رئیس حوزه علمیه مزار شریف افغانستان:
اتحادیه کشورهای اسلامی برای دفاع از ارزش‌های دینی تشکیل شود
رئیس حوزه علمیه مزار شریف افغانستان پیشنهاد داد که علمای اسلامی اتحادیه‌ای از همه کشورهای جهان اسلام تشکیل دهند تا یک نیروی مشترک برای دفاع از ارزش‌های دینی و سرزمین اسلامی باشد.
به گزارش ایکنا؛ به نقل از روابط عمومی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین علی احمد حلیمی، رئیس حوزه علمیه مزار شریف افغانستان، صبح امروز 29 مهرماه در نشست وبیناری سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی‌ضمن تبریک میلاد با برکت پیامبر رحمت (ص) و همچنین میلاد با برکت سلاله رسول خدا ششمین امام شیعیان، امام صادق (ع) و فرارسیدن هفته وحدت، با بیان آیه 125 سوره مبارکه نحل «ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلۡحِكۡمَةِ وَٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِ وَجَٰدِلۡهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ» اظهار کرد: خداوند متعال در این آیه شریفه به پیامبر بزرگوار اسلام امر به دعوت می‌فرماید (اُدعُ). پس یکی از تکالیف و وظایف پیامبر گرامی اسلام دعوت است.
وی افزود: نکته دوم این است که این دعوت، دعوت به سوی خدا است و در این آیه شریفه خدای متعال می‌فرماید: ادع إلی سبیل ربک (دعوت بکن به سوی راه پروردگارت). راه پروردگار همان صراط مستقیمی است که انسان‌ها هدایت در آن صراط مستقیم را از خدای متعال درخواست می‌کنند: اهدنا الصراط المستقیم. راه پروردگار همان دین الهی و ارزش‌های دینی است که در رأس ارزش‌های دینی توحید است.
این عالم افغانستانی در ادامه افزود: پس یکی از وظایف پیامبر گرامی‌اسلام دعوت به دین و ارزش‌های دینی و در رأس همه آنها توحید است و این وظیفه و رسالت مختص پیامبر گرامی‌اسلام نیست که با رحلت آن حضرت خاتمه پیدا کند بلکه باید تداوم پیدا می‌کند. لذا علمای اسلامی که وارثان پیامبر بزرگوار اسلام هستند باید این وظیفه و این رسالت پیامبر گرامی‌اسلام را ادامه دهند.
وی به نکته سوم در این آیه شریفه اشاره کرد و گفت: این دعوت به دین باید مبتنی بر سه اصل باشد: 1. حکمت 2. موعظه حسنه 3. جدال احسن. نسبت به افراد و مخاطبین مختلف، دعوت به دین هم باید متفاوت باشد. کسانی که اهل استدلال و برهان هستند آنها با استدلال و برهان و حکمت و دلیل قاطع و واضح باید به دین دعوت شوند و کسانی که اهل استدلال و برهان نیستند توده عام مردم هستند که از موعظه حسنه باید استفاده شود تا اقناع عموم انسان‌ها حاصل شود. برای بعضی نیز لازم می‌شود که با جدال احسن، و مناظره نیکوتر دعوت شوند. مناظره‌ای نافع و مورد امر و فرمان خدای متعال است که احسن باشد (وجادلهم بالتی هی أحسن).
وی درباره مشخصه‌های جدال احسن گفت: نخستین مشخصه اینکه شخص مجادل، باید اهلیت و صلاحیت جدال را داشته باشد، یعنی نسبت به موضوعی که جدال و مناظره می‌کند حداقل آگاهی داشته باشد والا باید تخصص داشته باشد.
حلیمی‌افزود: ویژگی دوم این است که در صدد اثبات حق باشد و اگر مطلب حقی در کلام طرف مقابل او هست آن مطلب حق را بپذیرد و او را به سمت حق بکشاند نه اینکه فقط در صدد غلبه بر خصم باشد.
