اثربخشی فعالیت‌های فرهنگی نیازمند شیوه‌های نوآورانه است
سرپرست معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی گیلان با بیان اینکه برای اثر بخشی اقدامات فرهنگی ضروری است از شیوه‌های نوآورانه استفاده شود، گفت: کلید توفیق در انجام کارهای فرهنگی، حضور فعالانه دانشجویان در طراحی و اجرای برنامه‌هاست، باید شرایطی را فراهم کنیم تا دانشجویان با انگیزه و پشتکار به‌صورت داوطلبانه در برنامه‌های فرهنگی نقش‌آفرینی کنند.
جهاددانشگاهی نهادی انقلابی و علمی برخواسته از تفکرات امام(ره) می‌باشد که در سال ۱۳۵۹ به منظور انجام فعالیت‌های فرهنگی و پژوهشی در دانشگاه‌ها و برای اسلامی شدن این مراکز تأسیس شد و در دوام انقلاب اسلامی همانند سایر نهادهای انقلابی به‌ویژه در عرصه دانشگاه‌ها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی نقش برجسته‌ای داشته و دارد.
جهاددانشگاهی توانسته است نقش به خصوصی در ارتقای شاخص‌های علمی و فرهنگی کشور ایفا کند و روز به روز با تأسی از منویات حکیمانه مقام معظم رهبری بالنده‌تر و شکوفاتر شود. از آنجا که یکی از مهم‌ترین وظایف این نهاد، تبلیغ و ترویج فرهنگ و هنر اسلامی و برنامه‌ریزی تربیتی و فرهنگی برای قشر جوان و به‌خصوص دانشجویان است، تبیین فعالیت‌ها و اقدامات آن در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد.
جهاددانشگاهی استان گیلان نیز با فعالیت‌های ارزنده در تولید علم و فناوری و اشتغال، از سرمایه‌های استان گیلان محسوب می‌شود که توسعه و پیشرفت این نهاد، به توسعه و پیشرفت کشور و استان می‌انجامد و لازم است حمایت‌های ویژه‌ای از این نهاد علمی به ویژه در گیلان صورت گیرد و همچنین تمام دستگاه‌ها و ارگان‌های دولتی و خصوصی در استان از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های خوب مجموعه جهاددانشگاهی استان گیلان در پیشبرد اهداف و توسعه استان کمک بگیرند.
به مناسبت چهل‌وسومین سالگرد تأسیس جهاددانشگاهی، خبرنگار ایکنا از گیلان گفت‌وگویی با محمد شادپور، سرپرست معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی استان گیلان انجام داده است که تقدیم مخاطبان می‌شود.
ایکنا - فعالیت‌های فرهنگی با توجه به چه شاخص‌هایی در جهاددانشگاهی انجام می‌شود؟
جهاددانشگاهی از اساس یک دستگاه فرهنگی محسوب می‌شود و با این نگاه، رسالت‌ها و وظایف فرهنگی مهمی نیز برعهده دارد؛ برنامه ریزی و اجرای فعالیت‌های فرهنگی در حوزه‌های مختلف، تبلیغ و ترویج فرهنگ و هنر اسلامی، برنامه ریزی فرهنگی و تربیتی و ایجاد آمادگی فکری و مکتبی برای قشر جوان به‌خصوص دانشجویان، به منظور تقویت هویت فرهنگی اسلامی - ایرانی و مقابله با جنگ نرم و جلوگیری از سایش‌های فرهنگی در چارچوب سیاست‌های فرهنگی کشور، ایجاد تشکیلات مناسب به منظور تألیف، ترجمه و انتشار کتب، نشریات و نتایج تحقیقات و مقالات علمی، فرهنگی از مهم‌ترین رسالت‌های جهاددانشگاهی در عرصه فرهنگی محسوب می‌شود.
