چگونه از نور قرآن بهره‌مند شویم
کد خبر: 4134954
تاریخ انتشار : ۲۹ فروردين ۱۴۰۲ - ۰۸:۳۵
تفسیر آیات نور/ ۷

چگونه از نور قرآن بهره‌مند شویم

دبیر کانون‌های خدمت رضوی در چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به اینکه شرط بهره‌گیری از قرآن، شناخت مصحف شریف و تلاوت و تدبر و عمل به آن است، گفت: قرآن باید مورد استفاده انسان قرار گیرد تا از نورش بهره‌مند شود و بالا برود و به مقام «عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ‌» و «عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ» و نیز «عِنْدَكَ بَيْتًا فِي الْجَنَّةِ» برسد.

قرآن کریم

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدابراهیم حجت‌پناه، دبیر کانون‌های خدمت رضوی در چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا از استان در تبیین برخی مضامین آیات آغازین سوره مبارکه فصلت در توصیف ویژگی‌های قرآن با اشاره به اینکه قرآن کریم ترکیبی از حروف معمولی است، اظهار کرد: اما از دل همین حروف معمولی بزرگ‌ترین معجزه تاریخ ایجاد شده است، قرآن کتابی است که به‌وسیله همین حروف بزرگ‌ترین اسرار و رموز بین خداوند و رسولش رد و بدل شده است.

وی با ذکر اینکه قرآن مانند طناب نجات از سمت خداوند برای بندگانش آویخته شده است، ادامه داد: این طناب از آسمان‌ها تا اعماق زمین امتداد دارد چرا که قرآن شفا و رحمت برای مؤمنان و نیز مایه خسارت برای ظالمان است. ما انسان‌ها در زمین پراکنده‌ایم و طنابی «مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ» (هود/1) تا زمین و پایین‌تر آویخته شده که ما مختاریم آن‌را بگیریم و به تعبیر آیه شریفه «إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ» (فاطر/10) به بالا صعود کنیم و یا می‌توانیم آن‌را بگیریم و وارد چاه تباهی و ظلمت شویم.

جهت‌گیری انسان تعیین‌کننده است

حجت‌پناه جهت حرکت به سمت تعالی یا ظلمت را مهم ارزیابی کرد و توضیح داد: اگر جهت‌گیری ما به سمت خدا باشد، طبعاً با کمک قرآن که قوی‌ترین وسیله است به سمت بالا صعود خواهیم کرد و به مقام رفیع می‌رسیم و مشمول کسانی می‌شویم که خدا در آیه ۱۱ سوره مجادله توصیف کرده و می‌فرماید: «يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ» یعنی خداوند مقام و درجات عظیم به ایمان‌آورندگان و علم‌اندوزان عنایت می‌کند.

این مدرس حوزه و دانشگاه در استان بیان کرد: اگر جهت‌گیری انسان به سمت نفاق، دورویی و فسق و فجور باشد، به تصریح آیه ۱۴۵ از سوره مبارکه نساء، «إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِيرًا»، بر وزر و وبالش افزود می‌شود و مستحق پست‌ترین جایگاه جهنم خواهد بود و یار و یاوری ندارد.

حجت‌پناه با تأکید بر اینکه امروزه شاهد نسخه‌های قلابی برای تعالی و سعادت بشر هستیم که او را به دام افراط یا در ورطه تفریط گرفتار می‌کند، گفت: از یک سو این نسخه‌ها افراط‌گونه بشارت می‌دهند و مثال آبی هستند که افراط‌گونه پای درختی ریخته می‌شود تا آن درخت از ریشه گندیده می‌شود و از دیگرسو، آنچنان انذار و تهدید و ارعاب می‌کنند که انسان را از ابتداییات زندگی دنیوی محروم ساخته و او را مانند گیاهی پژمرده و خشک می‌کنند.

وی افزود: قرآن کریم اما «بَشِيرًا وَنَذِيرًا» (فصلت/4) است که خوبان را به بهشت بشارت می‌دهد و بدان را از قهر خدا می‌ترساند، اما افراد زیادی هستند که کر شده و از شنیدنی‌ها فرار می‌کنند یعنی از دریای معارف الهی روی‌گردان می‌شوند و نمی‌خواهند به گوش جان بشنوند. اینان کسانی هستند که خود و قلبشان را بیمار کرده‌اند.

این حافظ کل قرآن کریم تأکید کرد: آنان به تعبیر آیه «مَنِ اتَّخَذَ إِلَٰهَهُ هَوَاهُ» (جاثیه/23)، هوا و هوس را معبود خود قرار داده‌اند، از نعمت‌های الهی همچون قلب و گوش و چشم و ... برای درک معبود محروم مانده‌اند و پرده دنیا و دنیاطلبی مقابل چشمانشان حائل شده است. آنان مشمول این حدیث نبوی هستند «حب الدنيا رأس كل خطيئة»، و کسی که ریشه محبت دنیا در دلش کاشته شده باشد، میل به بدی‌ها دارد و بلکه نسبت به خوبی‌ها احساس انزجار دارد چرا که «وَإِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَإِذَا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ» (زمر/45).