وی درباره سومین خصوصیت نیز گفت: فضا باید فضای صمیمی و پر از محبت باشد. وقتی محیط پر از صمیمیت ایجاد شد آن زمان که است که این جدال و مناظره می‌تواند مفید باشد و منفعت داشته باشد و تبدیل به جدال احسن شود.
حلیمی‌چهارمین خصوصیت را روحیه پذیرش حق دانست و گفت: شخص جدال‌کننده نباید دارای روحیت لجاجت و لجبازی و عصبیت باشد. اگر این خصوصیات و ویژگی‌ها جمع شد این جدال می‌شود جدال احسن و مورد سفارش دین و دستور خدای متعال است.
وی به جدال مذموم در مقابل جدال احسن اشاره کرد و گفت: از جدال مذموم در روایات به مراء تعبیر می‌شود که در این جدال، فقط خودنمایی، برتری‌طلبی و غلبه بر خصم هدف باشد. این جدال مذموم و منهی است و دین اسلام از آن به شدت نهی کرده است.
رئیس حوزه علمیه مزار شریف افغانستان اظهار کرد: مراء آثار سوء زیادی دارد؛ مراء به سب و لعن و طعن و توهین و تحقیر دیگران کشیده می‌شود و محبت و اخوت را از بین می‌برد، حقد و کینه و عداوت ایجاد می‌کند و طرف مقابل را وادار به عصبیت و لجاجت می‌کند. این تبدیل به یک بحث تفرقه‌افکن شده و موجب جدایی می‌شود.
وی با اشاره به اینکه این دستورات در مقابل غیر مسلمانان است گفت: پیروان مذاهب اسلامی که همه آنها پیرو اسلام، قرآن، پیامبر بزرگوار اسلام هستند، مشترکات زیادی با همدیگر دارند. حال، بحث این‌ها چگونه باید باشد؟ به طریق اولی اگر جدال و مناظره‌ای بین این‌ها رخ می‌دهد باید جدال احسن و در یک فضای پر از محبت و صمیمیت باشد، باید هدفشان فقط اثبات حق باشد و به طرف مقابل هیچ نوع بی‌حرمتی و بی‌ادبی را روا ندارند و ادب و حرمت یکدیگر را حفظ کنند و با کمال محبت و رحمت و مهربانی با یکدیگر مناظره و بحث کنند.
وی افزود: اما متأسفانه مناظره‌های خصمانه چه در بحث‌های شفاهی و چه در قالب مقاله‌ها یا سخنرانی‌ها و بی‌حرمتی نسبت به طرف مقابل و پیروان مذاهب دیگر باعث می‌شود که تفرقه و نفاق در جوامع اسلامی‌ایجاد و تشدید شود. این تفرقه و اختلاف گناهی نابخشودنی است چون خداوند متعال دستور به وحدت و اتحاد می‌دهد و به شدت از تفرقه‌افکنی، اختلاف و تنازع نهی می‌کند: «ولا تنازعوا فتفشلوا وتذهب ریحکم».
وی تأکید کرد: اگر جامعه اسلامی و امت مسلمان به سوی امت واحده حرکت کند و اگر دانشمندان اسلامی و علمای دینی و علمای اسلام، مسلمانان را به اتحاد و وحدت دعوت کنند، اخوت را تقویت کرده و رحمت و ادب را نسبت به یکدیگر حفظ کنند و با اخلاقی دینی با همدیگر معاشرت کنند و اگر جدالشان جدال احسن باشد، اتحاد و وحدت در جامعه اسلامی پدید خواهد آمد. وقتی اتحاد و وحدت در جوامع اسلامی و بین امت مسلمان به وجود آمد آن زمان است که عزت، قدرت و شوکت ایجاد می‌شود.