فعالیت‌های فرهنگی معاونت فرهنگی در جهاددانشگاهی با توجه به دو شاخصه مهم که اسناد بالادستی فعالیت‌های فرهنگی شامل سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها و بیانیه گام دوم هستند، انجام می‌شود. متأسفانه تاکنون آنطور که شایسته است از اسناد بالادستی که به عنوان نقشه راه است به‌درستی استفاده نشده و عوامل مختلفی در اجرا نشدن آن تأثیر دارد.
معاونت فرهنگی جهادانشگاهی استان گیلان نیز براساس مأموریت اصلی خود که تحقق انتظار و منویات مقام معظم رهبری است تلاش می‌کند. این معاونت در جهت عملیاتی کردن رسالت و مأموریت خود دارای مرکز افکارسنجی، انتشارات، گروه برنامه ریزی و مطالعات فرهنگی، سازمان دانشجویان، امور قرآنی، خبرگزاری ایکنا و ایسنا است که در زمینه هدایت دانشجویان در مسیر درست علمی و فرهنگی فعالیت می‌کند؛ تلاش داریم بتوانیم شبکه توانمندسازی و همچنین درگاه ورود دانشجویان به زیست بوم نوآوری نخبگان ایرانی باشیم.
ایکنا - در حال حاضر چه فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی در معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان اجرا می‌شود؟
جهاددانشگاهی گیلان در حوزه فرهنگی به دنبال انجام فعالیت‌های مبتنی بر اسناد بالادستی بوده و در تلاش است تا مبتنی بر اسناد بالادستی یاری‌رسان کشور عزیزمان ایران باشد؛ در این معاونت برای سال‌جاری برنامه‌های خوبی با محوریت تبیین اهداف و دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی تدوین شده است.
همانطور که می‌دانیم اساسا بنیان هر زیست‌بومی، فرهنگ است و زیست‌بوم نوآورانه نیاز به فرهنگ‌سازی و پشتوانه فرهنگی دارد، تصمیم این است که نگاه‌ها و فکرها را از کلیشه‌ای بودن به سمت نوآوری سوق دهیم. این کار به معنی تغییر نگاه‌ها و اندیشه‌هاست و معتقدیم جهاددانشگاهی در این دهه حیات پر بار خود به این تحول بنیادین نیاز دارد.
برای رفع نیازهای مخاطبان با سطوح، گرایش‌ها و شرایط متنوع، برنامه‌های معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان در چند سطح و شیوه اجرا می‌شود. در حال حاضر مدرسه تابستانه مهارت‌افزایی و دانش‌افزایی ویژه دانشجویان در حال اجرا بوده که هر ساله با هدف ارتقای سطح علمی، فرهنگی، مهارتی و... دانشجویان برگزار می‌شود.
از دیگر برنامه‌های در حال برنامه ریزی سال‌جاری برگزاری دومین دوره مسابقه ملی دادگاه مجازی، تولید محتواهای آموزشی با محور سبک زندگی سالم، ازدواج موفق به صورت هفتگی است. هدف این است که با شروع سال تحصیلی جدید در دانشگاه‌ها حضور متفاوتی داشته باشیم تا با توجه به علاقه دانشجویان، توسط خودشان برنامه‌های فصل پاییز و زمستان ۱۴۰۲ را به شیوه‌ای نوآورانه برنامه‌ریزی کنیم.
همچنین تدوین پیش‌نویس برش استانی سند راهبردی توسعه، پژوهش و آموزش عالی قرآن در استان گیلان، اجرای طرح‌های هماهنگ دانشجو معلم قرآن کریم و خبرنگار قرآنی، ماندگاران صبور، سلسله دیدار با خانواده‌های شهدای استان، برگزاری سلسله نشست‌های تخصصی و راهبردی با موضوعات کسب و کارهای قرآنی در راستای تحقق شعار سال، برگزاری نمایشگاه دست‌سازه‌های قرآنی و تولید محتوای چند رسانه‌ای با موضوعات قرآن و معارف اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر و عفاف و حجاب از جمله برنامه‌های امور قرآنی معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان است.