ویژگی روی‌گردانان از قرآن

حجت‌پناه بیان کرد: روی‌گردانان از معارف الهی به تصريح آیه پنجم سوره مبارکه فصلت، خطاب به پیامبر(ص) می‌گویند که میان ما و تو پرده‌ای وجود دارد، بنابراین تو کار خود را انجام بده و ما هم کار خود را انجام می‌دهیم، مقصد و طریق ما متفاوت از هم است، ما به‌دنبال لذات دنیا هستیم اما تو به آخرت می‌اندیشی، دنیایی که ما می‌شناسیم و می‌خواهیم با تو فرق دارد، ما پوسته دنیا را می‌خواهیم تو اما به‌دنبال عمق و معنا هستی. صحبت از این حجاب میان پیامبر و کافران و منافقان در آیه ۴۵ سوره اسراء نیز مورد تأکید قرار گرفته و می‌فرماید: «وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا».

دبیر کانون‌های خدمت رضوی در چهارمحال‌وبختیاری با تأکید بر اینکه خداوند همه را می‌شناسد، گفت: خدا آنان را که با تلاوت و استماع قرآن بر خشیت و تواضعشان افزود می‌شود، خوب می‌شناسد و می‌‌داند در دل کسانی که توصیفشان در آیه ۲۳ سوره مبارکه زمر آمده چه می‌گذرد، خداترسانی که وقتی آیات قرآن را می‌شنوند «تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَقُلُوبُهُمْ إِلَىٰ ذِكْرِ اللَّهِ»، از تلاوت (آیات قهر) لرزه بر اندامشان افتد و (با آیات رحمت) باز آرام و سکونت یابند و دل‌هایشان به ذکر خدا مشغول گردد. 

حجت‌پناه با تصریح اینکه اهل علم حتی اگر مؤمن به قرآن نباشند با شنیدن آیات ممکن‌ است‌ در جرگه اهل ایمان قرار گیرند، افزود: به تصریح آیه ۸۳ سوره مبارکه مائده، «وَإِذَا سَمِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَىٰ أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ ۖ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ»، اهل نصاری چون آیاتی را که به رسول فرستاده شده استماع کنند می‌بینی اشک از دیده آنها جاری می‌شود، زیرا حقانیت آن را شناخته‌اند؛ گویند: بارالها، ما ایمان آوردیم، پس نام ما را در زمره گواهان صدق (او) بنویس.

امنیت مؤمنان در قلعه توحید

این حافظ کل قرآن کریم با تأکید بر اینکه انسان وقتی وارد قلعه توحید شد از تمام امکانات این قلعه می‌تواند استفاده کند، بیان کرد: مؤمنی که در دژ محکم الهی مأوا بگیرد، مصداق این حدیث شريف است که «كَلِمَةُ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ حِصْنی فَمَنْ دَخَلَ حِصْنی اَمِنَ مِنْ عَذابی» درون حصار خداوند قرار می‌گیرد و از تمام آفت‌ها مصون می‌ماند و از نعمت امنیت برخوردار می‌شود و دینش مصون می‌ماند.

حجت‌پناه با بیان اینکه آیات قرآن کریم اخبار دقیقی را به ما می‌دهد، تصریح کرد: آیات آغازین سوره مبارکه فصلت شرح حال دقیقی از کافران را در اختیار ما قرار می‌دهد و بسیار مهم است که در حوزه دشمن‌شناسی با مراجعه به این دست آیات، دشمن را بشناسیم و بدانیم که کیست. قرآن به بیان داستان‌های واقعی می‌پردازد و صرف نقل یک ماجرای تاریخی نیست بلکه برای سازندگی ماست و نکات، پندها، تذکرات و آموزه‌ها پیوست این داستان‌های قرآنی قرار دارد.

وی ادامه داد: قرآن کتاب داستان نیست اما اگر داستانی بیان می‌کند، اگر خبر از غیب می‌دهد، اگر پیشگویی و پیش‌بینی می‌کند و محقق می‌شود، بدان معنا نیست که صرفاً کتاب داستان یا پیشگویی باشد؛ اگر قرآن‌ درست‌ترین و به‌روزترین علمی را بیان می‌کند، صرف کتاب علمی محض نیست که انسان روز به روز با پیشرفت در علم بر مبانی علمی قرآن را نیز کشف می‌کند، بلکه قرآن به تعبیر علامه طباطبائی کتاب هدایت بشر است و آنچه برای هدایت بشر از داستان گرفته تا پند و اندرز، مطالب علمی، استدلال، اخبار غیبی، احکام و ... لازم است در قرآن آمده است.