حلیمی‌در پایان ابراز امیدواری کرد که علمای دین به رسالت الهی خود عمل کنند و با تخلق به اخلاق اسلامی‌با یکدیگر رفتار کنند و مسلمانان عالم را در هر جایی که هستند به اتحاد و وحدت دعوت کنند و همه پیروان مذاهب اسلامی‌در کنار همدیگر با اتحاد و اخوت زندگی کنند. همچنین علمای اسلامی اتحادیه‌ای از همه کشورهای جهان اسلام تشکیل دهند که یک نیروی مشترک برای دفاع از ارزش‌های دینی و سرزمین اسلامی باشد؛ در آن زمان دولت اسلامی قدرت و شوکت پیدا می‌کند.
انتهای پیام وی افزود: نکته دوم این است که این دعوت، دعوت به سوی خدا است و در این آیه شریفه خدای متعال می‌فرماید: ادع إلی سبیل ربک (دعوت بکن به سوی راه پروردگارت). راه پروردگار همان صراط مستقیمی است که انسان‌ها هدایت در آن صراط مستقیم را از خدای متعال درخواست می‌کنند: اهدنا الصراط المستقیم. راه پروردگار همان دین الهی و ارزش‌های دینی است که در رأس ارزش‌های دینی توحید است.
این عالم افغانستانی در ادامه افزود: پس یکی از وظایف پیامبر گرامی‌اسلام دعوت به دین و ارزش‌های دینی و در رأس همه آنها توحید است و این وظیفه و رسالت مختص پیامبر گرامی‌اسلام نیست که با رحلت آن حضرت خاتمه پیدا کند بلکه باید تداوم پیدا می‌کند. لذا علمای اسلامی که وارثان پیامبر بزرگوار اسلام هستند باید این وظیفه و این رسالت پیامبر گرامی‌اسلام را ادامه دهند.
وی به نکته سوم در این آیه شریفه اشاره کرد و گفت: این دعوت به دین باید مبتنی بر سه اصل باشد: 1. حکمت 2. موعظه حسنه 3. جدال احسن. نسبت به افراد و مخاطبین مختلف، دعوت به دین هم باید متفاوت باشد. کسانی که اهل استدلال و برهان هستند آنها با استدلال و برهان و حکمت و دلیل قاطع و واضح باید به دین دعوت شوند و کسانی که اهل استدلال و برهان نیستند توده عام مردم هستند که از موعظه حسنه باید استفاده شود تا اقناع عموم انسان‌ها حاصل شود. برای بعضی نیز لازم می‌شود که با جدال احسن، و مناظره نیکوتر دعوت شوند. مناظره‌ای نافع و مورد امر و فرمان خدای متعال است که احسن باشد (وجادلهم بالتی هی أحسن).
وی درباره مشخصه‌های جدال احسن گفت: نخستین مشخصه اینکه شخص مجادل، باید اهلیت و صلاحیت جدال را داشته باشد، یعنی نسبت به موضوعی که جدال و مناظره می‌کند حداقل آگاهی داشته باشد والا باید تخصص داشته باشد.
حلیمی‌افزود: ویژگی دوم این است که در صدد اثبات حق باشد و اگر مطلب حقی در کلام طرف مقابل او هست آن مطلب حق را بپذیرد و او را به سمت حق بکشاند نه اینکه فقط در صدد غلبه بر خصم باشد.
وی درباره سومین خصوصیت نیز گفت: فضا باید فضای صمیمی و پر از محبت باشد. وقتی محیط پر از صمیمیت ایجاد شد آن زمان که است که این جدال و مناظره می‌تواند مفید باشد و منفعت داشته باشد و تبدیل به جدال احسن شود.
حلیمی‌چهارمین خصوصیت را روحیه پذیرش حق دانست و گفت: شخص جدال‌کننده نباید دارای روحیت لجاجت و لجبازی و عصبیت باشد. اگر این خصوصیات و ویژگی‌ها جمع شد این جدال می‌شود جدال احسن و مورد سفارش دین و دستور خدای متعال است.
