آنچه باید در مورد گرمازدگی، پیشگیری و درمان آن بدانیم

به گزارش ایکنا، طی روزهای اخیر، جهان داغ‌ترین روزهای خود را سپری می‌کند. براساس داده‌های رسمی، میانگین دمای هوای جهانی در تعدادی از روزهای هفته گذشته گرم‌ترین دمای ثبت شده در طول تاریخ بوده است. تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت‌های انسانی در کنار الگوی آب و هوای دلیل این گرمای بی‌سابقه در جهان است.

ایران نیز از این گرما و خشکسالی ناشی از آن بی‌نصیب نمانده است و طی هفته‌های اخیر گرمای بی‌سابقه‌ای را در ایران نیز شاهد هستیم که موجب افزایش گرمازدگی و مراجعه مردم به دلیل ابتلا به این مشکل به بیمارستان‌ها شده است.

این افزایش دما به حدی است که سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از آماده باش مراکز درمانی برای روزهای گرم این هفته خبر و نسبت به موج گرمازدگی هشدار داده است. اما گرمازدگی چرا و چگونه بروز می‌کند و برای پیشگیری و درمان آن چه باید کرد.

بدن ما به میزان بسیار زیادی حرارت داخلی تولید می‌کند که به طور طبیعی با عرق کردن و خارج کردن دمای اضافی از راه پوست، این گرما از بدن خارج می‌شود اما در برخی شرایط خاص مانند دمای بسیار بالا، رطوبت بالا و یا فعالیت شدید در زیر آفتاب داغ، این سیستم خنک کننده بدن ممکن است درست عمل نکند و اجازه دهد که گرما تا حد خطرناک و آسیب‌رسانی در بدن بالا برود. اگر فردی آب بدنش را از دست بدهد و همچنین به اندازه کافی نیز عرق نکند تا بدنش خنک شود، در این صورت دمای داخلی بدن افزایش پیدا کرده و گرمازدگی بروز می‌کند.

علائم گرمازدگی

اگرچه ممکن است در این حالت در هر فردی علائم متفاوتی بروز کند، اما در مجموع شایع‌ترین علائم گرمازدگی شامل سردرد، سرگیجه، عدم قدرت تمرکز و گیجی، خستگی، گرما و خشکی پوست که قرمز می‌شود اما عرق نمی‌کند،‌ افزایش شدید حرارت بدن، از دست دادن هوشیاری،‌ تند شدن ضربان قلب و حالت توهم است.

به طور کلی در روزهای گرم هر فردی در هر شرایط سنی و جسمی ممکن است دچار گرمازدگی شود اما برخی از افراد بیشتر در معرض خطر گرمازدگی هستند از جمله: نوزادان، کودکان، افراد بالای 65 سال، افرادی که اضافه وزن دارند، افرادی که در طول روز به مدت طولانی کار یا ورزش می‌کنند و افرادی که به لحاظ جسمی دچار بیماری هستند، به ویژه بیماری قلبی، مبتلایان به فشار خون بالا یا افرادی که از داروهای خاصی مثل داروهای افسردگی و یا بی‌خوابی استفاده می‌کنند.

روش‌های پیشگیری از گرمازدگی

از قرار گرفتن زیر آفتاب به مدت طولانی و یا کار طولانی مدت در فضایی که تهویه و کولر مناسب ندارد خودداری کنید و اگر در معرض تابش مستقیم نور خوشید هستید، سعی کنید از سایبان یا کلاه استفاده کنید.

در هنگام گرما بدن آب بیشتری از دست می‌دهد پس در هوای گرم حتماً بیشتر آب بنوشید و بطری آب همیشه همراه داشته باشید. زمانی که احساس تشنگی می‌کنید به هیچ وجه از نوشابه، نوشیدنی‌های الکلی، نوشیدنی‌های شیرین، قهوه، چای یا کافئین استفاده نکنید. مصرف چنین نوشیدنی‌هایی موجب می‌شود بدن آب بیشتری از دست دهد و احتمال بروز گرمازدگی را افزایش می‌دهد.

برای انجام فعالیت‌های روزانه برنامه‌ریزی مناسبی داشته و در ساعات اوج گرما تلاش کنید از منزل یا محل کارتان خارج نشوید. لباس سبک و گشاد بپوشید، از مصرف وعده‌های غذایی گرم و سنگین اجتناب کنید، از مصرف نمک یا موادغذایی شور اجتناب کنید، هنگام بیرون رفتن (محل کار یا خرید و غیره) از کرم ضد آفتاب، عینک آفتابی و در صورت امکان از کلاه استفاده کنید، در صورتی که احساس می‌کنید دمای بدنتان بالا رفته، به سرعت فعالیت خود را متوقف کرده به مکانی خنک بروید و نوشیدنی خنک بنوشید.

اگر گرمازده شدیم چه باید بکنیم؟

گرمازدگی اصلاً موضوع بی‌اهمیت یا جزئی نیست و می‌تواند آسیب‌های دائمی به بدن وارد کرده و موجب مرگ افراد شود، لذا درمان سریع آن بسیار حائز اهمیت است بنابراین با اورژانس تماس بگیرید اما تا زمان رسیدن اورژانس فرد گرمازده را به سرعت به فضایی با تهویه مناسب ببرید، لباس فرد را از بدنش خارج کرده و به آرامی پوست را با آب خنک مرطوب کنید و بیمار را باد بزنید تا بدنش برای عرق کردن تحریک شود، روی کشاله‌های ران و زیر بغل فرد کیسه‌های یخ بگذارید، فرد را در یک اتاق خنک بخوابانید و پاهای وی را کمی بالا از بدنش قرار دهید، در صورتی که فرد هوشیار است و امکان نوشیدن آب و مایعات را دارد به او آب و مایعات بدهید.

پس از رسیدن مأموران اورژانس نیز با آنها همکاری کنید. در صورتی که فرد نیاز به انتقال به بیمارستان نداشته باشد، به توصیه‌های پزشکان اورژانس عمل کنید و فرد گرمازده را به منزل ببرید. به یاد داشته باشید که فرد باید حتماً استراحت کند و تحت مراقبت باشد چراکه ممکن است دمای بدن فرد گرمازده تا هفته‌ها پس از گرمازدگی به طور غیرطبیعی کاهش یا افزایش پیداکند.

یادآوری می‌شود، اگر در آب و هوای گرم زندگی می‌کنید و یا مبتلا به بیماری‌های مزمن هستید، در مورد مسائل ایمنی دیگری که می‌تواند از شما در برابر گرمازدگی حفاظت کند، با پزشکتان مشورت کنید.