قرآن مشمول گذر زمان نمی‌شود

حجت‌پناه با بیان اینکه قرآن معجزه جاویدان پیامبر(ص) روز به روز به‌روز می‌شود، تأکید کرد: در حدیثی از امام صادق(ع) در بحارالانوار نقل شده است که در پاسخ به یکی از صحابه که قائل بود هر زمان قرآن را تلاوت می‌کنم برایم تازگی دارد فرمودند: «لأنَّ اللّه َ تباركَ و تعالى لم يَجعَلْهُ لِزمانٍ دونَ زَمانٍ ، و لا لِناسٍ دونَ ناسٍ ، فهُو في كلِّ زَمانٍ جَديدٌ ، و عِند كُلِّ قَومٍ غَضٌّ إلى يَومِ القیامه»، براى اینکه خداى متعال آن‌را براى زمانى خاص یا مردمى خاص‏ قرار نداده است، از این رو قرآن در هر زمان تازه است و نزد هرقومى شاداب است تا روز قیامت.

این کارشناس مسائل دینی تأکید کرد: هر یک از مخاطبان این گفت‌وگو شاید این تجربه را داشته‌اند که با هر بار خواندن یک آیه، مطلب تازه‌ای فرا می‌گیرند و روحشان تازه می‌شود، درست مانند هوا برای انسان که هر بار دم و بازدم انجام می‌دهد حیاتش تداوم می‌یابد.

حجت‌پناه به ارتباط انسان معاصر امروز با قرآن کریم اشاره کرد و توضیح داد: طبق معجزاتی که امروز در گوشه و کنار عالم هستی از مصحف شریف مشاهده می‌کنیم، یقین حاصل می‌شود که این معجزه الهی تحریف نشده و خداوند به تصریح آیه «إِنّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنّا لَهُ لَحافِظُونَ» (حجر/9) حافظ و نگهبان قرآن است.

وی معجزه حافظ قرآن شدن کربلایی کاظم کریمی ساروقی در یک شب را یادآور شد و گفت: این کشاورز محروم از سواد اما حلال‌خور به اراده خدا و عنایت امام زمان(عج) در لحظه‌ای حافظ کل قرآن شده و نور قرآن به سینه‌اش منتقل شد و نور و روشنی کلام الهی را در بین سطور حوزوی و دینی می‌دید و تشخیص می‌داد.

این حافظ کل قرآن کریم با تصریح اینکه قرآن‌ نور است و خداوند در چندین آیه بر این موضوع تأکید کرده است، بیان کرد: خداوند نور را برای ما فرستاده و همچنان برايمان جاری و ساری است، اما مهم آن است که بتوانیم از آن بهره بگیریم که اگر بی‌بهره بمانیم، مثال جاده‌ای چراغانی شده است که روشنایی دارد اما هیچ خودرویی از آن عبور نمی‌کند لذا نور آن جاده بلا استفاده می‌ماند.

حجت‌پناه با اشاره به مضمون آیه «فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا» (نساء/175)، گفت: باید به نور قرآن اعتصام جوییم و طنابی که از سوی خدا برای ما آمده را در جهت تعالی و سعادت و هدایت به دست بگیریم و صعود کنیم. قرآن باید مورد استفاده انسان قرار گیرد تا از نورش بهره‌مند شود و بالا برود و به مقام «عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ‌» (آل‌عمران/169) و «عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ» (قمر/5/) و نیز «عِنْدَكَ بَيْتًا فِي الْجَنَّةِ» (تحریم/11) برسد.

قرآن قرین چه کسانی در قیامت است

این مدرس حوزه و دانشگاه در استان تأکيد کرد: شرط بهره‌گیری از قرآن، شناخت مصحف شریف و تلاوت و تدبر و عمل به آن است و اینکه حاضر باشیم جان خود را فدای قرآن کنیم، اگر کسی در دنیا پای قرآن بماند قرآن نیز قرین او در قیامت خواهد بود که دست او را می‌گیرد و پله پله و مقام مقام او را بالاتر می‌برد همانطور که در روایات هست که روز قیامت «یُقَالُ لَهُ (لِصَاحِبِ الْقُرْآنِ) اقْرَأْ وَ ارْقَه»؛ به قاری قرآن و صاحب قرآن گفته می‌شود بخوان و بالا برو.

حجت‌پناه ادامه داد: هر آیه‌ای درجه‌ای در بهشت است که در روز قیامت هر آیه‌ای که انسان در دنیا خوانده و درک کرده و در شئون مختلف زندگی بدان عمل کرده است، قدمی به سمت خدا بر می‌دارد. درواقع آخرت باطن دنیاست و انسان عمل خود را در قیامت مشاهده می‌کند و هر آیه که در دنیا به آن پرداخته در قیامت تلاوت می‌کند و پله‌ای برای صعودش در بهشت می‌شود.

انتهای پیام
captcha