در حوزه انتشارات هم فعالیت به دو بخش ترویج فرهنگ مطالعه و نشر تقسیم می‌شود؛ فعالیت‌های مبتنی بر ترویج فرهنگ مطالعه شامل برگزاری مسابقات استانی در حوزه کتاب و پایان‌نامه، نشست‌های گفتمان علم و نقد و بررسی کتاب، تولید محتوا، کتابخوانی و ... می‌باشد. همچنین با توجه به سابقه نشر کتاب در انتشارات جهاددانشگاهی استان گیلان با توجه به وقفه پیش آمده در تمدید مجوز نشر، از سال گذشته الزامات تمدید مجوز فراهم شده و در حال حاضر پس از یک وقفه چهار ساله مراحل داوری کتاب‌ها جهت نشر در حال انجام بوده و برای انتشار کتب علمی و دانشگاهی اعلام آمادگی می‌کنیم.
همچنین مرکز افکارسنجی(ایسپا) معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان در راستای تحقق اهداف مجموعه و بنابر اعلام نیاز دستگاه‌ها اقدام به اجرای پروژه‌های نظرسنجی در حوزه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می‌کند که در حال حاضر پروژه نظرسنجی میزان رضایت مشترکان شرکت گاز استان را در دستورکار دارد.
این معاونت از طریق دو رسانه مهم و تأثیرگذار ایسنا و ایکنا نقش مهمی در پرداختن به ابعاد مختلف شعار سال، جهاد تبیین، بیانیه گام دوم انقلاب، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را دارد که هر دو رسانه پرداختن به این موضوعات را در برنامه‌های خبری و کاری خود قرار داده‌اند.
ایکنا - رویکرد معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی گیلان در جذب دانشجویان و جوانان به برنامه‌های فرهنگی با اشاره به اهمیت دانشجومحوری چیست؟
این معاونت گام‌های بلندی را در راه تحقق اهداف تعریف شده برداشته اما برای رسیدن به قله مطلوب فاصله دارد که امید است با تلاش بیشتر جهادگران جهاددانشگاهی، جامعه اسلامی به‌ویژه جامعه دانشگاهی نظاره‌گر تلاش و موفقیت و درخشش بیشتر این نهاد ارزشمند باشد تا زمینه ایجاد و افزایش امید همراه با ایمان و عمل را در بین جوانان روز به روز بیشتر فراهم کند.
ما معتقدیم کلید توفیق در انجام کارهای فرهنگی در این نهاد، دانشجویی بودن و حضور فعالانه دانشجویان در طراحی و اجرای برنامه‌هاست، باید شرایطی را فراهم کنیم تا دانشجویان با شوق، انگیزه و پشتکار به‌صورت داوطلبانه نقش‌آفرینی کنند؛ سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی نیز با همین هدف شکل گرفت تا تمرکز بر فعالیت‌های فرهنگی دانشجومحور و اجتناب از برنامه‌های نمایشی بیشتر شود، سیاست اصلی ما در برنامه‌های امسال تأکید بر دانشجومحورکردن فعالیت‌هاست.
در فعالیت‌های امور قرآنی هم در سال‌جاری اقدام به تأسیس کانون قرآنی دانشجویان کردیم، تا از طریق آن به علایق و سلیقه‌های دانشجویان آگاهی پیدا کنیم؛ در مرحله اول با ارتباط‌گیری مستقیم با دانشجویان، نیازسنجی قرآنی و در مرحله بعد تدوین برنامه‌ها با توجه به مطالبه دانشجویان و اجرای برنامه‌ها توسط خودشان صورت پذیرد.
معتقدیم بهترین راهبرد اجرای برنامه‌های قرآنی که بتواند جهت‌دهی و تأثیرگذاری زیادی در دانشجویان ایجاد کند، استعدادیابی و تقویت توانمندی دانشجویان مستعد می‌باشد تا در مسیر تحصیل خود همزمان مهارت‌های زندگی را نیز فراگیرند لذا در تمامی برنامه‌های ترویجی از حضور دانشجویان و تعامل با آنان استقبال می‌کنیم.