وی به جدال مذموم در مقابل جدال احسن اشاره کرد و گفت: از جدال مذموم در روایات به مراء تعبیر می‌شود که در این جدال، فقط خودنمایی، برتری‌طلبی و غلبه بر خصم هدف باشد. این جدال مذموم و منهی است و دین اسلام از آن به شدت نهی کرده است.
رئیس حوزه علمیه مزار شریف افغانستان اظهار کرد: مراء آثار سوء زیادی دارد؛ مراء به سب و لعن و طعن و توهین و تحقیر دیگران کشیده می‌شود و محبت و اخوت را از بین می‌برد، حقد و کینه و عداوت ایجاد می‌کند و طرف مقابل را وادار به عصبیت و لجاجت می‌کند. این تبدیل به یک بحث تفرقه‌افکن شده و موجب جدایی می‌شود.
وی با اشاره به اینکه این دستورات در مقابل غیر مسلمانان است گفت: پیروان مذاهب اسلامی که همه آنها پیرو اسلام، قرآن، پیامبر بزرگوار اسلام هستند، مشترکات زیادی با همدیگر دارند. حال، بحث این‌ها چگونه باید باشد؟ به طریق اولی اگر جدال و مناظره‌ای بین این‌ها رخ می‌دهد باید جدال احسن و در یک فضای پر از محبت و صمیمیت باشد، باید هدفشان فقط اثبات حق باشد و به طرف مقابل هیچ نوع بی‌حرمتی و بی‌ادبی را روا ندارند و ادب و حرمت یکدیگر را حفظ کنند و با کمال محبت و رحمت و مهربانی با یکدیگر مناظره و بحث کنند.
وی افزود: اما متأسفانه مناظره‌های خصمانه چه در بحث‌های شفاهی و چه در قالب مقاله‌ها یا سخنرانی‌ها و بی‌حرمتی نسبت به طرف مقابل و پیروان مذاهب دیگر باعث می‌شود که تفرقه و نفاق در جوامع اسلامی‌ایجاد و تشدید شود. این تفرقه و اختلاف گناهی نابخشودنی است چون خداوند متعال دستور به وحدت و اتحاد می‌دهد و به شدت از تفرقه‌افکنی، اختلاف و تنازع نهی می‌کند: «ولا تنازعوا فتفشلوا وتذهب ریحکم».
وی تأکید کرد: اگر جامعه اسلامی و امت مسلمان به سوی امت واحده حرکت کند و اگر دانشمندان اسلامی و علمای دینی و علمای اسلام، مسلمانان را به اتحاد و وحدت دعوت کنند، اخوت را تقویت کرده و رحمت و ادب را نسبت به یکدیگر حفظ کنند و با اخلاقی دینی با همدیگر معاشرت کنند و اگر جدالشان جدال احسن باشد، اتحاد و وحدت در جامعه اسلامی پدید خواهد آمد. وقتی اتحاد و وحدت در جوامع اسلامی و بین امت مسلمان به وجود آمد آن زمان است که عزت، قدرت و شوکت ایجاد می‌شود.
حلیمی‌در پایان ابراز امیدواری کرد که علمای دین به رسالت الهی خود عمل کنند و با تخلق به اخلاق اسلامی‌با یکدیگر رفتار کنند و مسلمانان عالم را در هر جایی که هستند به اتحاد و وحدت دعوت کنند و همه پیروان مذاهب اسلامی‌در کنار همدیگر با اتحاد و اخوت زندگی کنند. همچنین علمای اسلامی اتحادیه‌ای از همه کشورهای جهان اسلام تشکیل دهند که یک نیروی مشترک برای دفاع از ارزش‌های دینی و سرزمین اسلامی باشد؛ در آن زمان دولت اسلامی قدرت و شوکت پیدا می‌کند.
مطالب مرتبط
