در گرو حقیقت ایمان و صدق وعده‌های الهی دارد.
محرم نه یک حادثه و رویداد تاریخی، که یک گفتمان محوری در اندیشه و تمدن اسلامی است که با گذشت بیش از چهارده قرن از آن واقعه غم‌بار، هنوز صدای عدالت‌خواهی و آزادگی از اعماق تاریخ به گوش می‌رسد؛ آنگاه که در برابر دو راهی تسلیم در برابر منطق قدرت عریان زورگویان و بذل جان، شهادت سرخ را برگزید و ندای «فَإنی لا أَرَی المَوتَ إلَّا السَّعادَةَ وَ الحَیاة مَعَ الظّالِمینَ إلّا بَرما» سر داد؛ آن پیشوای آزادگانی که آن هنگام که خود را تنها در برابر شکم‌بارگی دنیاپرستان و درنده‌خویی شیفتگان قدرت یافت، به همه نسل‌های تاریخ آموخت، مسیر توحید جز با استقامت و پایداری محقق نخواهد شد.
عاشورا بی‌شک دربردارنده مهم‌ترین مؤلفه‌‌ها و نمادهای هویت فرهنگی ایرانیان در طی اعصار گذشته بوده و هیچ عاملی نتوانسته غبار کهنگی بر آن بنشاند. از سویی آنچه انقلاب اسلامی ایران را در طول دهه‌های اخیر در برابر تندبادها و طوفان‌های درهم شکننده غرب و شرق، استوار و مقتدر نگاه داشته، همین شعائر و ارزش‌های حماسه حسینی است که بنیان مرصوص انقلاب اسلامی را پایه گذاشته است.
هرچند ارادت و عمق علاقه مردم به خاندان رسالت در قاب کلمات قابل وصف نیست، ولی عینیت این اشتیاق را می‌توان در تقدیم هزاران شهید و جانباز در راه دفاع از اسلام در دوران دفاع مقدس، و بذل جان هزاران شهید در راه دفاع از مقدسات اسلام فراسوی مرزها و در تقابل با جهان کفر در عراق و سوریه مشاهده کرد. آری! این کمترین نتیجه فرهنگ شهادت و گفتمان مقاومت در جامعه است و گام بلند و هدف نهایی این حماسه، انقلاب جهانی مهدوی(عج) است که مؤمنان و مستضعفان در پرتوی آن عزت خواهند یافت.
امروز که جامعه بشری در برابر یک فتنه عالم‌گیر قرار گرفته و شیوع یک بیماری هزار چهره، جامعه را سخت نگران و ملتهب ساخته است، برخی جریان‌های معاند رسانه‌ای در پی القای دوگانگی «اقامه عزا - حفظ سلامت» که دنباله خط سیر باطل تقابل علم و دین بوده و از هم‌اکنون با دمیدن در بوق‌های رسانه‌ای خود، در پی مقاصد شوم و تکمیل پروژه دین‌زدایی از جامعه بشری هستند؛ اقدامی که بی‌شک با ممزوج بودن شعور و شور حسینی در جامعه و هوشمندی همه مؤمنان و عزاداران دلسوخته حسینی، مانند همه مکاره‌گری‌ها و تلاش‌های شیاطین به مدد ثارالله ناکام خواهد بود که این وعده صدق الهی است که در آیه ۸ سوره صف فرموده: «یرِیدُونَ لِیطْفِؤُا نُورَ الله بِأَفْواهِهِمْ وَاللهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کرِهَ الْکافِرُونَ».
در این میان بیان چند نکته ضروری است:
نخست آنکه اتفاق‌نظر میان مراجع عظام تقلید و علمای جهان تشیع در حوزه‌های علمیه نجف، قم، مشهد و اغلب مراکز شاخص علمی و دینی و مادحین و واعظین، پیرامون لزوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و اعمال محدودیت در برگزاری مراسم بر اساس دیدگاه‌های متخصصین امر، بار دیگر بارزترین جلوه‌های عقلانیت در اسلام و تشیع را پیش چشم جهانیان را تکرار کرد.
طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب، مرجع اصلی تصمیم‌گیری درباره نحوه برگزاری مراسم عزاداری نظرات کارشناسان خبره ستاد ملی مبارزه با کروناست و اتفاق‌نظر همه مراجع، علما و متدینین جامعه در این موضوع، خود ظرفیتی مهم و بزرگ برای برپایی مراسم عزای حضرت سیدالشهدا(ع) با در نظر گرفتن همه پروتکل‌های بهداشتی است، اما باید توجه داشت که تدابیر و آیین‌نامه‌های ابلاغی نیز باید به موقع، جامع و عاری از دوگانگی و واجد راهنمایی راهگشا برای اجرا در سطح کشور باشد.
نکته حائز اهمیت دیگر در همین رابطه با توجه به شرایط حاکم بر جامعه، خلق فرصت حداکثری ترویج اسلام ناب محمدی در فضای مجازی و لزوم بهره‌مندی حداکثری از ابزار رسانه‌های جمعی - خواه رسانه ملی و خواه دیگر اسباب ارتباط جمعی - برای توسعه، تداوم و حفظ کارکرد هیئات و عزاداری‌هاست؛ کارکردی که همانا زنده نگاه داشتن ارزش‌های اسلامی و سوق دادن جامعه به اهداف و فلسفه نهضت عاشوراست.