اساس فعالیت‌های مبتنی بر ترویج فرهنگ مطالعه با حضور دانشجویان استوار است، در این راستا برنامه‌هایی نظیر مسابقات کتاب سه دقیقه‌ای و پایان نامه سه دقیقه‌ای ویژه دانشجویان در مقاطع مختلف تحصیلی برگزار شده است. همچنین در نشست‌های نقد و بررسی فصل سخن از حضور دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی دعوت و نشست‌های کتابخوانی با حضور دانشجویان برگزار می‌شود.
تمامی نشست‌ها و برنامه‌های تخصصی معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی گیلان از طریق سامانه رویتاب به صورت آنلاین انعکاس داده می‌شود، نهایت سعی بر این است فعالیت‌های ترویجی در فضای دانشگاه‌ها برگزار شود تا استقبال حداکثری دانشجویان را در پی داشته باشد.
ایکنا - برای اثربخشی اقدامات فرهنگی در جهاددانشگاهی به دور از اجرای تکلیفی برنامه‌ها چه راهبردی را در نظر دارید؟
اسناد بالادستی که به آنها اشاره شد مسیر فعالیت‌های فرهنگی را در گام دوم انقلاب تعیین کرده و خوشبختانه در دولت سیزدهم این امر مشهود است، برای اثر بخشی اقدامات فرهنگی ضروری است از شیوه‌های نوآورانه استفاده شود. ما نمی‌توانیم به شیوه سال‌های گذشته برنامه‌های فرهنگی را اجرا کنیم و توقع بازخورد مثبت داشته باشیم. امروز جامعه به دنبال محتواهای جذاب، کوتاه در رسانه است لذا برای اثر بخشی فعالیت‌های فرهنگی باید به خوبی مخاطب را بشناسیم و براساس علایق وی برنامه‌ریزی کنیم.
برنامه‌های حوزه فرهنگی در دانشگاه‌ها باید در سه حیطه دانش، نگرش و رفتار تغییر ایجاد کند تا اثربخش باشد. اصولی که در این برنامه‌ها باید مد نظر قرار گیرند همچون تغییر ظاهر، تحول باطن، مداومت و محافظت بر عمل، اصلاح شرایط، احساس مسئولیت، آراستگی، فضل، عدل، عزت، تعقل و تذکر می‌باشد. مطمئنا تدوین برنامه‌ای که بتواند این شرایط را ایجاد کند فقط و فقط در سایه قرآن و استفاده از آموزه‌های الهی آن خواهد بود.
ما در حوزه معاونت فرهنگی به دنبال شبکه‌سازی هستیم و از این طریق دانشجویان را جذب کانون‌ها، انجمن‌ها و تشکل‌های فرهنگی مختلف می‌کنیم که خود این مهم موجب پررنگ‌شدن نقش جهاددانشگاهی و جریان‌سازی آن در دانشگاه‌ها می‌شود.
ایکنا - نقش بیانیه گام دوم انقلاب در پیشبرد اهداف فرهنگی جهاددانشگاهی چیست؟
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی از مهم‌ترین اسناد بالادستی معاونت فرهنگی در دوره جدید است. معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان در سال‌جاری توجه به مفاد بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را به‌عنوان یکی از سه محور اصلی در تدوین برنامه‌های فرهنگی تعیین و به همکاران تأکید کرده است.
در بیانیه گام دوم انقلاب تأکید بسیار به حضور فعال جوانان و دانشجویان شده است زیرا توجه به دانشجومحوری در فعالیت‌ها سبب اجرای طرح‌های نوآورانه در ساختار دانشگاهی می‌شود؛ بیانیه گام دوم انقلاب به عنوان تجدید مطلع به ملت ایران و جوانان مانند منشوری برای دومین مرحله خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی است که در آن نیروی انسانی مستعد و کارآمد با زیربنای عمیق و اصیل ایمانی و دینی، مهم‌ترین ظرفیت امیدبخش کشور است.