دوم؛ با توجه به ضرورت تغییرات شکلی در اجتماعات بزرگ عزاداری، ضرورت دارد در کنار آیین‌های رسمی هیئت‌های مذهبی، اهتمام به ترویج روضه‌های خانگی بیش از پیش مورد توجه آحاد عاشقان حسینی قرار گیرد، چراکه ممکن است افراد در جوامع به دلایل مختلفی مانند حفظ سلامتی خود یا دیگران، وجود افراد آسیب‌پذیر مانند سالمندان یا دارای بیماری خاص، دلتنگ روضه اباعبدالله(ع) باشند، ولی امکان حضور در مجالس عمومی برای‌شان فراهم نباشد، لذا همکاران جهادی ما در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور جهت ترویج این سنت حسنه اقدام به راه‌اندازی پویش «روضه‌های خانگی» نموده‌اند که فرهنگ عاشورایی را در خانه‌های مردمان نهادینه سازد که امیدواریم با عنایات حضرت سیدالشهدا(ع) و همراهی آزادگان و خیراندیشان منجر به ترویج بیش از پیش مکتب آزاده‌پرور حسینی(ع) گردد.
علاقه‌مندان و عاشقان حسینی می‌توانند جهت پیوستن به این پویش «لبیک یا حسین» به سرشماره 100000114 را ارسال نمایند. همچنین جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت www.isqa.ir و یا isqa@ در شبکه‌های اجتماعی مراجعه نمایند.
البته معتقد نیستیم که این پویش و توسعه روضه‌های خانگی می‌تواند جایگزین سایر آیین‌های عزاداری باشد و باید گفت که آیین‌های محرم هر کدام کارکردهای متفاوتی دارند و حفظ و استمرار آنها البته با رعایت پروتکل‌های بهداشتی ضروری است. روضه‌های خانگی منشأ برکات تربیتی و اجتماعی گسترده‌ای از جمله توسعه همدلی، تقویت همبستگی نظام خانوادگی و نظام همسایگی، ایجاد روحیه مشارکت و انسجام بین افراد در گروه‌های کوچک و ... می‌شوند و اینها کارکردهای منحصر به‌فردی در احیای سرمایه اجتماعی کشور در شرایط موجود هستند.
سومین نکته مهم، ضرورت تأکید دوباره بر حفظ کارکرد اجتماعی هیئات حسینی است. حرکت در خور تحسین موکب‌های حسینی، گروه‌های جهادی و اقشار و اصناف مختلف در روزهای آغازین شیوع بیماری کرونا در اواخر سال گذشته و اوایل سال‌جاری در دستگیری از فقرا و نیازمندان، گندزدایی از معابر و اماکن پرتردد و نیز کمک‌های بهداشتی و مراقبتی به اقشار ضعیف جامعه که رهبر معظم انقلاب از آن به‌عنوان «مواسات» و «همدلی مؤمنانه» یاد کردند، لازم است در این ایام بار دیگر مورد توجه قرار گیرد.
به یاد داشته باشیم با توجه به احتمال وقوع موج جدیدی از شیوع بیماری کرونا به‌دلیل تغییرات آب و هوایی در نیمه دوم شهریورماه و افزایش طبیعی آمار مبتلایان که از مدت‌ها پیش تعداد زیادی از متخصصین داخلی و خارجی بر آن صحه نهاده‌اند، در کنار تلاش‌های رسانه‌های معاند برای متهم ساختن تجمعات و مراسم سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) به‌عنوان عامل اصلی افزایش تعداد مبتلایان- که رگه‌ها و نمودهایی از این زمینه‌سازی رسانه‌ای را از مدتی قبل از آغاز ماه محرم مشاهده می‌کنیم – مسئولیت هیئات مذهبی در صیانت توأمان از باورهای دینی و سلامت شهروندان را دو چندان شده است.
بر این اساس به زعم نویسنده، فعالان و کنشگران آیین‌های عاشورایی در کنار رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی در تکریم شعائر حسینی و اجرای برنامه‌های فرهنگی و مذهبی، می‌توانند مسئولیت اجتماعی خود را برای مقابله با این بیماری، بیش از گذشته ایفا نموده و بخشی از منابع مالی، نذورات مردمی و تلاش های داوطلبانه خود را در عرصه همدلی سلامت‌محور؛ چه بسا دقیق‌تر و وسیع‌تر از مرحله نخست، رقم بزنند. با استمرار اجرای طرح‌های جهادی «دستگیری از فقرا و نیازمندان»، «گندزدایی از معابر و اماکن پرتردد» و نیز «توزیع اقلام و کمک‌های بهداشتی و مراقبتی به اقشار ضعیف جامعه» در دفاع از سلامت جامعه توسط عاشقان حسینی، ضمن عمل به سیره آل الله(ع)، نقشه شوم یزیدیان زمان و تریبون های جبهه نفاق و کفر برای القای ساحت دین به‌عنوان متهم اصلی در افزایش احتمالی آمار مبتلایان به کرونا، را با نمایانگری عزت هستی و «هیهات مناالذله» گویان نقش بر آب گردانند. ان‌شاالله.
دشمنت کشت، ولی نور تو خاموش نشد
آری آن جلوه که فانی نشود، نور خداست.
محمدحسین حسنی
سرپرست سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور
انتهای پیام