با توجه به این فرموده وظیفه متولیان قرآنی با اهمیت می‌شود که باید برای جوانان مستعد و کارآمد که مهم‌ترین ظرفیت امیدبخش کشور هستند، همت‌های بلندی صورت گیرد تا جوانان بتوانند در پیشرفت مادی و معنوی کشور به معنی واقعی جهش ایجاد کنند. در این راستا نشر کتاب‌هایی که بتواند دستاوردهای فناورانه و علمی این دوران را نشان دهد کمک شایانی به حفظ ارزش‌ها و شناساندن آن به دانشجویان می‌نماید.
ایکنا - معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان در راستای جهاد تبیین چه برنامه‌هایی دارد؟
جهاد تبیین سرفصل مهمی است که مقام معظم رهبری با هوشمندی و درایت تمام، خطوط آن را ترسیم کردند و در سخنرانی‌ها و بیاناتشان، آن را فریضه‌ای قطعی و فوری برشمردند؛ این معاونت، جهاد تبیین را یکی از سیاست‌ها و رویکرد‌های اصلی حوزه فرهنگی، در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری می‌داند که اگر دستاوردهای علمی و فرهنگی این نهاد به‌درستی برای نسل جدید دانشگاهی تبیین شود، خود گویای بخشی از توفیقات نظام مقدس جمهوری اسلامی است.
در راستای تحقق جهاد تبیین، طرح‌هایی در سازمان دانشجویان استان گیلان انجام شده است که بتواند هویت ایرانی_اسلامی را به دانشجویان نسل جدید به درستی معرفی نماید و روحیه خودباوری را در آنان تقویت نماید.
علاوه‌بر این معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی استان گیلان به عنوان یکی از حلقه‌های واسط، فعالیت‌هایی جهت تبیین گام دوم انقلاب در نظر دارد که می‌توان به بزرگداشت شهدا، تولید پادکست‌های صوتی و برنامه‌های تصویری هدفمند با توجه به اهمیت بیان اول و صحیح در جنگ ترکیبی دشمن اشاره کرد. در حال حاضر وظیفه دستگاه‌های فرهنگی است تا برای این موضوع، بدون شعارزدگی و بحث‌های سطحی، با ظرافت و در عین‌حال، با شور و شعور انقلابی و منسجم اقدام و عمل کنند.
ایکنا - قرآن کریم در بین دیگر منابع معرفتی زیربنایی، چه جایگاهی در برنامه‌ریزی‌های فرهنگی جهاددانشگاهی دارد؟
تمام منابع و متون معرفتی موجود با بهره‌گیری از آیات الهی کتاب آسمانی قرآن، نگارش شده‌اند. از این رو قرآن به عنوان کلام خداوند کامل‌ترین و بالاترین مرجع در دسترس برای تدوین برنامه‌های قرآنی خواهد بود که در تمام شئون زندگی، اصول و قوانین جامعی را ارائه می‌دهد تا انسان را در مسیر نیل به کمال و سعادت اخروی هدایت کند، لذا برنامه‌های فرهنگی حول محور قرآن کریم و ارزش‌های انقلابی تدوین می‌شوند.
خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به عنوان یکی از مجموعه‌های حوزه معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی فعالیت شاخصی را در پوشش اخبار حوزه قرآن و عترت استان، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، معرفی ستاره‌های قرآنی استان و زوج‌های موفق قرآنی داشته و همچنان بر این مسیر مداومت دارد و از سوژه‌های قرآنی و فرهنگی استقبال می‌کند.
امور قرآنی معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی استان گیلان نیز با اجرای طرح‌های مختلف و فعالیت فاخر قرآنی جایگاه قرآن را در این معاونت نشان می‌دهد. معرفی و خوانش کتب مرتبط با مفاهیم قرآنی، نقل احادیث و تبلیغ و ترویج فرهنگ‌سازی قرآن‌محور در بین دانشجویان از جمله دیگر فعالیت‌های ترویجی انتشارات معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی گیلان است.
محدثه مهدوی
انتهای پیام
